1. Είδαμε στο 15. Εσωτερισμός: Μαθητεία και 16. Εσωτερισμός: Γκουρτζίεφ & Ουσπένσκυ, πως ο W.P.Patterson δίχως ποτέ να υποβιβάσει τον Ουσπένσκυ και πάντα εγκωμιάζοντας την ακεραιότητα κι εντιμότητά του, εντοπίζει την απαρχή της ρήξης τον Αύγουστο 1916 όταν βρίσκονταν στη Φινλανδία και ο Γκουρτζίεφ προκάλεσε στον Ουσπένσκυ την ενέργεια τηλεπαθητικής επικοινωνίας (36 στο αγγλικό, 78 στο ελληνικό, Η Πάλη των Μάγων). Ο Ουσπένσκυ ανακάλυψε κάτι για τον εαυτό του μα δεν το είπε στο Γκουρτζίεφ νομίζοντας πως εκείνος θα τον κορόιδευε. Έτσι άθελα ο Ουσπένσκυ έδειξε πως δεν είχε εμπιστοσύνη στον δάσκαλό του παρά τις ανώτερες δυνάμεις εκείνου.
Αργότερα ο W.P.Patterson επισημαίνει άλλες περιστάσεις οπότε, αντίθετα με τις εσωτερικές αρχές τις οποίες και ο Ουσπένσκυ τονίζει στις ομιλίες του στους μαθητές του, ο Ουσπένσκυ νομίζει πως ξέρει καλύτερα από τον δάσκαλό του Γκουρτζίεφ. Αλλά ο W.P.Patterson κάνει ένα σφάλμα εδώ. Πολλοί άλλοι κάνουν το ίδιο σφάλμα – και οι πολλοί οπαδοί του Ουσπένσκυ:
Ο Ουσπένσκυ ποτέ δεν σκόπευε να αποδεχθεί κάποιον δάσκαλο για πολύ.
2. Νωρίς στο Αναζητώντας …(σ 5) ο Ουσπένσκυ γράφει πως βρήκε σχολές αφοσίωσης στην Ινδία, μα τις απέρριψε διότι δεν τον τραβούσαν και ούτως ή άλλως τέτοιες υπήρχαν και στη Ρωσία.
Όμως άκουσε και για “έναν διαφορετικό τύπο που … υποσχόταν πολλά μα επίσης απαιτούσε πολλά… [από τον μαθητή, δηλαδή] να απαρνηθεί όλες τις δικές του ιδέες, τους στόχους και τα σχέδια του”. Οι δε άνθρωποι που του μίλησαν για τέτοιες σχολές ξεχώριζαν από τους κοινούς ανθρώπους. Ο Ουσπένσκυ απέρριψε και αυτές τις σχολές δίχως να τις ερευνήσει καθόλου!
Αυτό είναι πολύ παράξενο, αφού πήγε στην Ινδία, όπως γράφει, να ψάξει για τέτοια Σχολή. Ο πόλεμος δεν είχε ξεσπάσει στην Ευρώπη που αργότερα θα τον ανάγκαζε να επιστρέψει γρήγορα. Ωστόσο δεν αφιέρωσε λίγο χρόνο να ερευνήσει πιο επιμελώς αυτόν τον τύπο Σχολής.
Επιπλέον, ένας βασικός όρος σε μια γνήσια Σχολή είναι πως παραμερίζεις όσο πιο σύντομα μπορείς τις δικές σου αντιλήψεις και φιλοδοξίες που τρέφουν τον εγωισμό και τον εκδηλώνουν και αποδέχεσαι την αυθεντία του δασκάλου.
3. Για τον προσεκτικό ερευνητή γίνεται φανερό πως ο Ουσπένσκυ και ως μαθητής του Γκουρτζίεφ και, αργότερα, ως δάσκαλος ανεξάρτητος, δεν ήθελε να υποταχθεί πλήρως στη βούληση κάποιου άλλου. Ως δάσκαλος όμως απαιτούσε κάτι τέτοιο από τους μαθητές του. Περίμενε π.χ πως οι νέοι μαθητές θα είχαν διαβάσει το βιβλίο του Ένα Νέο Πρότυπο του Σύμπαντος, το οποίο, όπως έδειξα τεκμηριωμένα στα 3. Εσωτερισμός: Ουσπένσκυ και η κρίση 1930-1935, 4. Εσωτερισμός: Ουσπένσκυ και Καινή Διαθήκη κλπ, περιέχει σοβαρές ανακρίβειες.
