του Θοδωρή Γεωργακόπουλου
Το Μάρτιο του 2015, δυο βετεράνοι αστροναύτες, ο Αμερικανός Σκοτ Κέλι και ο Ρώσος Μιχαήλ Κορνιγιένκο, έφυγαν για το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στα πλαίσια μιας σημαντικής αποστολής. Σκοπός τους ήταν να μελετήσουν τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας παραμονής των ανθρώπινων όντων στο διάστημα, παραμένοντας στο Σταθμό που γυρνάει τετρακόσια χιλιόμετρα πάνω απ’ τα κεφάλια μας για ένα χρόνο. Δεν είναι το ρεκόρ (ο Ρώσος Βαλερί Πολιάκοφ είχε μείνει 437 ημέρες στον Μιρ τη δεκαετία του ’90), αλλά θα είναι η πρώτη φορά που θα μελετηθούν τόσο διεξοδικά αυτές οι επιπτώσεις στον οργανισμό των ανθρώπων. Ο Κέλι, παρεμπιπτόντως, έχει έναν πανομοιότυπο δίδυμο αδερφό (που είναι κι αυτός αστροναύτης -αλλά δεν πήγε σ’ αυτό το ταξίδι), πράγμα πολύ βολικό όταν θες να κάνεις τέτοιες συγκρίσεις.
Πριν από λίγες ημέρες, ο Κέλι και ο Κορνιγιένκο επέστρεψαν στη Γη σώοι και αβλαβείς, αλλά λίγο αλλιώτικοι. Ο Κέλι, ας πούμε, επέστρεψε πέντε πόντους ψηλότερος -καθώς σε παρατεταμένες συνθήκες έλλειψης βαρύτητας η σπονδυλική στήλη “ανοίγει”. Ακόμα διαπίστωσε ότι δυσκολεύεται να συντονίσει καλά τις κινήσεις του -δοκίμασε να παίξει μπάσκετ με τραγικά αποτελέσματα-, ενώ (κι αυτό το βρήκα το πιο ενδιαφέρον απ’ όλα), νιώθει το δέρμα του πάρα πολύ ευαίσθητο και ευερέθιστο, και βρίσκει κάθε άγγιγμα δυσάρεστο. Ο λόγος είναι ότι σε συνθήκες σχεδόν μηδενικής βαρύτητας τίποτε δεν ασκεί πίεση πάνω στο δέρμα. Πρακτικά τίποτε δεν το αγγίζει με τον τρόπο που αγγιζόμαστε στη Γη. Όταν αυτές οι συνθήκες κρατάνε ένα χρόνο, το δέρμα ξεσυνηθίζει. Και πονάει.
Πράγμα που μου έφερε στο μυαλό τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα. Για τον οποίο ανησυχώ λίγο.
Πριν από λίγες ημέρες, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας ανακηρύχθηκε διδάκτωρ (!) πολιτικής οικονομίας (!!) σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο (!!!) στην Τουρκία (!!!!).
Το φανταζόταν άραγε, όταν ορκιζόταν πρωθυπουργός λίγες εβδομάδες πριν οι αστροναύτες φύγουν για το διάστημα, ότι θα συνέβαιναν έτσι τα πράγματα; Ότι θα έφτανε σ’ αυτό το σημείο;
Όπως και οι αστροναύτες, για τον τελευταίο χρόνο ο πρωθυπουργός μας βρέθηκε μακριά από τον πλανήτη στον οποίο ζούσε πριν, σε ένα μέρος ξένο, πολύ διαφορετικό. Τι επίδραση έχει αυτό το ταξίδι πάνω του; Ποιος μπορεί να το μετρήσει;
Σκεφτείτε τα φαινόμενα που υφίσταται.
