Υπάρχουν δύο ειδών προβλέψεις στον Μαρξ: και τα δύο αφορούν μελλοντικές ιστορικές εξελίξεις. Το ένα είδος είναι πολιτικού προσανατολισμού και το άλλο οικονομικού χαρακτήρα.
1. Η πολιτική άποψη συνίσταται στο ότι θα επαναστατούσαν οι προλετάριοι στις εκβιομηχανισμένες χώρες (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, ΗΠΑ). Η επανάσταση έγινε σε χώρες με αγροτοκτηνοτροφική οικονομία όπως η Ρωσία και η Κίνα. Οι αναρχοαριστεροί μαρξιστές για να σώσουν τα προσχήματα λένε πως και οι εργάτες στις μεγαλουπόλεις (Πετρούπολη κλπ.) εξεγέρθηκαν. Σίγουρα, μα είναι οι εργάτες στην ύπαιθρο στους οποίους ο Λένιν έταζε «γη, ψωμί, κι ελευθερία». Το ίδιο ακόμα περισσότερο ο Μάο στην Κίνα!
2. Μία από τις εξηγήσεις του Μαρξ για την επανάσταση στο §1 ήταν ο αδήριτος “νόμος” της Iστορίας που θεωρητικά επέβαλλε αυτή την εξέλιξη.
Διότι, ισχυριζόταν, καθώς οι καπιταλιστικές κρίσεις (κραχ και υφέσεις όπως το 1929, 1973, 2009) γίνονταν πιο έντονες, οι εργαζόμενοι μισθωτοί θα φτωχοποιούνταν πλήρως και θα ξεσηκώνονταν και θα εκδίωχναν τους καπιταλιστές, θα έπαιρναν στην κατοχή τους τα μέσα παραγωγής, θα γίνονταν οι ίδιοι κυβερνήτες κι έτσι θα επερχόταν ο ουτοπικός παράδεισος του κομμουνισμού.
Οι μόνες χώρες όπου οι εργαζόμενοι φτωχοποιήθηκαν πλήρως ήταν αυτές που υιοθέτησαν τις σοσιαλιστικές θεωρίες του Μαρξ, Λένιν κλπ. και τελικά κατέρρευσαν θεαματικά.
3. Δεν ήταν μόνο οι εργάτες που θα πτώχευαν οικτρά σύμφωνα με τη θεωρία. Οι καπιταλιστές επίσης θα υπέφεραν καθώς θα οδηγούνταν ραγδαία από μία οικονομική κρίση σε άλλη, χειρότερη. Γιατί;
Διότι, έλεγε η πρόβλεψη, οι επιχειρήσεις στον καπιταλισμό θα απορροφούνταν σε ολοένα μεγαλύτερες εταιρείες ή ομίλους επιχειρήσεων έτσι που να υπάρχουν μόνο μονοπώλια και ολιγοπώλια.
Του Μαρξ του διέφυγαν οι δυνατότητες που έχει το κράτος να νομοθετεί και να απαγορεύει μονοπώλια μα και να εισέρχεται στην αγορά με κρατικές επιχειρήσεις που θα ανταγωνιστούν τα ιδιωτικά μονοπώλια.
4. Μία άλλη πρόβλεψη αυστηρά οικονομικής φύσης ήταν πως τα κέρδη θα μειώνονταν αναλογικά χρόνο με το χρόνο. Διότι πίστευε πως μόνο οι εργάτες με την εργασία τους έδιναν αξία στα εμπορεύματα (η θεωρία του της αξίας στο Κεφάλαιο). Επομένως, καθώς η τεχνολογία εισερχόταν όλο πιο αισθητά στην παραγωγή και μειωνόταν η συμμετοχή των εργαζομένων, οι αξίες θα έπεφταν και τα κέρδη συνεπώς θα μειώνονταν.
Μόνο που αυτό δεν έγινε διότι η θεωρία του της αξίας είναι λάθος.
Αγνόησε επίσης ότι το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων θα ανυψωνόταν λόγω νομοθεσιών και την ανάπτυξη των Συντεχνιών και της τεχνολογίας. Και όμως μπορούσε ο Μαρξ να δει αυτή την εξέλιξη να ξετυλίγεται σταδιακά στη Βρετανία όπου ζούσε επί 25 τόσα έτη ως τον θάνατό του το 1883.
Οι τροτσκιστές, που δεν είναι καλύτεροι από τους σταλινιστές, προέβλεπαν στις αρχές της δεκαετίας 1960 την κατάρρευση του καπιταλισμού ως το 2000 άντε 2010. Αυτό που δεν προέβλεψαν ήταν η κατάρρευση της Σοβιετίας και η στροφή της Κούβας και της Κίνας στον καπιταλισμό!
Υπάρχουν ακόμα και σταλινιστές και τροτσκιστές και άλλες αποχρώσεις «μαρξιστών», ιδίως στην Ελλάδα, που ελπίζουν και ανακοινώνουν την κατάρρευση της σοσιαλδημοκρατίας και την εγκαθίδρυση κομμουνιστικού καθεστώτος.
