Αλέξης Παπαχελάς
Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα αυτής της κυβέρνησης είναι η διαχειριστική της ανεπάρκεια. Προσπαθώ πραγματικά να σκεφθώ έναν τομέα όπου έχει να επιδείξει επιτυχίες, κάποιο σημαντικό έργο.
Από τις δημόσιες συγκοινωνίες έως την ΕΡΤ είναι προφανές ότι τα μόνα κριτήρια στην άσκηση του μάνατζμεντ είναι (α) αν οι διοικούντες είναι «δικοί μας» και (β) πόσους μπορούμε να διορίσουμε. Τίποτα παραπάνω, τίποτα λιγότερο. Σήμερα, διοικεί τη χώρα ένας συνδυασμός «ροζ φρουρών», στελεχών του παλαιού βαθέος ΠΑΣΟΚ και φίλων και συγγενών. Το γεγονός ότι στέκεται όρθια οφείλεται σε λιγοστές εξαιρέσεις και κυρίως, στη ραχοκοκαλιά ενός 10%-15% των υπαλλήλων κάθε υπουργείου, που κάνουν συστηματικά και αθόρυβα τη δουλειά τους κουβαλώντας ένα βαρύ και δυσανάλογο φορτίο. Αν δεν υπήρχαν αυτοί οι άνθρωποι, το κράτος θα είχε καταρρεύσει προ πολλού. Οι υπουργοί που αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα τους εντοπίζουν και βασίζονται πάνω τους, έστω και αν διαφωνούν μαζί τους πολιτικά. Οι υπόλοιποι προτιμούν να εμπιστεύονται ξαδέλφια και κομματικούς.
Το ζήτημα είναι κατά πόσον θα αλλάξει αυτή η κατάσταση εφόσον έλθει στα πράγματα μια άλλη κυβέρνηση. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ξέρει καλά τις παθογένειες του κράτους και είναι πιο κοντά στον ορισμό του πρωθυπουργού – μάνατζερ. Τρομάζουν όμως οι στρατιές των κομματικών στελεχών, φίλων και συγγενών, που περιμένουν με αγωνία να διοριστούν σε διοικήσεις νοσοκομείων, κρατικούς οργανισμούς και διάφορες άλλες θέσεις. Και ακόμη περισσότερο, τρομάζει το πόσο βαθιά χαραγμένες είναι στην κουλτούρα της Ν.Δ., αλλά και του ΠΑΣΟΚ, η ικανοποίηση πελατειακών αναγκών και η φαυλότητα. Μην ξεγελιόμαστε, δεν μπορεί ένας άνθρωπος να αντιμετωπίσει τα βαθέα κομματικά κράτη. Οσα μνημόνια και να περάσουν, οι παλιές συνήθειες δεν κόβονται.
Η πρόκληση είναι μεγάλη. Μπορούν να δεσμευθούν τα κόμματα που θα διεκδικήσουν την εξουσία ότι δεν θα διορίσουν ούτε έναν κομματικό σε επιτελικές θέσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα; Οτι θα αναβιώσουν το opengov χωρίς εκπτώσεις;
Αλλά, ας πούμε ότι καταφέρνουν να δαμάσουν τον χειρότερο εαυτό τους, ακόμη και φορώντας ένα θεσμικό ζουρλομανδύα που θα τους εμποδίσει να οπισθοδρομήσουν την κρίσιμη στιγμή. Πού ακριβώς θα βρεθούν οι άνθρωποι της αγοράς για να κάνουν τη διαφορά; Ο αριστεροδεξιός λαϊκισμός οδήγησε σε τεράστιες περικοπές μισθών για τα κρατικά στελέχη. Οι μισθοί είναι αστείοι. Ο φόβος του εισαγγελέα παραμονεύει, όπως και το κρέμασμα στα μανταλάκια κάποιου σάιτ. Για να προσφερθούν αυτοί οι άνθρωποι, θα πρέπει να τους θωρακίσουμε με κάποιον τρόπο, έτσι ώστε να μην είναι η ευπρέπεια μειονέκτημα στη σημερινή ζούγκλα του δημόσιου βίου. Αν δεν τα καταφέρουμε, οι «ροζ φρουροί» θα γίνουν μπλε και πράσινοι και θα συνεχίσουμε να ανακυκλώνουμε τις παλαιοκομματικές συνήθειες δεκαετιών.
Πηγή: Καθημερινή
