ΠΟ148: Μελλοντικές εξελίξεις

1. Όχι, δεν θα κάνω τον προφήτη. Υπάρχουν πολλοί άλλοι…

Πάντως εντύπωση κάνουν οι αισιόδοξες εκτιμήσεις του παρόντος και προβλέψεις για το μέλλον. Μένω κυρίως με την πολιτικο-οικονομική κατάσταση – έστω κι αν αυτή είναι απόρροια μιας ψυχικής κατάστασης ή νοοτροπίας, που οι άνθρωποι αρνούνται πεισματικά να εξετάσουν και να βελτιώσουν (ή θεραπεύσουν).

Επειδή η νόηση (σκέψη, συναισθηματική έκρηξη, νοητική ενέργεια) προηγείται κάθε πράξης και δραστηριότητας, ακόμα και της πιο μηχανικής ή ανεξέλεγκτης, όπως το ξύσιμο ενός σημείου φαγούρας, αν δεν ενδιαφερθούμε για το σύμπαν που ανασαίνει μέσα μας ξεχασμένο και ανεξερεύνητο, ο εξωτερικός κόσμος της κοινωνίας θα παραμείνει όπως είναι με τα γυρίσματα και τα σκαμπανεβάσματά του.

2. Υπάρχουν μεγάλα βήματα προόδου στο υλικό επίπεδο.

Παρά την εκμετάλλευση και καταπίεση στο καπιταλιστικό καθεστώς και παρά την πρωτότοκή του παγκοσμιοποίηση, οι άνθρωποι που ζουν σε ακραία φτώχεια μειώθηκαν από το 36% το 1990 στο 10% το 2015. (Το 1800 το ποσοστό έφθανε περίπου το 80%!)

Χάρη στην παγκοσμιοποίηση, που είναι κόκκινο πανί, για τους πάσης απόχρωσης Αναρχοαριστερούς (=αναρχικούς, μαρξιστές, τροτσκιστές, λενινιστές, σοσιαλιστές, ανανεωτικούς αριστερούς κλπ.), υπανάπτυκτες χώρες του Τρίτου Κόσμου, έκαναν άλματα οικονομικής προόδου και κοινωνικής ευημερίας. Έτσι μειώθηκαν σημαντικά οι ανισότητες μεταξύ των διαφορετικών χωρών – χωρίς αυτό να αλλάζει το γεγονός πως το χάσμα μεταξύ πολύ πλουσίων και φτωχών μεγαλώνει.

Η τεχνολογία, η ιατρική και άλλες επιστήμες έχουν συμβάλει θεαματικά σε αυτήν την πρόοδο. Το προσδόκιμο της ζωής έχει αυξηθεί σε όλες τις χώρες ως συνέπεια και σε ορισμένες διπλασιάστηκε.

Η τεχνολογία εξ ανάγκης οδηγεί σε μεγαλύτερο εκδημοκρατισμό. Στις αρχές του 20ου αιώνα ελάχιστες χώρες είχαν δημοκρατικό πολίτευμα (Βρετανία, Ολλανδία, ΗΠΑ), ενώ στις αρχές του 21ου ελάχιστες έχουν απολυταρχικό ή δικτατορικό καθεστώς. Οδήγησε και σε μείωση του αναλφαβητισμού κατά 50% από το 1975.

3. Όμως μπορούμε να περιμένουμε πως αυτή η πρόοδος θα συνεχιστεί;

Η τεχνολογική ανάπτυξη σίγουρα θα προχωρήσει. Μαζί με την τεχνητή νοημοσύνη και διευρυμένη πληροφορική, θα επιφέρει πρόσθετες βελτιώσεις στο υλικό επίπεδο – στην οικονομία, υγεία και πληροφόρηση.

Ίσως – και λέω ίσως – να επέλθει επαρκής έλεγχος πάνω στις ακραίες μεταβολές των κλιματικών συνθηκών. Ίσως και το καπιταλιστικό καθεστώς να γίνει πιο δίκαιο στην αναδιανομή του πλούτου και προνομίων. Ίσως και οι ρύποι να μειωθούν.

Ίσως ακόμα να βελτιωθεί το σύστημα Παιδείας στις πλείστες χώρες έτσι που οι μαθητές και φοιτητές (και καθηγητές) να έχουν πολύ καλύτερη κατάρτιση στα θέματα που μελετούν κι ερευνούν (και διδάσκουν).

Μα οι απάτες, αδικίες κι εγκληματικότητες που παρατηρούνται σε όλες τις χώρες άσχετα με το πολιτικό καθεστώς τους θα μειωθούν, άραγε;

4. Η τεχνολογική πρόοδος (μαζί με την πληροφορική και την τεχνητή νοημοσύνη) μπορεί τόσο εύκολα να γίνει σύνεργο στα χέρια προέδρων και πρωθυπουργών για απολυταρχική εξουσία και συνακόλουθη καταπίεση των πολιτών.

Η ηθική (και ανήθικη) πλευρά του ανθρώπου δεν εξετάζεται όπως πρέπει στα τρέχοντα συστήματα Παιδείας.

Από αυτήν την άποψη βλέπουμε να επικρατεί η τριάδα Άγνοιας, Αλαζονείας και Απληστίας. Και αυτή γεννά ματαιοδοξία, φθόνο και μίσος.

Όλα αυτά είναι απόψεις κι εκδηλώσεις ενός ανεξέλεγκτου εγωισμού.

Πόσοι από μας είναι διατεθειμένοι να χαλιναγωγήσουν τον εγωισμό τους για το ευρύτερο καλό;

Η αισιοδοξία είναι χρήσιμη, μα ακόμα πιο χρήσιμο είναι το φως της καθαρής αυτο-εξέτασης.