Θυμάστε το Γιάννη Βαρουφάκη, τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, τη Νάντια Βαλαβάνη, το Δημήτρη Στρατούλη; Τους θυμάστε; Ήταν κάτοικοι του πλανήτη του, μέλη του κόσμου του, προσωπικές του επιλογές για την κυβέρνηση (και τη Βουλή) μόλις πριν από 14 μήνες. Έφυγαν όλοι, οι περισσότεροι βρίζοντας. Και μαζί τους έφυγε ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, ο Ανδρέας Καρίτζης, οι φίλοι του, οι συναγωνιστές του, τα συντρόφια, ο κόσμος του. Στο διάστημα όπου ζει σήμερα δεν υπάρχουν όλοι αυτοί, δεν είναι μαζί του. Και τι άλλο διαπίστωσε εκεί;
“Δεν υπάρχει ούτε μία στο εκατομμύριο να μας πει όχι η Μέρκελ”; Ωπ. Νάτη η περήφανη διαπραγμάτευση, με μια μνημονιάρα να στο τέλος. Το περίμενε αυτό το τέλος; Το φανταζόταν από πριν ότι θα υπογράψει κι αυτός μνημόνιο και θα πει κι ένα τραγούδι (και θα παίξει κι ένα νταούλι); Το φανταζόταν ότι θα χρειαστεί να δουλέψει 17 συνεχόμενες ώρες; Ή ότι θα συνεργαζόταν -υπέροχα, απολύτως ταιριαστά κι αγαπημένα- με ένα ακροδεξιό κόμμα ψεκασμένων; Ή ότι ένα χρόνο αφότου έκλεισε την Αμυγδαλέζα θα άνοιγε τέσσερις; Ότι οι ξένοι, που δήθεν θα του χάριζαν και το χρέος επειδή είναι καλός άνθρωπος αντίθετα με τους προηγούμενους, τελικά όχι απλά δεν θα του έδιναν τίποτε, αλλά θα τον άφηναν και μοναχό του στην άκρη της ηπείρου, καταφρονεμένο και χρεοκοπημένο, μπουρδουκλωμένο στις κόκκινες γραμμές του, με τους εναπομείναντες κατρούγκαλους και καρανίκες, με μιαν ανθρωπιστική κρίση -αληθινή αυτή τη φορά- στα χέρια, οδυνηρή και αργόσυρτη, αυτόν, ένα βλοσυρό μουτράκι στην ακρούλα των εορταστικών φωτογραφιών 27 άλλων, ή 28, όταν έχουν επίτιμο και ισότιμο καλεσμένο τον Τούρκο ομόλογο, χαμογελαστό στη μέση;
Δεν ξέρω, μπορεί να είχε τη διορατικότητα και την οξύνοια για να τα προβλέψει όλα αυτά. Διατηρώ μερικές αμφιβολίες.
Αυτό που αναρωτιέμαι διαβάζοντας για τους αστροναύτες, όμως, είναι το τι συνέπειες θα έχουν αυτές οι διαστημικές συνθήκες πάνω του. Τι θα γίνει μετά -ίσως σύντομα-, όταν επιστρέψει στον πλανήτη του, τον της αριστεράς και της προόδου, τον των συντρόφων και των οραμάτων, εξ’ ορισμού σοφότερος (ήταν και χαμηλός ο πήχης), κοτζάμ επίτιμος διδάκτωρ, έχοντας υποστεί όλες τις συνέπειες της έλλειψης αριστερής βαρύτητας (μιας έλλειψης γνωστής και ως “πραγματικότητα”) για τόσο πολύ καιρό, δεκαπεπτά ώρες κι ένα χρόνο, τουλάχιστον; Τι διαφορές θα διαπιστώσει πάνω του τότε;
Υπάρχει το ενδεχόμενο να μη νιώσει τίποτε. Μπορεί το διάστημα να μην είχε καμία επίδραση επάνω του.
Ή μπορεί να την πάθει σα τον αμερικάνο αστροναύτη, τον Σκοτ Κέλι.
Για ένα χρόνο δεν τον άγγιζε τίποτα, και τώρα τον πονάνε όλα.
Πηγή: Καθημερινή
