1. O Στέλιος Κούλογλου, μορφωμένος, πολυτάλαντος δημοσιογράφος και διανοούμενος της “ανανεωτικής” αριστεράς που απεχθάνεται, όπως ισχυρίζονται τα μέλη της, τον σταλινισμό, τον ορθόδοξο σοβιετικό επαναστατισμό, τον “υπαρκτό σοσιαλισμό-κομμουνισμό” και παρόμοια, επιμελήθηκε τη δημοσίευση του βιβλίου Μαρτυρίες για τον Εμφύλιο και την Ελληνική Αριστερά Εστία 2005, στο οποίο γράφουν τις εμπειρίες και νεότερες σκέψεις τους διάφοροι ανανεωτικοί, Νεφελούδης, Ανταίος, Φαράκος, Κύρκος, Λαζαρίδης, Έλλη Παπά, Ζωζώ Νικηφορίδη κλπ κλπ.
Όλοι γράφουν εναντίον του δήθεν αλάθητου και των σφαλμάτων της ηγεσίας του ΚΚΕ της δεκαετίας του 1940 (κι έπειτα) του Σιάντου, Ιωαννίδη, Παρτσαλίδη και φυσικά, του ζόρικου Ζαχαριάδη. Επίσης εναντίον της βίας, του καταναγκασμού και των διώξεων είτε της Δεξιάς είτε της δικής τους.
Εντούτοις, ως ευρωβουλευτής, ο Κούλογλου με τους συντρόφους του του Σύριζα και του ΚΚΕ και συναδέλφους της Χρυσής Αυγής, αγνοώντας την πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο καταψήφισε τη μομφή κατά του αριστερού δικτάτορα Μαδούρο που αρνείται κάθε αντιπολίτευση και δολοφονεί αντιφρονούντες στην Κολομβία – όπως κάθε δικτάτορας.
2. Υπάρχουν πολλές άλλες αντιφάσεις, πλάνες και παραλογισμοί στις Μαρτυρίες αυτές, όπως υπέδειξα με τεκμηρίωση στα τρία προηγούμενα σημειώματα της σειράς.
Πολλοί αναγνώρισαν πως παραπλανήθηκαν. Συνοπτικά το εκφράζει ο Λ. Κύρκος: “Ο κομμουνισμός που γνωρίσαμε πραγματικά δεν έχει καμιά σχέση με την ελευθερία. Τι να πει κανείς για τα απίστευτα που έγιναν στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού στο όνομα των ωραιότερων ιδεών” (σ 140).
Ο Λ. Τζεφρώνης βλέπει (κι έβλεπε) “ορισμένα πράγματα αδιανόητα – όπως αυτόν τον άκρατο κρατισμό που τροφοδοτούσε την τεμπελιά. Έκοψε κάθε προσπάθεια οποιουδήποτε στελέχους … να προσφέρει καλύτερο έργο. Ο καθένας δούλευε όσο λιγότερο μπορούσε… Θεωρώ τον εαυτό μου περήφανο που συμμετείχα [στην Εθνική Αντίσταση]… θεωρώ όμως λάθος τη συμμετοχή μου στον Εμφύλιο” (σ 574-5).
Ο Σ. Γιατρουδάκης που έζησε στη Σοβιετική Ένωση πρόσφυγας ως τον Αύγουστο 1975, γράφει, ανάμεσα σε άλλα πολλά, πως εκεί, στη γιορτή της 9 Μαΐου (ήττας των Ναζί), η ηγεσία του ΚΚΣΕ έστελνε χαιρετιστήρια σε άλλα ΚΚ, ακόμα και των Βουλγάρων που είχαν συνεργαστεί με τους Ναζί, μα όχι στους Έλληνες. Και σε ένα ρωσικό σήριαλ για την αντίσταση των Ευρωπαίων η ελληνική δεν αναφερόταν! (σ 541.)