Όταν μάλιστα επέστρεψε στην Αγγλία (Ιαν 1947) από τις ΗΠΑ, οι απαιτήσεις του από τους πιο κοντινούς μαθητές του (αλλά και μακρινούς) έφθαναν στην σφαίρα του παράλογου, όπως θα δείξω αργότερα, λόγω της αρρώστιας του. Εκείνοι όμως ανταποκρίνονταν πάντα θετικά.
Επιπλέον, ενώ γνώριζε από καιρό πως το “σύστημα” που δίδασκε αποτελούνταν στην πραγματικότητα από “θραύσματα” και πως τα χημικά στοιχεία (υδρογόνο, άνθρακας κλπ) και οι οκτάβες τροφής ήταν μάλλον επίπλαστα σκευάσματα χωρίς αντικειμενική αντιστοιχία, δεν έκανε καμιά προσπάθεια σε 25 τόσα έτη να εντοπίσει την πηγή προέλευσής του συστήματος ή να έρθει σε επαφή με τον Εσώτερο Κύκλο, ή κάποιον, τέλος πάντων, με “ανώτερη νοημοσύνη” που θα μπορούσε να τον βοηθήσει.
4. Δεν έχω καμιά αμφιβολία πλέον πως ο Ουσπένσκυ είχε επίγνωση των κενών στο “σύστημά” του μα και των δικών του αδυναμιών. Αυτή η κατανόησή του φαίνεται αργοπορημένα στην προσπάθεια του να αποποιηθεί το “σύστημα” στα τελευταία του χρόνια και στη συμβουλή που έδωσε στον διάδοχό του Δρα Ρόουλς να ψάξει για την αρχική πηγή και να έρθει σε επαφή με (κάποιον από) τον Εσώτερο Κύκλο της κατανόησης. Ήταν αρκετά ευφυής ώστε να καταλαβαίνει τις αρχές του Εσωτερισμού και τις δικές του παρεκτροπές.
Αλλά στις δεκαετίες 1920 και 1930, όταν εγκαθίδρυσε τη δική του σχολή στο Λονδίνο, πίστευε πως ο ίδιος ήταν η αυθεντία. Δίδασκε πολλές εκατοντάδες ανθρώπους, κυρίως ευκατάστατα μέλη της μεσαίας τάξης και της διανόησης (=γιατρούς, δικηγόρους, καλλιτέχνες, συγγραφείς μα και ορισμένους αριστοκράτες κι επιχειρηματίες) που ελκύονταν από μια γενικότερη τάση για τον αποκρυφισμό, νομίζοντας πως η εσωτερική/πνευματική ανάπτυξη ήταν ζήτημα παρακολούθησης μιας σειράς διαλέξεων, και τα παρατούσαν σχετικά σύντομα.
5. Στη σ 374 του αγγλικού Αναζητώντας…, αντίθετα με ό,τι έκανε στην πράξη, ο ίδιος ο Ουσπένσκυ δηλώνει: “η σύνολη εργασία συνίσταται στο να κάνεις αυτό που υποδείχνει ο ηγέτης, καταλαβαίνοντας με συμμόρφωση τη γνώμη του σε πράγματα που δεν λέει ξεκάθαρα και βοηθώντας τον σε όλα όσα κάνει”.
Εντούτοις στις επόμενες σελίδες 374-5 αναπτύσσει δικαιολογίες γιατί έπρεπε να εγκαταλείψει την εργασία με τον Γκουρτζίεφ δικαιολογίες που δεν ευσταθούν όπως έδειξα στο προηγούμενο 15. Εσωτερισμός: Μαθητεία. Διότι γράφει τελικά (σ 375): “Όλα όσα είχα μάθει εκείνα τα χρόνια τα είχα κρατήσει… και … μου ήταν δυνατόν να συνεχίσω να εργάζομαι στην ίδια κατεύθυνση με τον Γκουρτζίεφ, μα ανεξάρτητα”.
Εδώ ήταν η ουσία. Ο Ουσπένσκυ ήθελε να έχει ένα “σύστημα” έτσι που να μπορούσε να το διδάσκει ο ίδιος ως ανεξάρτητη αυθεντία.
