Ο Thoreau.
Τι βλέπει ο άνθρωπος που ψάχνει τα γυαλιά του, ενώ αυτά βρίσκονται κυριολεκτικά πάνω στη μύτη του;
Τι βλέπει ο άνθρωπος που ξεκινάει να διασχίσει μια πολυάσχολη λεωφόρο και την επόμενη στιγμή τον χτυπά ένα διερχόμενο αμάξι;
Συχνά κοιτάμε μα δεν βλέπουμε. Γι’ αυτό έχουμε τη ρήση του Θορώ στο λογότυπό μας: «Σημασία δεν έχει αυτό που κοιτάς. Σημασία έχει αυτό που βλέπεις.»
Να ακόμα ένα παράδειγμα. Είναι παρμένο από άρθρο του Α. Δρυμιώτη, Καθημερινή, 14 Απριλίου, 2024.
Το 2007 ερευνητές έκαναν ένα απλό, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρον και αποκαλυπτικό πείραμα. Ζήτησαν από τον επαγγελματία βιολιστή Joshua Bell να παίξει με το βιολί του στους διαδρόμους του μετρό στη Washington D.C. Ο Joshua Bell έπαιζε για 45 λεπτά με το σπάνιο Stradivarius βιολί του αξίας 3,5 εκατομμυρίων δολαρίων. Εντούτοις, μόνο έξι άνθρωποι σταμάτησαν να τον ακούσουν, λιγότεροι από 20 άφησαν χρήματα και δεν ακούστηκε χειροκρότημα στο τέλος. Όταν τελείωσε, δεν υπήρχε κανένας στο ακροατήριο και είχε συγκεντρώσει μόλις 32 δολάρια. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στο γεγονός ότι ο ίδιος βιολιστής με το ίδιο βιολί, πριν από μόλις 3 ημέρες, έδωσε ένα κονσέρτο στο Boston Symphony Hall, όπου η τιμή του εισιτηρίου ήταν 100 δολάρια και το θέατρο γεμάτο!
Το πείραμα αποδεικνύει το γνωστό «perception is stronger than reality», δηλαδή «η πρόσληψη υπερισχύει της πραγματικότητας». Ακριβώς για τον λόγο αυτό πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στο πώς «προσλαμβάνουμε τα γεγονότα» που συμβαίνουν γύρω μας.
Ο Μπελ με τον δικό μας Καβάκο
Αυτό που βλέπουμε κάθε φορά είναι αυτό που εμφανίζεται στην οθόνη του νου και αυτό που εμφανίζεται στην οθόνη του νου δεν είναι απαραίτητα η εντύπωση που η αίσθηση της όρασης μεταφέρει στην αντίστοιχη ζώνη του εγκεφάλου και αυτή μετασχηματίζεται σε εικόνα. Ακόμα και στην καλύτερη περίπτωση το είδωλο στον νου, η εικόνα που βλέπουμε είναι φιλτραρισμένη από ορισμένες ιδιότητες του νου και από συναισθήματα, διαθέσεις και ιδεοληπτικές αντιλήψεις. Όπως ο τρισδιάστατος χώρος, ο ένας ήχος κάθε φορά στη διαδοχή μιας φράσης λόγου ή μουσικής, η διάθεση της στιγμής (χαρά, μελαγχολία, ζήλεια…), οι διάφορες τρέχουσες αντιλήψεις μας (σοσιαλιστικές, καπιταλιστικές, χριστιανικές, αθεϊστικές…) κ.λπ.
Κάθε νουνεχής άνθρωπος το αντιλαμβάνεται. Μα όσο προσεκτικοί και να νομίζουμε πως είμαστε, είναι δύσκολο ως αδύνατο να ξεφύγει κανείς από αυτούς τους περιορισμούς. Δεν μπορούμε να «δούμε» την 4η διάσταση του χρόνου.
Υπάρχουν δυο ακόμα φίλτρα μα θα τ’ αφήσω για το μέλλον.