του Άγγελου Στάγκου
Μεγάλο και διαχρονικό πρόβλημα η φορολογική πολιτική, ή το φορολογικό, για όποιον το προτιμά. Ποτέ σε αυτή τη χώρα οι σχετικοί νόμοι και οι διατάξεις δεν ήταν ξεκάθαρα, ποτέ δεν έγινε κατορθωτό, αλλά ούτε και προσπάθεια να περιοριστεί η αντίστοιχη γραφειοκρατία, ποτέ δεν υπήρξε κάποια σταθερότητα στον συγκεκριμένο τομέα, ποτέ η ελληνική κοινωνία δεν κατανόησε ότι είναι υποχρέωση των πολιτών να πληρώνουν τους φόρους που αναλογούν στα εισοδήματά τους, αλλά και ποτέ δεν χαρακτηρίστηκε από δικαιοσύνη η επιβολή και η είσπραξη των φόρων. Βεβαίως και έχει σημασία να αναφερθούν οι λόγοι, το πώς και το γιατί. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε βεβαίως τόμους με πονήματα ειδικών για να εξηγηθεί πλήρως το φαινόμενο, ωστόσο η ουσία βρίσκεται στο «ποτέ» και αφορά τόσο το παρελθόν όσο και το παρόν.
Το βασικό πρόβλημα ήταν και είναι ότι καμία σχεδόν κυβέρνηση από τη σύσταση του ελληνικού κράτους δεν είχε το σθένος να υιοθετήσει μία φορολογική πολιτική με συγκεκριμένο ιδεολογικό στίγμα. Ασχέτως αν ήταν δίκαιη ή άδικη, ασχέτως αν συμφωνούσε ή διαφωνούσε κανείς. Από εκεί και πέρα είχαμε την ανοργανωσιά, την ανικανότητα και τη διαφθορά του κράτους, τα ολιγαρχικά συμφέροντα, τις συντεχνίες και τις πελατειακές σχέσεις, την αντικειμενική δυσκολία που δημιουργούσε το τεράστιο πλήθος των αυτοαπασχολούμενων, τις προσωρινές και εμβαλωματικές λύσεις στις οποίες κατέφευγε η εκάστοτε πολιτική εξουσία για να συντηρήσει ή να εξυπηρετήσει αυτή την κατάσταση. Και το κερασάκι στην τούρτα του αλαλούμ α λα γκρέκα ήταν η γραφειοκρατία, με τις συνεχείς εξαιρέσεις επί εξαιρέσεων, που απαιτούσαν αενάως την έκδοση ερμηνευτικών εγκυκλίων και συντελούσαν στην άνθηση παραοικονομίας. Ειδικά σε συγκεκριμένους κλάδους, αλλά και γενικότερα. Της παραοικονομίας που προκαλεί και ερωτήματα για τα στοιχεία και το πραγματικό μέγεθος της ανεργίας, που πάντως είναι πολύ μεγάλη.
Δυστυχώς, όλα τα παραπάνω συμβαίνουν και σήμερα. Παρά τις κατά καιρούς υποδείξεις ξένων ειδικών, που τους φέρνουν οι διάφορες κυβερνήσεις δήθεν για να τους συμβουλευτούν και μετά τους γράφουν στα παλιότερα των υποδημάτων τους. Η περίπτωση της Αμερικανίδας, ελληνικής καταγωγής, ειδικού Μαρία Πάπας από το Σικάγο, της οποίας συνέντευξη δημοσιεύει στο σημερινό φύλλο της «Η Καθημερινή» σε άλλη σελίδα, είναι χαρακτηριστική. Παρά, επίσης, τις «αφόρητες» πιέσεις της τρισκατάρατης τρόικας και των μηχανισμών που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα για να βοηθήσουν στον εκσυγχρονισμό της αγέρωχης δημόσιας διοίκησης, όπως ακριβώς συνέβη και με τους εκατοντάδες Αμερικανούς συμβούλους που είχαν έλθει εδώ με το σχέδιο Μάρσαλ. Οταν η πρώτη συμβουλή είναι οι φορολογικοί νόμοι να διακρίνονται για τη λιτότητα και τη σαφήνεια στη διατύπωσή τους, σύντομοι και περιεκτικοί, χωρίς άπειρες εξαιρέσεις και αοριστίες, και οι δικοί μας κατεβάζουν στη Βουλή ογκώδεις πραγματείες, μνημεία ασάφειας, κάθε άλλη συζήτηση περιττεύει.
Αυτό που βιώνουμε σήμερα ως Ελληνες και πολίτες είναι από την πλευρά της κυβέρνησης ένα μπαράζ δυσνόητων και περίπλοκων φορολογικών ρυθμίσεων για όσους εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να αντιδράσουν ή να κρυφτούν, αλλά και υπαναχωρήσεων απέναντι σε συντεχνίες που έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν τους όρους τους, όπως οι δικαστικοί, ή ακόμη και δυναμικά, όπως οι αγρότες. Σε όλη την Ευρώπη οι αγροτικές οικογενειακές επιχειρήσεις κρατούν βιβλία, οι δικοί μας αγρότες εξουδετέρωσαν ήδη την πρόθεση της κυβέρνησης να τα επιβάλει και θέλουν περισσότερα. Δεν φτάνει που πληρώνουν ελάχιστους ή καθόλου φόρους, δεν αρκεί που έχουν ελαφρύνσεις σχεδόν στα πάντα, ξεχνούν ότι επί χρόνια επικρατούσε πλήρης ασυδοσία και κλοπή στις επιδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ενωση, απαιτούν και αφορολόγητο μέχρι 40.000 ευρώ γιατί έτσι τους βολεύει, ώστε και θεσμικά να φοροδιαφεύγουν. Το πολιτικό σύστημα, μαζί με τα μίντια, στο σύνολό του δείχνει ανοχή ή και υποστηρίζει τις απαιτήσεις τους και μένουν «τα συνήθη υποζύγια» των πόλεων και της λεγόμενης μεσαίας τάξης να φορτώνονται τα βάρη.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει μία αντιπολίτευση που υπόσχεται τα πάντα στους πάντες, υπονομεύοντας ταυτόχρονα κάθε ιδέα ή πρόταση εκσυγχρονισμού και στοιχειώδους οργάνωσης. Μόνο τώρα, που θεωρεί ότι βρίσκεται κοντά στην εξουσία, ανακαλύπτει ότι υπάρχει ένα έλλειμμα από φόρους φυσικών προσώπων, σε σχέση με το ΑΕΠ, όπως είπε τις προάλλες ο Γ. Σταθάκης, αφήνοντας να εννοηθεί ότι αυτό το χάσμα πρέπει να κλείσει. Και ο νοών νοείτω…
Πηγή: Καθημερινή
