1. Ο φόβος είναι πολύ δυσάρεστος καθώς παγώνει το σώμα και τρέμουν τα γόνατα. Γι’ αυτό φοβόμαστε και τον φόβο. Κι έτσι η πρώτη μας αντίδραση είναι να τον διώξουμε, να τον αποτινάξουμε από πάνω μας. Και καμιά φορά, ως εκ θαύματος, το κατορθώνουμε. Μα αυτή η ελευθερία διαρκεί λίγο. Στις κατάλληλες συνθήκες το δυσάρεστο συναίσθημα επανέρχεται και μας βασανίζει πάλι.
Το να διώξεις τον φόβο ή να τον καταπιέσεις σε μια περίσταση δεν είναι τόσο σημαντικό. Ακριβώς επειδή αυτός θα ξανάρθει. Σημασία έχει να μάθεις να τον αντιμετωπίζεις ορθά όταν σε πιάνει. Για να τον αντιμετωπίσεις ορθά πρέπει να μάθεις να μην προσπαθείς να τον αποτινάξεις ή να ξεφύγεις εσύ. Αυτό δεν γίνεται διότι εσύ τον έχεις δημιουργήσει.
Όταν φύγει για οποιονδήποτε λόγο ο φόβος, νιώθεις ελεύθερος, μα δεν έχεις πλέον επαφή μαζί του και δεν μπορείς να τον μελετήσεις. Δεν μπορείς να κατανοήσεις γιατί ήρθε, γιατί υπάρχει.
2. Το βρίσκεις δύσκολο να πιστέψεις πως εσύ τον έχεις δημιουργήσει. Και αυτό αποδεικνύει πως δεν κατανοείς το φαινόμενο.
Ναι, υπάρχει κάποια αλήθεια στις εξηγήσεις που σχετίζονται με τη θεωρία της εξέλιξης: νιώθεις κίνδυνο και χύνεται αδρεναλίνη στο αίμα που σε κάνει ή να ορμήσεις κατά της απειλής ή να ορμήσεις μακριά σε προστασία και ασφάλεια. Μα η εξήγηση δεν εξηγεί τίποτα για την έγερση του φόβου καθαυτού.
Ναι, κάποτε ίσως θα είσαι δίχως φόβο, μια θαυμαστή κατάσταση. Μα υπάρχουν πολλά “τώρα” με φόβο ως εκείνο το “κάποτε”. Και για να τα περάσεις πρέπει να αποδέχεσαι τον φόβο κι έτσι να κατανοήσεις τη φύση του και τη σχέση του με αυτό που νομίζεις πως είσαι, αυτό που νιώθει φόβο.
Τίποτα από όσα μας συμβαίνουν δεν είναι τυχαίο, δεν έρχεται σταλμένο από κάποια θεά ή κάποια κακόβουλη, άγνωστη δύναμη. Ακόμα κι αν σκοντάψουμε και σπάσουμε το πόδι, ακόμα κι αν ένας κλώνος σπάσει και πέσει πάνω μας, δεν είναι τόσο τυχαίο όσο έχουμε συνηθίσει να πιστεύουμε. Συμβαίνει για κάποιο λόγο κι εσύ έχεις κάποια ευθύνη στο παρελθόν, αν και τώρα δεν θυμάσαι τίποτα.
3. Είναι το ίδιο με την έγερση του φόβου. Εσύ υποφέρεις διότι νομίζεις πως κάτι οδυνηρό θα σου συμβεί: θα χάσεις αγαπημένο πρόσωπο· θα χάσεις υγεία· θα χάσεις χρήματα· θα χάσεις την ωραία εικόνα του εαυτού σου που αδιάκοπα προβάλλεις προς τους άλλους κι έτσι θα εκτεθείς και θα πονέσεις κλπ.
Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι οι εξωτερικές περιστάσεις που γίνονται αφορμή για τον φόβο (κι εσύ νομίζεις πως αυτές τον προκαλούν). Το πρόβλημα δεν είναι ούτε ο ίδιος φόβος, το δυσάρεστο συναίσθημα. Το πρόβλημα είσαι εσύ, το ον ή ο νους που φοβάται και υποφέρει.
Πρέπει λοιπόν να μετακινήσεις την προσοχή σου από το μέρος που συνήθως πάει, δηλαδή εκεί, στο μέρος του σώματος που συγκεντρώνεται και δημιουργείται η δυσάρεστη αίσθηση – στο κεφάλι, στο στήθος ή πιο συχνά στο στομάχι. Να μετατοπίσεις λοιπόν την προσοχή σου από εκεί στον νου όπου επικρατεί η επιθυμία να φύγει ο φόβος (κι άλλες σκέψεις έρχονται ορμητικά και φεύγουν).
4. Τώρα, όλοι κι όλες, περιμένετε να διαβάσετε κάποια θαυματουργή, απλή ενέργεια που θα σας απελευθερώσει από τον φόβο. Θα απογοητευθείτε!
Πρέπει να μάθετε να μένετε με το άχαρο, αδυσώπητο αυτό αίσθημα, γέννημα της δικής σας αδυναμίας. Μένετε με μια γενική συναίσθηση νου και σώματος. Μα το σώμα δεν έχει σπουδαιότητα. Σημασία έχει να έχετε επίγνωση του νου και των ενεργειών του που προσπαθούν να διώξουν τον φόβο.
Στην αρχή του τμήματος §3, βλέπετε πως πρόκειται για φόβο απώλειας.
Η ιδέα της απώλειας είναι μια στιγμιαία έκλαμψη, μια στιγμιαία ενέργεια στον νου. Μα από πίσω και μαζί της είναι το αίσθημα της ύπαρξής μας που τώρα νιώθει ευάλωτο, στερημένο (σε περίπτωση πόνου, χάνεται η ηρεμία).
Αυτό όλο πρέπει να γίνει αποδεκτό καθώς φωτίζεται από την επίγνωση και την προσοχή. Και πρέπει να επιμείνετε ωσότου δείτε την αδυναμία του “Εγώ” σας.
