1. Η διάσημη Επανάσταση άρχισε στις 14 Ιουλίου 1789 όταν οι μάζες του λαού στο Παρίσι κατέλαβαν τη Βασίλη για να ελευθερώσουν τους φυλακισμένους (και να πάρουν πυρομαχικά). Δέκα χρόνια αργότερα, ένας Κορσικανός στρατηγός, ο Ναπολέων Βοναπάρτης, ανέτρεψε την επαναστατική κυβέρνηση κι έβαλε στη θέση της την Υπατεία με τον εαυτό του Ύπατο κι αργότερα Αυτοκράτορα!
Το σύνθημα liberté, égalité, fraternité που έγινε το μότο της Γαλλίας στα τέλη του 19ου αιώνα, το χρησιμοποίησε πρώτος ο Μ. Ροβεσπιέρος, ηγετική μορφή της επανάστασης, σε ομιλία του (Δεκ. 1790: Discours sur l’ organization des gardes nationales, article 16). Χρησιμοποιήθηκε επίσης από τον Α-F. Momo (1756-94), τοπογράφος και μέλος της Παρισινής Κομμούνας (1793). Μα οι τρεις λέξεις δεν ήταν γενικό σύνθημα της Επανάστασης: ήταν απλώς δευτερεύον ανάμεσα στα Union, Force, Vertu (Ένωση, Δύναμη, Αρετή), Force, Égalité, Justice (Δύναμη, Ισότητα, Δικαιοσύνη), κι άλλα.
2. Δεν θα ασχοληθώ εδώ με την ιστορία της Επανάστασης και την αγριότητα των γεγονότων που ήταν χαώδη και απειλούσαν με πλήρη κατάρρευση κάθε έννοια τάξης στην κοινωνία και το κράτος.
Μερικοί ηγέτες σκοτώθηκαν νωρίς από τους δικούς τους επαναστάτες. Ο J-P Marat, δημοσιογράφος, δολοφονήθηκε από την επαναστάτρια Charlotte Corday, που εκτελέστηκε. Ο G. Danton, άλλος σπουδαίος ηγέτης, εκτελέστηκε στην γκιλοτίνα (1794). Οι κυρίες Rolan και De Gouges κι αυτές θερμές επαναστάτριες εκτελέστηκαν στη διάρκεια του καθεστώτος Τρόμου. Ο δε Lafayette, ένας από τους πρωτεργάτες, αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί όντας από αριστοκρατική οικογένεια. Και, βέβαια, αποκεφαλίστηκαν στην γκιλοτίνα ο βασιλιάς Λουδοβίκος 16ος και η βασίλισσα Μαρία-Αντουανέτα.
Ιδρυτής του καθεστώτος Τρόμου 1793-94 ήταν ο δικηγόρος Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος, ηγέτης των Ιακωβίνων, που επίσης εκτελέστηκε (Ιουλ. 1794).
Έγιναν ανατροπές σε κάθε τομέα σχεδόν της κοινωνίας (νόμοι, πολίτευμα, φόροι, θρησκεία, ημερολόγιο, στρατός κλπ.) κι εκτελέστηκαν πάνω από 40.000 Γάλλοι όλων των τάξεων – για το τίποτα!
3. Από τα γεγονότα παραπάνω καταλαβαίνει κανείς πόση ανοργανωσιά κι αγριότητα κυριαρχούσαν εκείνα τα χρόνια.
Θα επικεντρωθώ στον Διάδοχο Λουδοβίκο-Κάρολο (Luis-Charles 1785-95) που αυτόματα, μετά την εκτέλεση του πατέρα του Λουδοβίκου 16ου έγινε Λουδοβίκος 17ος αν και ήταν 8 ετών μόνο και ουδέποτε είχε εξουσία.
Όταν οι γονείς του φυλακίστηκαν ήταν και αυτός μαζί τους ωσότου ο βασιλιάς εκτελέστηκε, Ιαν. 1793. Τότε τον πήραν από τη μητέρα του και τον έδωσαν σε κάποιο παπουτσή Antoine Simon, που έπρεπε να μετατρέψει τον μικρό πρίγκιπα σε θερμό δημοκράτη της επανάστασης.
Ο “κηδεμόνας” του τον μεθούσε κανονικά, του μάθαινε τη χυδαιότερη γλώσσα κι έφερνε πόρνες να του κολλήσουν κάποιο αφροδίσιο νόσημα! Τον ξυλοφόρτωναν δε αν το αγόρι εκδήλωνε βασιλική συμπεριφορά. Απαιτούσαν το παιδί να βρίζει τη μητέρα του “σκύλα” και ποτέ δεν του είπαν πού βρισκόταν. Μιλάμε για ένα αγοράκι 8,5 ετών!
Αργότερα το παιδί φυλακίστηκε μόνο στο σκοτάδι, δίχως ούτε ένα κερί, για 6 μήνες. Ζούσε μέσα στη βρόμα και το φαγητό του σπρωχνόταν κάτω από την πόρτα. Δεν καθαρίστηκε ούτε μια φορά.
Όταν τέλη Ιουλίου 1794 του δόθηκε καθαρό δωμάτιο και ρουχισμός και το ίδιο καθαρίστηκε, από τον Οκτώβριο 1794 ως τον θάνατό του δεν ξαναμίλησε σε κανέναν αξιωματούχο. Είχε αναγκασθεί να κάνει μια κατάθεση ενάντια στη μητέρα του.
Στο μεταξύ είχε μολυνθεί από “σκρόφουλα” (tuberculous cerbical lemphadenitis) και πέθανε 8/6/1795. Η ιατροδικαστική εξέταση αναφέρει πως το σώμα του ήταν γεμάτο ουλές από παλαιά χτυπήματα. Στον τοίχο του κελιού του υπήρχε κακογραμμένη η φράση “Συγγνώμη μαμά”!
Δεν έμαθε ποτέ την τύχη της οικογένειάς του. “Ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα”!
Μια επανάσταση που δεν άφησε τίποτα. Κι επί Ναπολέοντα σκοτώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες Γάλλοι. Και όταν πια εκείνος ηττήθηκε οριστικά στο Βατερλό, επανήλθε ο βασιλικός οίκος των Βουρβόνων και η παλαιά αρρωστημένη κοινωνική διαστρωμάτωση.