3. Όλοι γράφουν για τα λάθη της ηγεσίας του ΚΚΕ και κυρίως του Ζαχαριάδη. Ο Π. Δημητρίου αναγνωρίζει πως υπήρχε “στα ανταρτοχώρια μια τάση ένοπλης αντίστασης” το 1945 μα ήταν “μεγάλο λάθος του Ζαχαριάδη να κηρύξει το δικαίωμα αυτοάμυνας”. “Η στρατηγική έπρεπε να ήταν η αναζήτηση πολιτικού συμβιβασμού. Αλλά … την αρνήθηκε ο Ζαχαριάδης με αλαζονεία” (σ 493).
Όπως πολλοί άλλοι τότε και ο Πλουμπίδης αντιτάχθηκε κατά της απόφασης του Φεβ. 1946 να προχωρήσουν προς Εμφύλιο (Παπαχρήστου, σ 250).
Μερικοί όπως ο Κασιμάτης βλέπουν όμως και μερικές καλές, ιδιότητες στον κατά τ’ άλλα βίαιο και υπερόπτη Ζαχαριάδη (σ 333-336).
Όλοι ανεξαίρετα δηλώνουν ρητά ή με υπαινιγμούς πως πίστευαν τυφλά στην ηγεσία τους, στο Κόμμα και στη Σοβιετική Ένωση. Πολλοί παραδέχονται πως δεν μίλησαν όταν έπρεπε. Ήταν συνυπεύθυνοι.
4. Η Έλλη Παπά “πολύ αργότερα διαπίστωσε πως [από το ΚΚ] έλειπε ο μαρξισμός”. Αλλά τότε, τον καιρό του Εμφυλίου και της φυλάκισής της, πίστευε, όπως όλοι, πως το Κόμμα ήταν μαρξιστικό και “πάθαμε πάρα πολλά … να μην κινδυνέψει το Κόμμα ούτε να δυσφημιστεί” (σ 204-205). Με άλλα λόγια εθελοτυφλία!
Το ίδιο συμβαίνει σήμερα με τα στελέχη και τους οπαδούς του ΚΚΕ, του Σύριζα και όλων των αναρχοαριστερών και σοσιαλιστών.
Όλοι ζουν στο παρελθόν με τις αναμνήσεις τους για την ηρωική αντίσταση, τον αγώνα κατά των καπιταλιστών και μοναρχοφασιστών, την έξοχη ιδεολογία τους και τις μεταγενέστερες διαπιστώσεις τους και μεταλλάξεις.
Σάμπως και υπάρχει ενιαίο σύστημα “μαρξισμού” – ενώ πρόκειται για ένα συνονθύλευμα ορισμένων ορθών διαπιστώσεων και πολλών αντίθετων και ασυνάρτητων σκέψεων.
Σάμπως και η μετακίνηση από το ΚΚΕ Εσ στο ΠΑΣΟΚ και από αυτό στον Σύριζα αποτελεί σημαντική “ανανέωση” – ενώ πρόκειται για κατρακύλα.
5. Ισότητα, σοσιαλισμός, κομμουνισμός. Επιστρέφω στον Κύρκο.
“Η ιδέα του σοσιαλισμού δεν είναι … αφηρημένη… μιλάμε… για την προσδοκία της εξόδου από την κόλαση. Νομίζω… θα οικοδομηθεί ένα νέο σοσιαλιστικό κίνημα… της ανθρωπιάς” (σ 148).
Ισότητα, σοσιαλισμός και κομμουνισμός είναι κούφια συνθήματα άσχετα με την πραγματική “ανθρωπιά”.
Βάλτε την ανθρωπιά πρώτη ως αλήθεια, δικαιοσύνη, εντιμότητα, και, ναι, τότε θα υπάρξει έξοδος από την κόλαση (της άγνοιας, αλαζονείας και απληστίας).
Όλα τ’ άλλα είναι σαθρά συνθήματα που θα φέρνουν απολυταρχικά, απάνθρωπα συστήματα διακυβέρνησης σαν του Μαδούρο και ανέντιμα και ανεύθυνα του Τσίπρα.
Παρά τον πόνο και το αίμα που χύθηκε, σταματήστε να εξωραΐζετε και να ωραιοποιείτε το παρελθόν και αναγνωρίστε, όπως ο Τάκης Λαζαρίδης -“Σύντροφοι, ευτυχώς ηττηθήκαμε” (σ 221).