Αθανάσιος Έλλις
Οι ηγέτες των είκοσι μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη συναντώνται αύριο και μεθαύριο στο Αμβούργο. Στις πολυμερείς, αλλά και στις διμερείς συναντήσεις και διαβουλεύσεις –ξεχωρίζει αυτή ανάμεσα στους προέδρους Τραμπ και Πούτιν– θα συζητηθούν πολλά.
Από τον συνεχιζόμενο εμφύλιο και την ανθρωπιστική τραγωδία στη Συρία, την τρομοκρατική απειλή, την κρίση στον Κόλπο, και τη διαχείριση του σχιζοφρενούς ηγέτη της Βόρειας Κορέας, μέχρι το περιβάλλον, το εμπόριο και τη διεθνή οικονομία. Και εδώ οι ηγέτες καλούνται να αντιληφθούν μια εξέλιξη που με την πάροδο του χρόνου καθίσταται όλο και πιο επικίνδυνη, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά.
Ο,τι και αν πίστευε ή πιστεύει κανείς για την παγκοσμιοποίηση, όσα καλά και αν έχει φέρει, κάτι είναι σάπιο στο βασίλειο. Είναι πλέον σαφές ότι η ανισότητα έχει λάβει επικίνδυνες διαστάσεις. Το ποσοστό του εθνικού εισοδήματος που απολαύουν οι εργαζόμενοι στις περισσότερες χώρες, αν όχι σε όλες, μειώνεται χρόνο με τον χρόνο. Στον σύγχρονο κόσμο, του Διαδικτύου και των social media, η κατάσταση αυτή δεν είναι βιώσιμη. Πρέπει να γίνουν έγκαιρα διορθωτικές κινήσεις. Πριν να είναι πολύ αργά.
Είναι αλήθεια ότι το κύμα του λαϊκισμού, που είχε αρχίσει να λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις μετά την επικράτηση του Brexit και την εκλογή Τραμπ, υποχώρησε. Οι εκλογές στην Ολλανδία, και κυρίως στη Γαλλία, έφεραν ανακούφιση. Ωστόσο, θα ήταν λάθος να υποβαθμισθεί το μήνυμα αμφισβήτησης των κοινωνιών, και μάλιστα των ανεπτυγμένων της Δύσης, για τον τρόπο λειτουργίας των κεφαλαιαγορών και τις συχνά ισοπεδωτικές επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης.
Εάν οι συντηρητικοί και φιλελεύθεροι πολιτικοί και πολίτες αντιμετωπίσουν την ανάγκη για λιγότερη ανισότητα μέσα από ένα μονοδιάστατο, διαστρεβλωτικό ιδεολογικό πρίσμα, θα χάσουν την ουσία. Διότι εδώ δεν πρόκειται για κάποιο «επικίνδυνο» μαρξιστικό αφήγημα υπέρ της «επιβολής» της απόλυτης ισότητας.
Η ελεύθερη οικονομία και τα δημοκρατικά πολιτεύματα υπερτερούν κάθε εναλλακτικής. Ωστόσο, απαιτούνται κανόνες ισονομίας και δικλίδες ασφαλείας. Οι ακρότητες, και κυρίως η συσσώρευση πλούτου σε ελάχιστους, και μάλιστα σε ανθρώπους που δεν δημιουργούν, αλλά απλώς «παίζουν» στις αγορές, πλήττει στον πυρήνα της την ουσία της ελεύθερης οικονομίας, που στηρίζεται στην καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.
Προφανώς, οι αγορές έχουν έναν ρόλο, αλλά δεν είναι δυνατόν να κυβερνούν αυτές. Να αποφασίζουν ποια χώρα θα πλήξουν. Δεν μπορεί να έχει μεγαλύτερο ρόλο και επιρροή ένας νεαρός χρηματιστής στη Γουόλ Στριτ, και όχι ένας διορατικός επιχειρηματίας που σχεδιάζει, ρισκάρει, δανείζεται, επενδύει και δημιουργεί προϊόντα και θέσεις εργασίας.
Η Αγκελα Μέρκελ, που, λόγω των πολιτικών εξελίξεων σε άλλες χώρες, έχει αναδειχθεί στη φυσική ηγέτιδα της φιλελεύθερης Δύσης, δείχνει να έχει αντιληφθεί τον κίνδυνο. Ως φιλοξενούσα τη Σύνοδο Κορυφής του G20, η Γερμανία ορθά προτείνει να εξετασθούν οι προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και ζητεί να υπάρξει συντονισμένη απάντηση.
Η δικαιότερη κατανομή του παγκοσμίου πλούτου δεν είναι μόνο προς όφελος των φτωχών, αλλά και της μεσαίας τάξης, ακόμη και των πλουσίων. Αν διαταραχθεί η εσωτερική και διεθνής ισορροπία, θα χάσουν όλοι.
Πηγή: Καθημερινή
