Πάσχος Μανδραβέλης
Τελικώς κάτι μάθαμε από την κρίση. Φάνηκε από τον σχεδόν ομόθυμο χλευασμό του ελαφρολαϊκού κεϊνσιανισμού που παρουσίασε ο κ. Αλέξης Τσίπρας: «Εμείς δεν περιμένουμε την ανάπτυξη για να αυξηθούν οι μισθοί. Με την αύξηση των μισθών έρχεται η ανάπτυξη» (ΔΕΘ 15.9.2019).
Λέμε ότι «κάτι μάθαμε» διότι αυτό που είπε ο τέως πρωθυπουργός δεν είναι κάτι νέο, ούτε η συγκεκριμένη εξυπνάδα βγήκε από το αραχνιασμένο ιδεοντούλαπο του ΣΥΡΙΖΑ. Ηταν, πριν μερικά χρόνια, το βασικό δόγμα οικονομικής πολιτικής που ασπάζονταν όλοι· από τον κ. Αντώνη Σαμαρά στα Ζάππεια και τα 18 δισ. για την επανεκκίνηση της οικονομίας μέχρι το «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης» που υπερψηφίστηκε από τον ελληνικό λαό το 2015 και μέχρι τις νουθεσίες δημοσιογράφων από τηλεοπτικού άμβωνος ότι «πρέπει να πέσουν λεφτά στην αγορά για να έρθει η ανάπτυξη».
Το σχήμα ήταν απλοϊκό και γι’ αυτό γοητευτικό: να αυξηθούν οι μισθοί, να αρχίσουν οι εργαζόμενοι να ξαναβγαίνουν σε ταβέρνες, οι ταβερνιάρηδες θα απαντήσουν στην αυξημένη ζήτηση με επιπλέον σερβιτόρους (πάει η ανεργία!), οι σερβιτόροι θα ξοδέψουν τα επιπλέον λεφτά για αγορά ειδών, οι μαγαζάτορες θα προσλάβουν υπαλλήλους… Ετσι θα πετυχαίναμε το οικονομικό αεικίνητο· όλοι θα είμαστε αενάως ευτυχισμένοι και ανεπτυγμένοι. Οπως γράφαμε και το 2011, «αυτός ο μαγικός τρόπος να ξοδεύεις δέκα για να παίρνεις πίσω τρία (εκ των φόρων) και να σου μένει και κέρδος μεταφράζεται με διάφορους τρόπους. (…) Ολοι λένε “ρίχτε λεφτά” (που δεν έχουμε) στην αγορά, ώστε η κατανάλωση να εμφανιστεί ως ανάπτυξη και να ζήσουμε εμείς καλά και οι άλλοι καλύτερα» («Μεγάλα χρέη, μικρή υπευθυνότητα», Καθημερινή 7.4.2011). Να σημειώσουμε ότι το αίτημα «να πέσουν λεφτά στην αγορά για να έχουμε ανάπτυξη» γιγαντώθηκε την εποχή που το κράτος ήδη είχε έλλειμμα 15,6% του ΑΕΠ, δηλαδή ξόδευε τρία δισ. περισσότερα από όσα εισέπραττε κάθε μήνα!
Το περίεργο όμως είναι ότι στη χώρα του διάχυτου κεϊνσιανισμού δεν ασχολούμαστε με τον βασικό μοχλό ανάπτυξης που είχε προτείνει ο Κέινς ως αντίδοτο στην ύφεση, και αυτό δεν είναι άλλο από τις δημόσιες επενδύσεις. Οι υποδομές ήταν πάντα ο φτωχός συγγενής των κρατικών χρηματοδοτήσεων. Φτάσαμε σε σημείο όπου μια (λέμε τώρα…) αριστερή κυβέρνηση περιέκοπτε κάθε χρόνο το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων για να χρηματοδοτεί φιλοδωρήματα σε συνταξιούχους, λίγο πριν τις εκλογές.
Και είναι ακόμη πιο περίεργο ότι σε μια χώρα με αυξημένη περιβαλλοντική ευαισθησία (31% των Ελλήνων θεωρούν την κλιματική αλλαγή ως το σοβαρότερο πρόβλημα) έχουμε το χειρότερο και πιο ελλιπές σιδηροδρομικό δίκτυο στη Δυτική Ευρώπη. Ο κεϊνσιανισμός στη χώρα, εκτός από στραβός, υπήρξε και λειψός. Περισσότερο μοιάζει με ιδεολογικό περιτύλιγμα της Μεγάλης Ιδέας του έθνους, που ήταν το «δώσε κι εμένα μπάρμπα-κράτος»…
Πηγή: Καθημερινή
