Μιχάλης Τσιντσίνης
Ηταν ένα μήνα πριν από τις πρώτες εκλογές του 2015. Ο έμπειρος πανεπιστημιακός δεν είχε αμφιβολία για το τι θα κόμιζε ο επελαύνων ΣΥΡΙΖΑ στην εκπαίδευση. Να περιμένεις, έλεγε, αντιμεταρρύθμιση. Ο,τι έχει γίνει, θα ξηλωθεί.
Χθες, ο ίδιος καθηγητής δήλωνε ότι οι εξελίξεις τον έχουν διαψεύσει. «Μακάρι να είχαμε αντιμεταρρύθμιση. Γιατί, τουλάχιστον, θα ήταν κάτι συγκροτημένο. Τώρα έχουμε απλώς ξεχαρβάλωμα».
Αυτό που περιγράφεται ως ξεχαρβάλωμα αναλύεται σε μια σειρά από αποσπασματικές παρεμβάσεις στην ανώτατη εκπαίδευση, που δεν έχουν συνοχή προγράμματος. Εχουν χαρακτήρα ad hoc συντεχνιακών και πελατειακών διευθετήσεων, που προωθούνται με τροπολογίες ή διοικητικές παρεμβάσεις.
Ετσι, επιτρέπεται σε εννέα από τα ΤΕΙ, που είχε προγραμματιστεί να κλείσουν, να δεχτούν του χρόνου νέους φοιτητές. Ετσι, χαλαρώνουν οι κανόνες για τις μετεγγραφές φοιτητών διά της πίεσης προς τα ιδρύματα να δεχτούν τις ενστάσεις και να βάλουν υπεράριθμους στις σχολές. Ετσι, μεθοδεύεται η ίδρυση νέων τμημάτων –της όγδοης αρχιτεκτονικής σχολής στην Καστοριά, μιας νέας σχολής μηχανικών στη Σάμο– με μόνο γνώμονα το λεγόμενο «σουβλακικό» κριτήριο. Το κριτήριο της συμβολής των πανεπιστημίων στην τοπική οικονομία – και δη στον τομέα εστίασης.
Διάδοχος του «αφορισμένου» από τη Δεξιά του Κυρίου Νίκου Φίλη, ο Κώστας Γαβρόγλου αποκατέστησε στο Παιδείας την παράδοση του κλαδικού υπουργού. Την παράδοση της τσιπρικής –και όχι μόνο– διακυβέρνησης, που αντιλαμβάνεται και νέμεται ορισμένα χαρτοφυλάκια σαν να ήταν συντεχνιακά σκήπτρα. Οπως για το Παιδείας πρέπει να βρίσκεται ένας καθηγητής, έτσι το Υγείας διοικούν συνδικαλιστές γιατροί και το Υποδομών συνδικαλιστής μηχανικός.
Ο Γαβρόγλου δεν άργησε να δείξει τη συνάφειά του με τον χώρο, σπεύδοντας να ανταποκριθεί σε αιτήματα των συναδέλφων του. Οσοι τον γνωρίζουν από το πανεπιστήμιο, τον περιγράφουν μεν ως σκληρό δογματικά αριστερό. Διοικητικά, όμως, είναι, λένε, smooth operator. Ξέρει να ελίσσεται και να προωθεί την ατζέντα του αθόρυβα, φροντίζοντας να αποφεύγει τα μέτωπα και τις εντάσεις.
Σε αυτές τις διπλωματικές του δεξιότητες αποδίδεται και το γεγονός ότι έχει καταφέρει να προσεταιρισθεί ακόμη και πρυτάνεις που η πανεπιστημιακή κοινότητα είχε ταξινομήσει ως προσκείμενους στη Ν.Δ. Οπως έχει αποδείξει η ζωή, αυτούς που ενώνει η συντεχνία, κανένα κόμμα δεν μπορεί να τους χωρίσει.
Και οι υπόλοιποι καθηγητές; Εκείνοι που είχαν στηρίξει τις μεταρρυθμίσεις στον τρόπο διοίκησης των ΑΕΙ και είχαν, αυτοσυστηνόμενοι ως σιωπηλή πλειοψηφία, διεκδικήσει την απελευθέρωση του πανεπιστημιακού χώρου από πολιτικές σκοπιμότητες και επαναστατικούς καταναγκασμούς;
Η σιωπηλή πλειοψηφία επέστρεψε, λένε, ηττημένη στη σιωπή της. Το λένε οι ίδιοι που μπήκαν στον κόπο της πολιτικής αντιπαράθεσης, πιστεύοντας ότι είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για να αλλάξει το μεταπολιτευτικό καθεστώς στα πανεπιστήμια.
Τώρα πολλοί ψάχνουν διέξοδο στο εξωτερικό. Και όποιος μένει, εξακολουθεί να «κοιτάει τη δουλειά του», χωρίς διάθεση να αναμετρηθεί με όσα γίνονται έξω από το γραφείο του. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, αυτή η απόσυρση αποτυπώθηκε και στα πολύ χαμηλά ποσοστά συμμετοχής στις πρόσφατες εκλογές για το συνέδριο της συνδικαλιστικής ομοσπονδίας των πανεπιστημιακών.
Πρόκειται για μια συλλογική κίνηση –μια ανθρώπινη άμπωτη– που έχει αδρές αναλογίες με αυτό που συμβαίνει στην ελεύθερη αγορά, όπου κατά χιλιάδες οι επαγγελματίες αποσύρονται, αναζητώντας καταφύγιο στη «μαύρη» οικονομία.
Μπορεί η σύγκριση να φαίνεται παρατραβηγμένη. Απεικονίζει, ωστόσο, έστω και σχηματικά, το διάχυτο αίσθημα αδυναμίας απέναντι σε μια κρίση που χρονίζει αθεράπευτη.
Οσοι μπορούν φεύγουν έξω. Και όσοι δεν μπορούν, φεύγουν μέσα, στο κέλυφος ενός νέου, αναγκαστικού κυνισμού.
Πηγή: Καθημερινή