Νίκος Κωνσταντάρας
Δεν είναι ασυνήθιστος ο ζήλος με τον οποίο η κυβέρνηση σπεύδει να οικειοποιηθεί δημόσια έργα που δρομολογήθηκαν πολύ πριν από την εκλογή της, βαφτίζοντάς τα όπως αυτή θέλει. Με αυτό τον τρόπο, ο ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζει όχι μόνο ότι κατέχει την εξουσία, αλλά και ότι αλλάζει τη σχέση της χώρας με το παρελθόν και το μέλλον. Η πράξη της ονοματοδοσίας εκδηλώνει την κυριαρχία του «νονού», όσο εφήμερη κι αν είναι. Γι’ αυτό αποικιοκρατικές δυνάμεις επέβαλαν ονόματα σε χώρες, πόλεις και τοπία άσχετα με αυτά που χρησιμοποιούσαν οι ιθαγενείς· γι’ αυτό, εξάλλου, μετά την απελευθέρωσή τους υποδουλωμένοι λαοί έσπευσαν να σβήσουν τα ξένα ονόματα και να καθορίσουν εκ νέου τον κόσμο τους.
Σε όλη την Ελλάδα συναντάμε οδούς που τιμούν μύθους, πρόσωπα και ιστορίες. Οι δρόμοι του Παπάγου, π.χ., φέρουν τα βαριά ονόματα μαχών του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εμφυλίου· κάθε πόλη τιμά την Εθνική Αντίσταση και τους Ηρωες του Πολυτεχνείου· το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας θυμίζει τα σοσιαλιστικά οράματα της δεκαετίας του ’80. Σε όλο τον κόσμο συναντάμε ονόματα από την Ιστορία ή από «παλιές πατρίδες», όπως η Νέα Υόρκη, η Νέα Σμύρνη, η Εδεσσα Μεσοποταμίας. Το τοπίο αλλάζει συνεχώς: η πρωτεύουσα της Ροδεσίας, π.χ., που έφερε το όνομα της παλιάς αγγλικής πόλης Σόλσμπερι, σήμερα ονομάζεται Χαράρε – και η χώρα Ζιμπάμπουε. Η Βιρμανία μετονομάστηκε σε Μιανμάρ από τη στρατιωτική χούντα, ενώ η αντιπολίτευση επέμενε στο παλιό όνομα. Πρόπερσι, ο Μπαράκ Ομπάμα υπέγραψε διάταγμα μετονομάζοντας το όρος Μακίνλεϊ, το υψηλότερο βουνό της Βορείου Αμερικής, σε Ντενάλι, το όνομα που χρησιμοποιούσαν οι ιθαγενείς (και σημαίνει Ψηλό) πριν από το 1917, κάτι που υπογράμμιζε ριζική αλλαγή νοοτροπίας σε σχέση με το παρελθόν.
Τα ονόματα, όπως γνωρίζουμε πολύ καλά στην πάντα ταραγμένη περιοχή μας, είναι σοβαρή πηγή τριβής. Ας θυμηθούμε μόνο Μακεδονία, Ιμια και Καρντάκ – όπου η κοινή χρήση ενός ονόματος ή η αλλαγή του μπορεί να δηλώνει πολλά. Πέρυσι, ο Ερντογάν ονόμασε την τρίτη γέφυρα του Βοσπόρου προς τιμήν του σουλτάνου Σελίμ, ο οποίος πριν από 500 χρόνια έσφαζε τους Αλεβίτες. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: ο Τούρκος πρόεδρος θα επιβάλει τον σουνιτικό ισλαμισμό με κάθε τρόπο, και ας είναι εις βάρος των συμπατριωτών του, μελών της μειονότητας των Αλεβιτών. Στη βόρειο Κύπρο, οι κατοχικές δυνάμεις έσπευσαν να μετονομάσουν ελληνικά χωριά και τοπία.
Με τα ονόματα που ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε σε σήραγγες στον αυτοκινητόδρομο Κορίνθου – Πατρών, τονίζει ότι βρίσκεται στην εξουσία και ότι αφήνει τη σφραγίδα του στον τόπο. Αυτό συμφέρει την κυβέρνηση από κάθε άποψη: εμψυχώνει τους οπαδούς της, δηλώνοντας ότι παρά τις αρνητικές δημοσκοπήσεις και την κατάρρευση της οικονομίας αυτή παραμένει ακλόνητη στην πορεία της, γεμάτη αυτοπεποίθηση. Δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η εκδοχή της Αριστεράς που μπορεί να καθορίζει τις εξελίξεις, να συνδέεται με τα σύμβολα της Αριστεράς, είτε με την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Καισαριανή, είτε με τα εγκαίνια του Μουσείου Μπελογιάννη, είτε με την επεξεργασία δικής της εκδοχής για την Ιστορία και για το παρόν.
Δεν είναι, λοιπόν, ούτε περίεργη ούτε μεμπτή η επιμονή του ΣΥΡΙΖΑ με τα σύμβολα. Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση πλάθει ένα παράλληλο σύμπαν και τείνει να πιστέψει ότι είναι η πραγματικότητα.
Πηγή: Καθημερινή