Tου Κωστα Iορδανιδη
Ουδείς αμφισβητεί ότι η καγκελάριος της Γερμανίας κ. Αγκελα Μέρκελ είναι η μόνη ηγετική μορφή της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Αλλά εδώ και δύο χρόνια έχει αρχίσει εδραιώνεται η πεποίθηση –και εκτός ορίων του ασυναρτήτου ελληνικού κράτους– ότι η οικονομική και πληθυσμιακή ισχύς δεν αρκούν προκειμένου να καταστήσουν έναν ηγέτη αποδεκτό και κυρίως αποτελεσματικό.
Είναι σαφές ότι η Γερμανία δεν είχε αυτοκρατορική εμπειρία. Συγκροτούσε βεβαίως τον κύριο κορμό της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, της οποίας όμως ηγείτο σχεδόν αδιαλείπτως επί μισή χιλιετία ένας Αυστριακός Οίκος, προερχόμενος από το γερμανόφωνο τμήμα της σημερινής Ελβετίας – ο Οίκος των Αψβούργων, που όντως διαχειρίσθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία ένα πολυεθνές αμάλγαμα εθνών.
Πέραν των Αψβούργων, υπήρχε και η Αυτοκρατορία των Τσάρων της Ρωσίας και των Οθωμανών, που αποδείχθηκε η μακροβιότερη αν και εκτός από τη διαφορετική εθνική προέλευση του πληθυσμού έπρεπε να διαχειρισθεί μία τερατώδη θρησκευτική και πολιτιστική διαφορετικότητα, χριστιανών και μουσουλμάνων. Οι Αυτοκρατορίες της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας ήταν υπερπόντιες και ως εκ τούτου διαφορετικής ποιότητος.
Παράλληλα, η πρoσπάθεια δημιουργίας εθνικού γερμανικού κράτους άρχισε πολύ πρόσφατα, μόλις το 1871, χάρις στον Οτο φον Μπίσμαρκ, στη βάση του οράματος της μικρής Γερμανίας, υπό τη σιδηρά κυριαρχία των Πρώσων. Είχε προηγηθεί, ωστόσο, από αιώνες το εθνικό κράτος των Αγγλων και στη συνέχεια των Γάλλων.
Ενα εθνικό, όμως, κράτος έχει ανάγκη από περίοδο ωριμάνσεως. Η Γερμανία δεν είχε δυστυχώς στη διάθεσή της τον απαιτούμενο χρόνο· το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τον ιδιαίτερο δυναμισμό του λαού της, τον πληθυσμιακό της όγκο, την εγγενή μεθοδικότητα και έλλειψη ευελιξίας, έσυρε την Ευρώπη σε δύο Παγκοσμίους Πολέμους.
Μετά την ενοποίησή της, η Γερμανία ευρέθη στην δυσάρεστη θέση να διαχειρισθεί τον ηγετικό ρόλο ενός αυτοκρατορικού συμπλέγματος –της Ευρωπαϊκής Ενώσεως– που δημιουργήθηκε όχι ως αποτέλεσμα κατακτήσεως, αλλά οικειοθελούς προσχωρήσεως των συστατικών μερών του.
Αυτά ως προς το γενικό πλαίσιο. Επιπροσθέτως, η καγκελάριος της Γερμανίας κ. Αγκελα Μέρκελ δεν είχε την ίδια διαμόρφωση με τους υπόλοιπους ηγέτες της Δύσεως. Είναι μια μεταλλαγμένη κομμουνίστρια του καθεστώτος του Ερικ Χόνεκερ. Αυτό σημαίνει ιδεολογική δογματικότητα, παντελή απουσία ευελιξίας, αυταρχική επιβολή απόψεων στις «μάζες». Αυτήν επέλεξαν, ωστόσο, οι Γερμανοί με αυτήν θα πορευθούμε.
Είναι αλήθεια ότι η επάρκεια, του γερμανικού συστήματος προκαλούσε πάντα τον θαυμασμό, αλλά για σύντομο διάστημα. Αλλά είναι αμφίβολο εάν το σύστημα της κ. Μέρκελ καταφέρει να διατηρήσει επί μακρόν τον έλεγχο της καταστάσεως σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το πιθανότερο είναι ότι η Ευρώπη θα περιέλθει στην πλήρη επιρροή των Αγγλοσαξώνων, όπως συνέβη ήδη δύο φορές στο παρελθόν. Δεν θα θρηνήσουμε γι’ αυτό, το αντίθετο. Οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία υπήρξαν –παρά τις διαφορές και τα προβλήματα– οι φυσικοί σύμμαχοι των Ελλήνων. Αρκεί να υπάρξει ψυχραιμία. Αρκεί να συνεχίσει να υφίσταται η Ελλάς και να σωφρονισθεί.