Ήταν το μεγαλύτερο οικονομικό κραχ στη γνωστή μας Ιστορία – 24 Οκτωβρίου 1929.
Στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης οι τιμές των μετοχών κατέρρευσαν. Ο πανικός απλώθηκε σαν πυρκαγιά στο Τόκιο, μετά πολύ γρήγορα σαν πανδημία στα χρηματιστήρια παντού.
Έχουν γραφτεί πολλά βιβλία, πολλές μελέτες για τα αίτια και τις φρικιαστικές συνέπειες της Μεγάλης Ύφεσης που κράτησε λίγα ή πολλά έτη ανάλογα με τη χώρα. Πολλά επίσης γράφτηκαν για τα μέτρα που πήραν οι διάφορες χώρες για την αντιμετώπισή της. Εδώ παρουσιάζω πολύ συνοπτικά σε φωτογραφίες μερικές από τις φοβερές συνέπειες που παρουσιάστηκαν τότε. Πολλοί συγγραφείς εξακολουθούν να γράφουν πως τα μέτρα και οι διευθετήσεις του New Deal του Προέδρου Roosevelt επέφεραν γύρω στο 1935 ανάκαμψη και ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας. Αυτό είναι αλήθεια μόνο κατά το 1/3. Σημαντική ανακούφιση σίγουρα παρουσιάστηκε, μα όχι γενική ανάπτυξη. Η πραγματική ανάκαμψη και ανάπτυξη ήρθε με τον πόλεμο το 1941 όταν η γιγάντια βιομηχανία της Αμερικής στράφηκε στη μαζική παραγωγή πολεμικού υλικού και χρησιμοποιήθηκαν πλήρως όλοι οι πόροι της χώρας.
Στην πρώτη φωτογραφία βλέπουμε τις παράγκες που στήθηκαν όπως όπως στο Central Park της Νέας Υόρκης – σαν τα shantytowns στην Άγρια Δύση από τα μέσα του 19ου αιώνα κι έπειτα. Και τάφοι!
Στην επόμενη φωτογραφία πρέπει να καταλάβουμε πως η τρομερή ανεργία που ακολούθησε δεν σεβάστηκε ούτε πτυχία ούτε δεξιότητες και τέχνες. Άνεργοι έχουν δωρεάν συσσίτιο – Σικάγο 1930.
Η τραγωδία κάνει πολύ σύντομα την εμφάνισή της με την απελπισία και απόγνωση των πτωχευμένων ανέργων που βλέπουν μόνο ένα μαύρο μέλλον δίχως διέξοδο για την οικογένειά τους.
Και η πραγμάτωση της τραγικής απόφασης. Πολλοί μιμήθηκαν τον δύσμοιρο χρηματιστή που, αφού έχασε τα πάντα εκείνη τη Μαύρη Τρίτη, πήδηξε από το παράθυρο του γραφείου του στον οικτρό θάνατο του βρόμικου πεζοδρομίου. Δίπλα, φτώχεια και δυστυχία σε εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες.
Ελάχιστοι όμως αναγνωρίζουν πως ή φοβερή ύφεση είχε αρχίσει τέσσερα χρόνια νωρίτερα με μια άνοδο στις τιμές της γης στη Φλόριντα, που θεωρούνταν η Ριβιέρα των ΗΠΑ, η οποία άνοδος επεκτάθηκε σε όλες τις άλλες Πολιτείες. Όπως σήμερα στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη. Ο πλήρης αντίκτυπος φαίνεται πάντα λίγο αργότερα.
