Σάκης Μουμτζής
Πλήθη συρρέουν κάθε χρόνο στο Πολυτεχνείο για να τιμήσουν την επέτειο της εξέγερσης. Αυτό γίνεται επί σαράντα εννέα χρόνια. Ολοι αναφέρονται στα μηνύματα του Πολυτεχνείου, αλλά ελάχιστοι στην πολιτική του στόχευση. Ηταν μια διαμαρτυρία; Απέβλεπε στην ανατροπή του καθεστώτος με λαϊκή εξέγερση; Επιδίωκε να υπονομεύσει τη φιλελευθεροποίηση που επιχειρούσε ο Μαρκεζίνης; Ο καθένας θα δώσει την απάντησή του ανάλογα με την αντίληψή του για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου.
Αν για το Πολυτεχνείο υπάρχουν εύλογα ερωτήματα για την πολιτική του στόχευση, για άλλα δύο ιστορικά συμβάντα ουδεμία αμφιβολία υπάρχει. Απέβλεπαν στην ανατροπή της δικτατορίας. Αναφέρομαι στο κίνημα του τότε βασιλέως Κωνσταντίνου της 13ης Δεκεμβρίου 1967 και στο κίνημα του Ναυτικού στις 23 Μαΐου 1973. Αυτά τα κινήματα ήταν οι μόνες απόπειρες ανατροπής της χούντας και αποκατάστασης της Δημοκρατίας. Ολες οι άλλες πράξεις αντίστασης –και ήταν πολλές και ηρωικές– ήταν πράξεις διαμαρτυρίας. Δεν απειλούσαν το ίδιο το καθεστώς.
Και όμως ουδείς τιμά –ούτε καν μνημονεύει– τη 13η Δεκεμβρίου 1967 και την 23η Μαΐου 1973. Έχουν πέσει στη λήθη της Ιστορίας για έναν απλούστατο λόγο: Δεν υπάρχει πολιτική παράταξη που να συντηρεί τη μνήμη των δύο γεγονότων. Γιατί είναι πλέον κοινός τόπος πως η συλλογική μνήμη συντηρείται μόνον από συλλογικά υποκείμενα. Διαφορετικά χάνεται στον χρόνο μαζί με τους πρωταγωνιστές, οι οποίοι μέσα στη μοναξιά τους φεύγουν από τον μάταιο τούτο κόσμο παίρνοντας και τις ηρωικές αναμνήσεις τους.
Πραγματικά, πόσοι γνωρίζουν τα ονόματα των αξιωματικών που πρωταγωνίστησαν στο κίνημα της 13ης Δεκεμβρίου 1967; Πόσοι γνωρίζουν τα ονόματα των αξιωματικών που συμμετείχαν στο κίνημα του Ναυτικού; Πόσοι γνωρίζουν πως ένας εξ αυτών ήταν ο ξεχασμένος ήρωας Σπύρος Μουστακλής; «Τι κάθεσαι και τα σκαλίζεις μετά από τόσα χρόνια;» θα αναρωτηθεί, πιθανόν, κάποιος αναγνώστης. Αν δεν σκαλίζουμε την ιστορική μνήμη, αυτή χάνεται και μαζί της χάνονται και τα γεγονότα. Η Αριστερά αυτό το έχει κατανοήσει παλαιόθεν και η ιστορική μνήμη αποτελεί στοιχείο του πολιτικού της γονιδιώματος. Εχει το μαρτυρολόγιό της, τα μνημόσυνά της, τις επετείους της. Από την άλλη πλευρά, δεν λείπουν οι ηρωικές πράξεις. Λείπει η ιστορική αυτογνωσία.
Πηγή: Καθημερινή
