Σωκράτης Τσιχλιάς
Προϋποθέτει άραγε η ανάγκη για συγκλίσεις και συναίνεση ανάμεσα στα κόμματα, η αναγκαιότητα για ήπιο πολιτικό κλίμα, την υποστολή στοιχειωδών αρχών και αξιών; Αν για, παράδειγμα, ενοχλείται το ΚΚΕ και υπεραντιδρά στις επικρίσεις για την κλωτσοπατινάδα μέλους του επί της ράχης αστυνομικού, θα σταματήσουμε να κρίνουμε την πράξη μήπως και το κόμμα θυμώσει και, παραδείγματος χάριν, αποσυρθεί από τη συμφωνία για την ψήφο των αποδήμων; Και για ποιον λόγο μέσα ενημέρωσης και όσοι παίρνουν μέρος σε έναν δημόσιο, πολιτισμένο διάλογο πρέπει να φοβούνται θέματα που ενέχουν την πιθανότητα αντιπαράθεσης; Πότε επιτέλους τέτοια ζητήματα θα σταματήσουν να παίρνουν χαρακτήρα εμφυλίου;
Πριν από λίγες ημέρες ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, Δ. Λιγνάδης, ανακοίνωσε την απόφαση του οργανισμού να δοθεί το όνομα της μεγάλης, αδικοχαμένης ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη στην ισόγεια σκηνή του συγκροτήματος REX. Με τον τρόπο αυτόν και με τρομερή καθυστέρηση, η κρατική σκηνή επιχειρεί να αποκαταστήσει μια αδικία. Να ανασύρει από τη λήθη, στην οποία την καταδίκασαν πολιτικές σκοπιμότητες, μία από της σπουδαιότερες καλλιτέχνιδες του θεάτρου μας, που υπήρξε τραγικό θύμα των εμφύλιων παθών, καθώς συνελήφθη από το ΕΑΜ και εξετελέσθη τον Δεκέμβριο του 1944, αφού προηγουμένως, ερήμην της, είχε «καταδικαστεί», είχε δολοφονηθεί ηθικά από τους συναδέλφους της σε μια συνέλευση-ντροπή για την ιστορία του κλάδου. Η δολοφονία που ξεσήκωσε μαζική κατακραυγή καταδικάστηκε αργότερα από το ΕΑΜ-ΚΚΕ, αλλά για την Παπαδάκη που έχασε τη ζωή της στα 36 της χρόνια, στο Γαλάτσι, από τα χέρια ενός διαβόητου εκτελεστή της ΟΠΛΑ, ήταν αργά. «Το οφείλουμε στη μέγιστη ηθοποιό, την αδικημένη από την καλλιτεχνική ιστορία» είπε ο Δ. Λιγνάδης επιδεικνύοντας αξιοθαύμαστη μετριοπάθεια. Κι όμως, αυτή η τόσο εύλογη και απλή απόφαση υπήρξε αιτία πολέμου για τα Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών που ελέγχεται από το ΚΚΕ. Σε μια παθιασμένη, αμετροεπή και χωρίς σεβασμό για τη μνήμη της Παπαδάκη ανακοίνωσή του ανακαλύπτει συνωμοσία! Χαρακτηρίζει την Παπαδάκη αμφιλεγόμενη και ούτε λίγο ούτε πολύ προτείνει να εξαιρείται τιμών καθώς θυμίζει μια στιγμή της Ιστορίας που μπορεί να συκοφαντεί το ΕΑΜ ΕΛΑΣ!
Δεν μας συμφέρει τι θέλουν να πουν. Με την Παπαδάκη υπάρχει κίνδυνος να ξαναθυμηθούμε τις ζοφερές στιγμές της Ιστορίας. Επαναδιατυπώνεται το αφήγημα μιας εποχής, ο ρόλος των κακών και των καλών της Ιστορίας γίνεται πιο σύνθετος, στα εικονοστάσια ίσως χρειαστεί να ανέβουν κι άλλοι…
Η Παπαδάκη υπήρξε θύμα της έξαψης και του μίσους, των παθών μιας ταραγμένης εποχής. Μια τυπική παράπλευρη απώλεια. Οφείλουμε καντήλι στη δική της μνήμη, όπως και σε όλων των θυμάτων. Οφείλουμε σεβασμό σε όσους αδόλως και ανιδιοτελώς αγωνίστηκαν για ό,τι πίστευαν.
Το ότι οι ηγεσίες των νικητών της εμφύλιας σύρραξης φέρθηκαν στους ηττημένους και στην πατρίδα ως κατακτητές δεν δικαιολογεί μισαλλοδοξία από την άλλη πλευρά. Είναι πια καιρός να αντικρίσουν όλοι με γενναιότητα την Ιστορία και τα λάθη τους.
Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ
