του Κώστα Καλλίτση
Σε λίγες ημέρες, στις 31 Μαρτίου, η Κύπρος βγαίνει «καθαρά» από το πρόγραμμα διάσωσής της αφού, μέσα σε τρία χρόνια, από τον Μάρτιο 2013, ολοκλήρωσε με επιτυχία τη σκληρή προσπάθειά της. Αυτή η επιτυχία επισφραγίστηκε στην πρόσφατη συνεδρίαση του Eurogroup, τη Δευτέρα, με μια απόφασή του που συνοδεύτηκε από μια επισήμανση, να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων και μια σύσταση, να ιδιωτικοποιήσει τις τηλεπικοινωνίες της. Ετσι, η Κύπρος βγήκε από ένα πρόγραμμα που δικαίως είχε χαρακτηριστεί ως το σκληρότερο από όλα τα προγράμματα που έχουν επιβληθεί σε ευρωπαϊκή χώρα. Το πέτυχε μάλιστα χωρίς, καν, να χρησιμοποιήσει το 30% των πόρων που το συνόδευαν.
Βεβαίως, η Κύπρος δεν είναι η μόνη χώρα που βγήκε επιτυχώς από πρόγραμμα διάσωσης. Η Ιρλανδία μπήκε σε πρόγραμμα τον Νοέμβριο 2010, πήρε 85 δισ. ευρώ και βγήκε έπειτα από μια 3ετία. Η Πορτογαλία μπήκε Απρίλιο 2011, πήρε 78 δισ. και βγήκε ύστερα από μια 3ετία, επίσης.
Η μόνη που σύρεται από το ένα (ημιτελές) στο επόμενο πρόγραμμα είναι η Ελλάδα. Και, βεβαίως, η Ελλάδα δεν είναι Κύπρος, διαφέρει πολύ. Υπάρχει, ωστόσο, ένα δίδαγμα που προκύπτει από την κυπριακή εμπειρία που θα ήταν ευχής έργο να το κατανοήσουμε και να το ενσωματώσουμε στη δική μας πολιτική συμπεριφορά: Η Κύπρος αγωνίστηκε με διάθεση εθνικής συνεννόησης, προσπαθώντας να σχεδιάσει την επόμενη μέρα της.
Το πολιτικό προσωπικό της δεν «παραμύθιασε» τους Κυπρίους, όταν κατέρρευσαν οι τράπεζες δεν τους έδωσε φρούδες ελπίδες, τους μίλησε ειλικρινά, οι Κύπριοι αντίκρισαν το πρόβλημά τους στις πραγματικές διαστάσεις του. Δεύτερον, άρχισε να συζητεί με πραγματικούς όρους (όχι με φαντασιώσεις…) την επόμενη μέρα της Κύπρου, πέραν της εφαρμογής του προγράμματος. Τι πρέπει να κάνουν ώστε η Κύπρος να επανέλθει στην ανάπτυξη και στην ευημερία. Δεν θεωρούσαν οι μεν τους δε ούτε προδότες ούτε, πάλι, «εσωτερική τρόικα». Προσπαθούσαν να συνεννοηθούν. Και, βέβαια, σεβάστηκαν το κράτος και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δεν τα μεταχειρίστηκαν ως λάφυρο. Με αυτά ως ισχυρό εργαλείο, σε πνεύμα συνεννόησης και με σχέδιο, οι Κύπριοι τα κατάφεραν.
Το πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας (η οποία βρίσκεται έξι χρόνια σε προγράμματα) δεν έχει αφιερώσει ούτε μία μέρα να συζητήσει και να συνεννοηθεί για την ανάγκη, τις κατευθύνσεις, τους όρους και τις διαδικασίες διαμόρφωσης ενός δικού μας εθνικού σχεδίου. Ενός σχεδίου που, βεβαίως, θα ενσωματώνει τους στόχους του Μνημονίου αλλά, ταυτόχρονα, θα ενοποιεί και θα υπερβαίνει τους καταναγκασμούς του, με στόχο την ανοικοδόμηση της χώρας στη βάση ενός σύγχρονου αναπτυξιακού υποδείγματος.
Ισως δεν έχει παρά μόνο συμβολική σημασία, αλλά θα ήθελα να το υπενθυμίσω: Στο τρέχον Μνημόνιο περιέχεται δέσμευση της Ελλάδας ότι εντός του Μαρτίου 2016 (αυτές τις μέρες δηλαδή…) θα έχει καταρτίσει το δικό της εθνικό αναπτυξιακό πρόγραμμα. Είναι η μόνη δέσμευση που είναι βέβαιο ότι θα την αθετήσουμε…
Πηγή: Καθημερινή