Μαρία Κατσουνάκη
Το 2018 θα είναι ένα έτος-ορόσημο για την Ελλάδα και την ελληνική οικονομία, με τη χώρα να αφήνει πίσω της τα μνημόνια τον Αύγουστο του 2018, και μαζί τους, θα έλεγα, μια ολόκληρη εποχή, μια ολόκληρη ιστορική εποχή, και να εισέρχεται στην επόμενη μέρα με ισχυρά ποσοστά ανάπτυξης, ανανεωμένη και, το πιο σημαντικό, με εμπιστοσύνη στις δικές της δυνάμεις». Ενα μικρό απόσπασμα από το εκτεταμένο άρθρο του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα που δημοσιεύεται στο περιοδικό European Business Review (EBR).
Είναι αισιόδοξος ο πρωθυπουργός και θα έχει τους λόγους του. Πώς μπορεί όμως κανείς να οραματιστεί μια επόμενη μέρα όταν το πιο ευχάριστο που περιμένει να του συμβεί είναι να βρίσκεται ανάμεσα στους τυχερούς ενός εφάπαξ επιδόματος ή μερίσματος, αρκεί να είναι νέος άνεργος ή οικογενειάρχης με χαμηλά εισοδήματα ή εξαιρετικά χαμηλόμισθος ή να κατοικεί σε ορεινές ή νησιωτικές «μειονεκτικές περιοχές», να έχει, γενικώς, το προφίλ «αναγκεμένου» πολίτη; Οταν απολαμβάνει μια καθημερινότητα ανάμεσα στην αναμονή μιας εφάπαξ κρατικής ενίσχυσης (αλλιώς και «φιλοδώρημα») και σε ειδήσεις για «καταδρομικές επιθέσεις κουκουλοφόρων» ή καταλήψεις στα ελληνικά πανεπιστήμια;
Πώς συνδέονται όλα αυτά μεταξύ τους; Ο εμφανής κρίκος είναι η φράση του κ. Τσίπρα. Ανάπτυξη, ανανέωση, δυνάμεις στήριξης της επόμενης μέρας, λέξεις που αναφέρονται κυρίως στη νέα γενιά. Σε ανθρώπους μεταξύ 18 και 24, που περιμένουν οικονομική ενίσχυση 400 ευρώ, εφόσον «την 31η Οκτωβρίου 2017 ήταν μη επιδοτούμενοι, εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ και οι οποίοι εξακολουθούν να είναι εγγεγραμμένοι και μη επιδοτούμενοι». Σε φοιτητές των ελληνικών πανεπιστημίων που για να σπουδάσουν οφείλουν να ανέχονται «καταδρομικές επιθέσεις», απειλές, την ανομία ως κανονικότητα. Τη «φθορά» ως κανονικότητα με τη συμβολική αλλά και πραγματική σημασία της.
Το λεξικό της Οξφόρδης ανακοίνωσε ότι η λέξη της χρονιάς για το 2017 είναι ο όρος «youthquake» (youth – νεολαία/quake – σεισμός), αναγνωρίζοντας τη δυναμική της γενιάς του μιλένιουμ.
Ο ορισμός της λέξης είναι «οι σημαντικές, πολιτισμικές, πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές που πυροδοτούν οι δράσεις και η επιρροή των νέων ανθρώπων».
Ισχύει, ασφαλώς, και στην Ελλάδα αυτό. Ομως αν επέλεγε κανείς να περιγράψει μια συνηθισμένη μέρα του Δεκεμβρίου του 2017 (για να αναφερθούμε σε κάτι κοντινό και συγκεκριμένο), οι ορατές αλλαγές είναι προς το χειρότερο: καταστροφές στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, με λοστούς, σφυριά και μπογιές, ο πρύτανης δηλώνει ότι θα προσφύγει στην Ευρωπαϊκή Ενωση Πανεπιστημίων, «προκειμένου να δουν τι συμβαίνει στην Ελλάδα». Μπορεί, την ίδια μέρα, να συμπέσει και έφοδος του «Ρουβίκωνα» σε υπουργείο, πρεσβεία, δημόσια υπηρεσία… Και από την άλλη, εορταστικοί (προεκλογικοί) οικονομικοί μποναμάδες.
Η ελληνική εκδοχή της «αισιοδοξίας» δεν προσφέρεται για πολλά χαμόγελα. Από τη μία έχει ράμματα από χτυπήματα, από την άλλη κρατάει μια επιδότηση για να έχει, προσωρινά, να πορεύεται. Ποιο μπορεί να καρποφορήσει από τα δυο, για να μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη; Μήπως προδίδει η κατάσταση αυτή σταθερότητα, γεννά φιλοδοξίες και προσδοκίες;
Η εξοικείωση με το χειρότερο ενδυναμώνει το ένστικτο αυτοσυντήρησης, ενισχύει και εδραιώνει τον ατομικισμό, την αναδίπλωση, τον κυνισμό. Οι λαμπρές εξαιρέσεις, οι άριστοι που διακρίνονται, οι νέοι που επιχειρούν βασιζόμενοι σε γνώση, οίστρο και επιμονή, τα παραδείγματα που προβάλλονται για να ενθαρρύνουν, δεν γεμίζουν το μεγάλο κενό.
Μια νέα γενιά, το ελληνικό «youthquake» και οι λίγο μεγαλύτεροι, (όσοι βρίσκονται ακόμη στη χώρα), παραμένει εγκλωβισμένο ανάμεσα στη φθορά και στα επιδόματα. Θα πρέπει να καταβάλλει υπερδιπλάσια προσπάθεια για να αντισταθεί στη δύναμη της αδράνειας, στα λιμνάζοντα και βαλτώδη του δημόσιου βίου.
Από αυτήν την άποψη έχει κάτι γκροτέσκο η αισιοδοξία του πρωθυπουργού. Οχι ουτοπικό ούτε ψευδές ή πολιτικά «επιβεβλημένο». Ούτε παρηγορεί ούτε πείθει ούτε ξεγελάει. Κάθε λέξη μοιάζει με στολίδι σε καμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Πηγή: Καθημερινή
