Κώστας Καλλίτσης
Τι ακριβώς ανακοινώθηκε την περασμένη Τρίτη, υπό τον τίτλο «μόνιμα μέτρα ελάφρυνσης» κ.λπ.; Ανακοινώθηκε η ανατροπή της οικονομικής στρατηγικής, υπέρ μιας κοντόθωρης εκλογικής τακτικής. Εξηγούμαι: Βασικό συστατικό στοιχείο του κυβερνητικού σχεδίου για την έξοδο από την κρίση ήταν το απόθεμα που έχει σχηματιστεί: Τα 16 δισ. που μας έχουν δώσει οι Ευρωπαίοι ως ασφάλεια για το χρέος και τα σχεδόν 11 δισ. που έχουν συγκεντρωθεί με τη μορφή υπερπλεονάσματος και (σε σύνολο 13 δισ.) διατηρούνται ανέπαφα στα κρατικά ταμεία. Από αυτό το απόθεμα, κρίσιμη είναι η διαχείριση των 11 δισ. – τα άλλα είναι κλειδωμένα από τους δανειστές. Ποιες ανάγκες πρέπει να καλυφθούν από αυτά;
Από τα 11 δισ., κάποια πρέπει να μένουν στην άκρη, ως μήνυμα στις αγορές ότι λαμβάνουμε κάθε πρόνοια να τις εξοφλούμε. Κάποια πρέπει να μείνουν στην άκρη, να χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη των τραπεζών όταν χρειαστεί – στα τέλη του έτους. Κάποια πρέπει να μείνουν στην άκρη, ως ασφάλεια για δημοσιονομικούς κινδύνους – π.χ., απόφαση του ΣτΕ να δοθούν τα αναδρομικά σε συνταξιούχους. Κάποια πρέπει να μείνουν στην άκρη, για την άσκηση αντικυκλικής πολιτικής στη νέα ευρωπαϊκή ύφεση – που προβλέπεται στα τέλη 2020 ή 2021. Και κάποια θα αξιοποιηθούν για ενεργό διαχείριση του χρέους, π.χ. επαναγορά του πιο ακριβού τμήματος χρέους στο ΔΝΤ.
Για να υπηρετηθούν όλοι αυτοί οι στόχοι, τα 11 δισ. δεν είναι πολλά, κάθε άλλο. Hδη, έχει αποφασιστεί να δαπανηθούν ελαφρά λιγότερα από 4 δισ. για επαναγορά χρέους από το ΔΝΤ. Απομένουν 7 δισ. περίπου. Από αυτά, θα ήταν πράξη σύνεσης να προβλεφθούν 4 δισ. για ανάγκες των τραπεζών. Απομένουν 3 δισ. περίπου. Κάποια επιπλέον δισ. θα εκταμιεύονται σταδιακά κάθε χρόνο, όταν εκδοθεί η απόφαση του ΣτΕ να δοθούν τα αναδρομικά. Τέτοιες δαπάνες είναι υποχρεωτικές και, εφόσον αφαιρεθούν, μένουν ελάχιστα για άσκηση αντικυκλικής πολιτικής (μακάρι εκείνες οι δαπάνες να αποδειχτούν μικρότερες και να υπάρξει υπερπλεόνασμα το 2020 – αυτή ήταν η ελπίδα των αρμοδίων). Με τις ανακοινώσεις της Τρίτης, όλα αυτά ανατρέπονται. Ο πρωθυπουργός με τη συνεπικουρία του υπουργού Οικονομικών, αποφάσισαν να βάλουν χέρι στο απόθεμα, να αφαιρέσουν 5,5 δισ. από τα 11 δισ. ευρώ.
Αν συνυπολογιστούν και τα 4 δισ. για την επαναγορά χρέους από το ΔΝΤ, όσα απομένουν είναι ψίχουλα σε σχέση με τις ανάγκες. Επιπλέον, διαβρώνεται το πλεόνασμα του 2020, πέφτει στο 3,2% αντί για τον στόχο 4% του ΑΕΠ. Το απόθεμα, αυτό που χτίστηκε με αίμα και είναι η πρώτη γραμμή άμυνας της χώρας σε προβλέψιμους ή/και σε απρόβλεπτους κινδύνους, εξανεμίζεται. Ακόμη χειρότερα, εξανεμίζεται για να τονωθούν κατανάλωση και συντάξεις, ούτε καν για νέες θέσεις εργασίας – αδιαφορώντας για αυτούς που η κρίση έπληξε σκληρότερα, δηλ. τους άνεργους. Και το πλέον δυσοίωνο: Το απόθεμα εξανεμίζεται με το πολιτικό σύστημα να συμφωνεί και να υπερψηφίζει. Και, ειδικά, με την αξιωματική αντιπολίτευση να διαγκωνίζεται για την πατρότητα των μέτρων και να υπερακοντίζει σε απλοχεριά… Τόσο κοντά, λες, έχουμε μείνει στο 2010; Déjà vu;…
Πηγή: Καθημερινή
