Οσο περισσότερο αγαπάς έναν τόπο, τόσο περισσότερο πληγώνεσαι με αυτά που βλέπεις να συμβαίνουν. Διαβάζω μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Ντίνας Βαΐου, ομότιμης καθηγήτριας του Τομέα Πολεοδομίας Χωροταξίας του ΕΜΠ, για την αγαπημένη της Νάξο, στην οποία παραθερίζει 52 χρόνια. «Μέσα σε πέντε δεκαετίες, λίγα μένουν να θυμίζουν πώς ήταν αυτός ο τόπος. Η οικοδόμηση τουριστικών εγκαταστάσεων έχει ξεπεράσει κάθε όριο, καταλαμβάνοντας παραλίες, λόφους, απάτητα βουνά, παραγωγική γη, όπου φτάνει το μάτι, κάθε χρόνο και περισσότερα. Οι περιορισμένοι υδάτινοι πόροι σπαταλιούνται για να γεμίζουν πισίνες – συχνά δίπλα στα ζαφειρένια νερά του Αιγαίου. Τα αδιέξοδα των υποδομών είναι ορατά στην καλοκαιρινή καθημερινότητα, από το κυκλοφοριακό χάος μόλις δένει πλοίο στο λιμάνι μέχρι την έλλειψη νερού, ιδιαίτερα έντονη φέτος. Ο συνωστισμός στην προκυμαία και στους δρόμους της Χώρας, η κατάληψη κάθε δημόσιου χώρου από τραπεζοκαθίσματα, η συνεχής επέκταση των «ομπρελώνων» στις παραλίες και στις αμμοθίνες (όπου κάποτε φύτρωναν κρινάκια της άμμου) υπογραμμίζουν την αντίθεση με ένα όχι τόσο μακρινό παρελθόν», γράφει η κυρία Βαΐου. «Η παράδοση άνευ όρων στον τουρισμό ήρθε στη Νάξο με καθυστέρηση σε σχέση με άλλα νησιά των Κυκλάδων, πραγματοποιήθηκε βίαια, αρπακτικά μπορεί να πει κανείς, και με γρήγορους ρυθμούς και μεταλλάχθηκε εξίσου γρήγορα από συμπληρωματική δραστηριότητα και ενοικιαζόμενα δωμάτια σε ξενοδοχειακές και άλλες επιχειρήσεις διαφόρων μεγεθών και όλο μεγαλύτερης πολυτέλειας. Οι φωνές σύνεσης και οι κινητοποιήσεις, νεότερων κυρίως επαγγελματιών, με στόχο πιο ποιοτικές τουριστικές υπηρεσίες, σε κλίμακες που να σέβονται τον χαρακτήρα του νησιού και να αναδεικνύουν τον πλούτο του, παραμένουν μειοψηφικές, καθώς η κτηματαγορά επελαύνει ακάθεκτη, ενώ πολλοί μιλούν ήδη για το ενδιαφέρον μεγάλων κεφαλαίων στον τομέα».
Η αλλαγή συντελείται μπροστά στα μάτια μας. Και ας κάνουμε ότι δεν βλέπουμε. «Οι αναμνήσεις ζωής μιας «τουρίστριας» σαν εμένα δεν αποτελούν αναφορά σε ένα εξιδανικευμένο παρελθόν, τόσο δύσκολο άλλωστε για πολλές ντόπιες και ντόπιους. Μάλλον αποτελούν μια έκκληση αναστοχασμού και δράσης για το επιθυμητό μέλλον, πριν χαθεί ανεπανόρθωτα το επίδικο», καταλήγει η κυρία Βαΐου. Ας μιλήσουμε λίγο ακόμη για βιώσιμη ανάπτυξη, πολεοδομικό σχεδιασμό, φέρουσα ικανότητα, προστασία του περιβάλλοντος, οικονομική ανάπτυξη. Μέχρι τα νησιά να γίνουν αγνώριστα.
