Tου Πασχου Mανδραβελη
«Η Ελλάδα στερήθηκε τεχνητά τη δυνατότητα να υποτιμήσει το εθνικό της νόμισμα, άρα της στέρησαν τη δυνατότητα αύξησης της ρευστότητας, εφ’ όσον δεν διέθετε δικό της νομισματικό κέντρο», είπε πρόσφατα ο Ρώσος πρωθυπουργός κ. Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ωραία ακούγονται όλα αυτά και μπορεί να βολεύουν τη Ρωσία, που δεν βλέπει με καλό μάτι την επέκταση και την εμβάθυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αλλά γεννάται ένα ερώτημα: η Ουγγαρία, της οποίας ουδείς «στέρησε τη δυνατότητα να υποτιμήσει το εθνικό της νόμισμα» (και οι αγορές υποτιμούν το φιορίνι μέρα-παρά μέρα), γιατί χρεοκόπησε και προσέφυγε στο ΔΝΤ; Αφού το «κλειδί» για την εξυγίανση της οικονομίας είναι το «νομισματικό κέντρο», που λέει και ο κ. Πούτιν, τότε γιατί ο πολύς κ. Βίκτορ Ορμπάν (και μέχρι πρότινος εικόνισμα των Ελλήνων αντιμνημονιακών) τρόμαξε να μαζέψει 142 εκατ. δολάρια, δίνοντας το εξωφρενικό επιτόκιο 9,96%; (Ας σημειώσουμε ότι εμείς θεωρούμε το 4% – 5% της Ε. Ε. τοκογλυφικό και προϊόν κακής διαπραγμάτευσης.) Τελικώς, μήπως το πραγματικό πρόβλημα σε μια οικονομία δεν είναι τα χαρτιά με τα οποία συναλλάσσονται οι άνθρωποι, αλλά τι πραγματικό πλούτο αυτά αντικατοπτρίζουν;
Το παλιό κοσκινάκι εκείνων που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτε στη χώρα είναι μετά την πολυθρύλητη «ανάπτυξη», που κατ’ αυτούς έρχεται με ένα μαγικό τρόπο, όταν βρέχει λεφτά από τον ουρανό. Το καινούργιο είναι η «υποτίμηση». Και τα δύο ανήκουν στη μεγάλη του έθνους κοσμοθεωρία ότι κάπου εκεί έξω υπάρχει ένα καλό κόλπο ώστε να γίνουμε πλούσιοι χωρίς να δουλεύουμε, ότι η οικονομία μπορεί να ανορθωθεί δίνοντας συντάξεις στα πενήντα, προσλαμβάνοντας 100.000 δημοσίους υπαλλήλους, κοινωνικοποιώντας τις ζημίες των δημόσιων οργανισμών και νομοθετώντας μπαχτσίσια σε επαγγελματικές ομάδες που θα τα ξεπληρώσουν τις κάλπες.
Και ας υποθέσουμε ότι είχαμε το «όπλο της υποτίμησης» και μπορούσαμε να τυπώσουμε όσα εκατονταχίλιαρα επιθυμούσε η καρδιά μας. Τι ακριβώς θα αγόραζαν αυτά τα εκατονταχίλιαρα και πόσο θα βελτίωναν τη θέση των εργαζομένων; Με δεδομένο ότι εισάγουμε κρεατικά αξίας 1,12 δισ. ευρώ τον χρόνο, ακόμη και τα τρόφιμα θα γίνονταν ακριβότερα. Κι αυτό διότι, ακόμη κι αν οι ξένοι δέχονταν τα εκατονταχίλιαρά μας, στην τιμή του εισαγόμενου κρέατος θα έπρεπε να προσθέσουμε ένα επιπλέον κόστος συναλλαγών συν ένα κόστος ρίσκου.
Ποιος λογικός άνθρωπος θα δεχόταν το νόμισμα μιας μικρής χώρας όταν ξέρει ότι την επομένη ο υπουργός Οικονομικών αυτής της χώρας μπορεί να τυπώσει τα διπλά; Ειδικά, μάλιστα, όταν ξέρει ότι αυτός ακριβώς ήταν ο λόγος που η μικρή χώρα άφησε το σκληρό ευρώ: να μπορεί να το υποτιμά, να τυπώνει, δηλαδή, όσα εκατονταχίλιαρα θέλει. Δηλαδή, αν κάποιος ήθελε χαρτιά με την εικόνα του Κολοκοτρώνη, θα αγόραζε αφίσες, δεν θα δεχόταν ελληνικά εκατονταχίλιαρα.
Δυστυχώς, δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις στην οικονομία και όσοι τις υπονοούν απλώς κοροϊδεύουν τον κόσμο. Οπως έκανε ο Ούγγρος πρωθυπουργός ή κηρύσσουν διάφοροι εγχώριοι «σωτήρες». Και να μην ξεχάσουμε: πριν από λίγες μέρες, κατέρρευσε η ουγγρική κρατική αεροπορική εταιρεία Malev. Παρουσίασε το 2011 ζημίες 270 εκατ. δολαρίων. Τα δάνεια που κατάφερε να συγκεντρώσει η Ουγγαρία από τις αγορές τον Ιανουάριο, πληρώνοντας το εξωφρενικό επιτόκιο 10%, ήταν σχεδόν τα μισά: 142 εκατ. δολάρια. Αρα, τελικώς, μήπως πρέπει να το ξανασκεφτούμε; Μήπως δεν φταίει το νόμισμα;