Του Γιώργου Καισάριου
Ένας φίλος μου πρόσφατα ταξίδεψε στη Ζιμπάμπουε και διαπίστωσε ότι η χώρα δεν είχε τοπικό νόμισμα. Πιο συγκεκριμένα, το επίσημο νόμισμα της χώρας είναι το αμερικανικό δολάριο. Η υιοθέτηση του δολαρίου είχε λιγότερο να κάνει με την πολιτική ηγεσία και περισσότερο με την αγορά. Κανείς δεν έχει εμπιστοσύνη στην πολιτική ηγεσία της χώρας και στο νόμισμα, διότι τα τυπογραφεία της κεντρικής τράπεζας έκαναν κάποτε υπερωρίες.
Μάλιστα κάνοντας μια μικρή περιήγηση στο διαδίκτυο είδα την περασμένη εβδομάδα προκλήθηκε πανικός όταν κυκλοφόρησαν φήμες ότι η πολιτική ηγεσία μπορεί να εισάγει ξανά ένα τοπικό νόμισμα. Περίπου 700 εκατομμύρια δολάρια (USD) έκαναν φτερά από τις τράπεζες σε μια εβδομάδα!! Άλλο ένα τέτοιο bank run, λένε οι ειδικοί, και θα καταρρεύσουν παντελώς οι τράπεζες της χώρας.
Για το θέμα της δραχμής έχω πει πολλές φορές ότι αν είχαμε μια ανταγωνιστική οικονομία, αν είχαμε σωστούς θεσμούς (της αγοράς) και αν είχαμε ένα πολιτικό σύστημα τέτοιο που θα μπορούσαν να παρθούν αξιοκρατικές αποφάσεις (σωστή δημοκρατία δηλαδή), δεν θα είχα κανένα πρόβλημα να έχουμε δραχμές. Αλλά αν τα είχαμε όλα αυτά, δεν θα ήμασταν εδώ που είμαστε σήμερα και δεν θα μίλαγε κανείς για δραχμή (catch 22).
Διότι το να έχεις δικό σου νόμισμα δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Νομίζω ότι πολλές χώρες στον κόσμο το έχουν αποδείξει αυτό, μεταξύ άλλων η Ζιμπάμπουε, η Αργεντινή, η Βόρεια Κορέα και η αγαπημένη σε πολλούς Βενεζουέλα.
Και για όποιον έχει παρατηρήσει, σε επίπεδο θεσμών όπως: οικονομική ελευθερία, πυγμή του νόμου, κατοχύρωση περιουσίας και πολλά άλλα, είμαστε πιο κοντά στις προαναφερθείσες χώρες (και σε πολλές περιπτώσεις τις έχουμε ξεπεράσει κιόλας), παρά πιο κοντά σε χώρες όπως είναι η Ελβετία, οι ΗΠΑ, η Αγγλία και η Γερμανία. Και επειδή δεν έχουμε την απαραίτητη ποιότητα θεσμών, με την επαναφορά της δραχμής, το πιο πιθανό σενάριο είναι να γίνουμε μια χώρα σαν την Ζιμπάμπουε, την Αργεντινή, τη Βόρεια Κορέα παρά σαν την Ελβετία, τις ΗΠΑ, την Αγγλία και τη Γερμανία.
Στο τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου ο Friedrich Hayek ανησυχούσε μήπως οι σύμμαχοι θέσουν εμπόδια στην επιχειρηματικότητα στην Αυστρία, εμποδίζοντας την οικονομική ανάπτυξη της χώρας του. Τούτο διότι ήταν σίγουρος ότι εν απουσία τέτοιων εμποδίων, η χώρα θα ανακάμψει σύντομα (όπως και έγινε).
Η κατάληξη της σημερινής κουβέντας είναι η εξής (κάτι που έχω επαναλάβει πολλές φορές):
Όσο στην Ελλάδα παρεμποδίζεται η ελεύθερη αγορά και όσο το κράτος εξακολουθεί να έχει δεσπόζουσα θέση στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας, η Ελλάδα δεν θα ανακάμψει.
Όσο η πλειοψηφία της πολιτικής ηγεσίας εξακολουθεί να πιστεύει σε αριστερά μοντέλα οικονομικής ανάπτυξης – που διατυμπανίζουν με κάθε ευκαιρία στα ΜΜΕ– και όσο οι πολιτικοί αυτής της χώρας δεν πιστεύουν στην ελεύθερη έκφραση και στην ελεύθερη βούληση του ανθρώπου, να παράγει και να κερδίζει, η Ελλάδα δεν θα ανακάμψει.
Τα κουρέματα και η δημιουργική λογιστική έχουν μεν θέση σε αυτή την ανάκαμψη, αλλά χωρίς αλλαγές σε θεσμούς και νόμους τέτοιους που, θα οδηγήσουν σε αλλαγή της νοοτροπίας με σκοπό να απελευθερωθεί η παραγωγική δυνατότητα αυτής της χώρας, μέσα από την δυνατότητα του μέσου πολίτη (αυτής της χώρας) να επιχειρήσει με σκοπό το κέρδος, ουσιαστική και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη σε αυτή τη χώρα δεν θα δούμε.
Και μπορεί ορισμένοι να έχουν δίκιο για την κρατικοδίαιτη ιδιωτική οικονομία του παρελθόντος, αλλά νομίζω ότι αυτή η κουβέντα θα πρέπει να σταματήσει πλέον, διότι από την μια δεν βγαίνουν τα νούμερα για να μπορεί να υπάρχει κρατικοδίαιτη οικονομία και δεύτερον, το ζητούμενο που όλοι (νομίζω δηλαδή) θέλουμε είναι να σταματήσει.
Πηγή: Capital.gr