του Σωκράτη Τσιχλιά
Σύμφωνα με τα λεξικά, η αριστεία, λέξη με καταγωγή από την «Ιλιάδα» του Ομήρου, σημαίνει διάκριση του ήρωα στη μάχη, υπεροχή, ανωτερότητα, γενναιοψυχία. Σήμερα περιγράφει κυρίως τους διακεκριμένους, όσους αριστεύουν στο πεδίο της γνώσης και της επιστήμης. Σ’ αυτούς αναφέρθηκε, στην παρθενική ομιλία του στη Βουλή, ο υπουργός Παιδείας Αριστείδης Μπαλτάς, όταν επεχείρησε να αναλύσει τις αρνητικές πλευρές της αριστείας. Ο κύριος υπουργός, αφού συστήθηκε στο σώμα ως μαρξιστής, ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους στο μέλλον θα καταργηθούν οι εισαγωγικές εξετάσεις από τα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία. Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η άποψη του υπουργού Παιδείας για την αριστεία. Προσπάθησε να αναιρέσει τη λάμψη της, να αποδομήσει τη σημασία της με το εξής επιχείρημα: όσοι την κατακτούν, σε μικρή μάλιστα ηλικία, βασανίζονται από το άγχος να μη την απολέσουν. Τα, δε, παιδιά που δεν τα καταφέρνουν κουβαλούν τη ρετσινιά του αποτυχημένου… Στη θέση των εξετάσεων θα επανέλθει, φαντάζομαι, ο δημοκρατικός θεσμός της κληρώσεως. Ο υπουργός δεν επεκτάθηκε επί του θέματος κι έτσι δεν μάθαμε τη γνώμη του για τις ψυχολογικές επιπτώσεις που έχει σ’ ένα παιδί η συνειδητοποίηση ότι τίποτα δεν εξαρτάται από το ίδιο, ότι όλα είναι θέμα τύχης.
Οι άριστοι υπάρχουν έτσι κι αλλιώς. Ζουν ανάμεσά μας, είναι μέρος της κοινωνίας μας, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων και κοσμοθεωριών. Ο ουμανιστικός χαρακτήρας των μαρξιστικών απόψεων, όταν εκπίπτει της λογικής, δημιουργεί εκτρώματα. Η σκέψη και μόνο, ότι για να μη βουρκώσει ο δεύτερος πρέπει να καταργήσουμε τον πρώτο, προκαλεί απόγνωση. Και μόνο η ιδέα ενός κράτους σε ρόλο Μεγάλου Ψυχαναλυτή, που θα καταργεί το άγχος και τη λύπη, μας παραλύει.
Τα αριστεία είναι, κατά τα λεξικά, το βραβείο για τον καλύτερο. Εδώ ακριβώς αναμετριέται μια κοινωνία, μια δημοκρατία, με την αξιοκρατία και τη δικαιοσύνη. Θα επιβραβεύει τον κόπο και τον μόχθο των αρίστων, θα δημιουργεί μέσω αυτών αγωνιστικά πρότυπα ή θα επιλέγει στην τύχη ή από μια κάστα ή από μια παρέα; Οσο για τα ψυχολογικά που τρομάζουν τον υπουργό, όποιος έχει μάθει να προσπαθεί ξέρει να σηκώνεται και να συνεχίζει…
Πηγή: Καθημερινή
