1. Στη μεταμοντέρνα εποχή μας, αν και στην Ελλάδα είμαστε ακόμα στον 19ο αιώνα και ψαχνόμαστε, η Δημοκρατία είναι το μόνο κατάλληλο πολίτευμα, όπως και πριν από 2.500 έτη. Διότι, όπως τότε, και τώρα δεν αναγνωρίζουμε τη σοφία ως αρετή – νομίζοντας ο καθένας τον εαυτό του/της έμπλεο σοφίας, ακόμα και οι καθυστερημένοι των ακραίων αντιλήψεων και του φανατισμού.
Είναι αξιοσημείωτο, αν και σπάνια κάποιος το αναφέρει, πως, ενώ το μεγάλο Μαντείο των Δελφών είχε ανακηρύξει τον Σωκράτη σοφότερο των Ελλήνων, οι Έλληνες δημοκράτες τον καταδίκασαν για ασέβεια προς τους θεούς, για προώθηση καινών δαιμονίων και για διαφθορά των νέων, σε θάνατο, εκείνον τον σοφότερο των Ελλήνων (399 πκε).
2. Έτσι κάθε 4 ή 5 (συνηθέστερα 1,5 με 2) έτη τρέχουμε, όσοι ενδιαφερόμαστε, να ψηφίσουμε δημοκρατικά, με ψήφο μυστική, τους εκπροσώπους μας στη Βουλή, όχι για να προωθήσουν πράγματα που εμείς θέλουμε, όπως η δικαιοσύνη, η ανάπτυξη κι έργα πραγματικού πολιτισμού, μα για να διαιωνίζουν τον διχασμό, να τσακώνονται, να διορίζουν ημετέρους, να συντηρούν χρεοκοπημένες ΔΕΚΟ και να ανατρέψουν όπου μπορούν τις πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης των πολιτικών αντιπάλων τους.
Πολλοί σκεπτόμενοι άνθρωποι πιστεύουν πως είναι ένα καλό πολιτικό σύστημα. Καλύτερο από μια δικτατορία συνταγματαρχών ή προλεταριάτου. Και κάθε τόσο, 6 ή 12 μήνες, γίνεται μια διάσκεψη όπου λένε το κοντό και το μακρύ τους για να νιώσουν αυτο-ικανοποίηση που το σύστημα καλά κρατεί. Αλλά μόνο το σύστημα (και η κάθε γαλβανισμένη, γερασμένη γνώμη τους) διότι όλα τα άλλα, παραπονιούνται, πάνε κατά διαβόλου σε εκφυλισμό.
3. Έχουν δίκιο. Δεν φταίει το σύστημα Δημοκρατίας. Ούτε θα μπορούσε να γίνει κάτι καλύτερο. Είδαμε πως ο παλαιός απολυταρχισμός ήταν γεμάτος αδικίες και πολλή δυστυχία. Ομοίως ο νεότερος, κόκκινος ή μαύρος ή φαιός.
Τόσο τα δημοκρατικά όσο και τα απολυταρχικά καθεστώτα τα διαχειρίζονται άνθρωποι και οι υπήκοοι που ανέχονται τους διαχειριστές, πάλι άνθρωποι είναι. Και οι κυβερνώντες σε κάθε περίπτωση δεν διαφέρουν από τους κυβερνώμενους.
Ποια είναι η πραγματική διαφορά στα καθεστώτα;
Οι δικτάτορες δεν επιτρέπουν στους υπηκόους να εκλέγουν τόσο συχνά. Μετά σφίγγουν μερικές βίδες ή θηλειές για να ρέουν τα πράγματα ομαλά.
Στη Δημοκρατία έχουμε τον πρωθυπουργικό απολυταρχισμό. Και όταν αυτός δεν αρέσει πια, η πλειοψηφία (με λίγη επίσημη καλπονοθεία) τον αλλάζει, ελπίζοντας πως ο νέος θα είναι καλύτερος.
4. Και όντως υπάρχει διαφορά μεταξύ κ. Μητσοτάκη και κ. Τσίπρα ή κ. Κουτσούμπα. Ο Μητσοτάκης είναι, κατά τη γνώμη μου, πολύ καλύτερος σε μόρφωση και πείρα του διεθνούς σκηνικού. Οι άλλοι όλοι είναι εγκλωβισμένοι στα σπήλαια μιας νοσηρής νοοτροπίας που πάσχει από εξουσιολαγνεία και σχιζοφρένεια.
Αλλαγές προς το χειρότερο θα γίνονται όποιος κι αν επικρατήσει. Με τον Μητσοτάκη θα είναι πιο αργές.
Το ίδιο ισχύει σχεδόν σε όλες τις δημοκρατικές χώρες της πολιτισμένης Δύσης. Οποιοσδήποτε Δημοκρατικός είναι καλύτερος από τον Τραμπ. Ο Μακρόν στη Γαλλία είναι καλύτερος από τους αριστερούς ή την ακροδεξιά. Το ίδιο στη Γερμανία.
5. Υπάρχει μια εξαίρεση – στην Ασία.
Η Κίνα. Εκεί λειτουργεί θαυματουργά ο μονοκομματισμός κι ένας ιδιόρρυθμος απολυταρχισμός.
Στη Δύση επινοήθηκε η σοσιαλδημοκρατία, ένα κράμα λαϊκού φιλελευθερισμού και πρωθυπουργικού απολυταρχισμού. Το βλέπουμε καθαρά στην Ελλάδα, καθώς όλα παρακμάζουν προοδευτικά. Στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες μόνο οι εύρωστες παραδόσεις τους συγκρατούν κάπως τη διολίσθηση.
Στην Κίνα η πανάρχαια παράδοση του Κομφούκιου ζωντάνεψε με το ΚΚΚ και από το 1980 υπάρχει σοβαρή οικονομική ανάπτυξη και εδραίωση ενός αξιοκρατικού συστήματος.
Θα κρατήσει; Αμφίβολο.
Μα θα κρατήσει όσο ακολουθούν την κομφουκιανή παράδοση αξιοκρατίας.
Στην Ελλάδα ιδέες αξιοκρατίας κι αξιολόγησης, όπως και η αριστεία, είναι πλέον «ρετσινιές».
