ΠΟ84: Δόλια Δημοκρατία (Γ’)

ΠΟ84: Δόλια Δημοκρατία (Γ’)

1. Ο Αριστοτέλης απέρριψε το δημοκρατικό πολίτευμα ως το χείριστο διότι, γράφει στα Πολιτικά (4.1.1 και κυρίως 1319α1), οι πολίτες ζητούν ισότητα δίχως να λαμβάνουν υπόψη τους τις μεγάλες διαφορές σε αξία και νοημοσύνη στους ανθρώπους, οπότε και η ελευθερία γίνεται η άδεια να “κάνω ό,τι μ’ αρέσει”! Για τον Σταγειρίτη με τον προσγειωμένο πραγματισμό του, τυχερή είναι η Πολιτεία που έχει μια μεγάλη και ισχυρή Μεσαία τάξη ανάμεσα στους πολύ πλούσιους και τους φτωχούς (4.9.3). (Τη μεσαία τάξη που στις μέρες μας φτωχοποίησε απόλυτα ο τσιπρισμός.)

Ο Πλάτων είχε φθάσει σε όμοια συμπεράσματα μα με πολύ διαφορετική προσέγγιση. Ο Αθηναίος χρησιμοποιεί μια μεγάλη φιλοσοφική και ψυχολογική ανάλυση στο 8ο βιβλίο (Πολιτεία 543Α κι έπ.) μα και δύο αναλογίες νωρίτερα: μια από τη ναυσιπλοΐα (πλοίο και καπετάνιος) και μια από την κτηνοτροφία (488 και 493).

2. “Φαντάσου λοιπόν… ο καπετάνιος να είναι πιο σωματώδης και ρωμαλέος από όλους μέσα στο πλοίο, μα να μην ακούει και να μη βλέπει πολύ καλά και να μη γνωρίζει και πάρα πολλά περί ναυσιπλοΐας. Μετά, οι ναύτες να μαλώνουν μεταξύ τους για τον έλεγχο του πλοίου απαιτώντας ο καθένας την κυβέρνηση του πλοίου χωρίς όμως να έχει ποτέ μάθει την τέχνη και να μπορεί να πει ποιος τον δίδαξε και για πόσο καιρό. Επιπλέον, να υποστηρίζουν πως αυτή δεν διδάσκεται και να είναι πανέτοιμοι να κομματιάσουν όποιον ισχυριστεί το αντίθετο.» (Έτσι ξεκινά η παραβολή.)

«Στο μεταξύ όλοι συνωστίζονται γύρω στον καπετάνιο παρακαλώντας και κάνοντας το παν να τους δώσει το τιμόνι. Αν… προτιμηθούν άλλοι, τους σκοτώνουν ή τους ρίχνουν στη θάλασσα κι αφού μεθύσουν τον καλό τους καπετάνιο ή τον ναρκώσουν ή τον ξεφορτωθούν με άλλο τρόπο, τότε αρπάζουν τον έλεγχο του πλοίου, ρίχνονται στις προμήθειες, στο φαγοπότι και στο γλέντι, ενώ το πλοίο ταξιδεύει στην τύχη.

Μα εκτός από αυτά, επαινούν κι ονομάζουν άξιο καπετάνιο κι έμπειρο ναυτικό εκείνον που καταφέρνει να πείσει ή να καταναγκάσει τον καπετάνιο να τους δώσει την διοίκηση του πλοίου, ενώ κατηγορούν ως άχρηστο κάθε άλλον που δεν το κάνει αυτό.

Ούτε που διανοούνται πως ο αληθινός καπετάνιος πρέπει να γνωρίζει τα γυρίσματα του έτους, τις εποχές και τον ουρανό, τους αστερισμούς και τους ανέμους κι ό,τι άλλο σχετίζεται με τη ναυτική τέχνη. Νομίζουν πως δεν υπάρχει καμιά ιδιαίτερη τέχνη ή επιστήμη που να μπορεί να αποκτήσει κάποιος μαζί με την οδήγηση του πλοίου και πως αρκεί που μερικοί από το πλήρωμα θέλουν να κυβερνούν.

Με τέτοια πληρώματα και τέτοια συμβάντα, πώς νομίζετε ότι θα θεωρούν τον αληθινό καπετάνιο οι ναύτες; Δεν θα τον ονόμαζαν άχρηστο μετεωροσκόπο και φλύαρο φαφλατά;”

3. Αληθινός καπετάνιος, λέει ο Πλάτων, δεν είναι ο “εκλεγμένος” από το λαό αλλά εκείνος που έχει τη γνώση της διοίκησης ενός πλοίου και του πληρώματος και των φαινομένων που επηρεάζουν την πορεία – δηλαδή των θαλάσσιων ρευμάτων, των ανέμων και άλλων συνθηκών στο θαλάσσιο περιβάλλον.

Τι ξέρει ο λαός, εκτός κι αν κάποιοι έχουν υπηρετήσει σε πλοία, για αυτά τα φαινόμενα και πώς θα μπορούσε να δώσει την παραμικρή αξιόπιστη συμβουλή;

O “εκλεγμένος” είναι ή συκοφάντης ή διεφθαρμένος δημαγωγός ή και τα δύο και, όπως γνωρίζουμε στην εποχή μας με το στήσιμο του πελατειακού κρατισμού, δεν μπορεί να είναι ορθός ηγέτης αφού ενδιαφέρεται μόνο για τη δημοτικότητά του και την παραμονή του στην εξουσία μέσω διορισμών και άλλων ρουσφετιών.

Επιπλέον, η ισότητα και η ελευθερία στα αξιώματα που δεν δίνονται αξιοκρατικά θα επιφέρουν μακροπρόθεσμα χάος και καταστροφή.

Οι “εκλεγμένοι” ισχυρίζονται πως εκπροσωπούν και φροντίζουν τα συμφέροντα του λαού (π.χ. ο κ. Τσίπρας και οι σύντροφοι) ενώ στην πράξη προωθούν μονάχα την προσωπική και κομματική καλοπέρασή τους με διορισμούς δικών τους στο Δημόσιο και παχυλούς μισθούς!

Και το πλοίον Ελλάς πλέει στην τύχη – όπου το πάνε τα ρεύματα θάλασσας και αέρα!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *