Εκτός από τις διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ και τις ταραχές που ακολούθησαν τη δολοφονία του Φλόιντ στη Μινεάπολη, ένα άλλο θέμα που συζητείται συχνά κι εκτεταμένα στο Διαδίκτυο είναι η σφαγή στην πλατεία Tiananmen το 1989 επί Deng Xiaoping, αντιπάλου του Μάο και, μετά τη φυλάκισή του, μεγάλου μεταρρυθμιστή 1978-1993. Έγινε η σφαγή και σε τι έκταση;
Μια φωτογραφία (και βίντεο) που αναρτάται τακτικά είναι του μοναχικού πολίτη με την τσάντα (the tank man) μπροστά στα 4 άρματα. Οι πιστοί της σφαγής εξυμνούν την ανδρεία του και τη βαρβαρότητα των κομμουνιστών. Οι αμφισβητίες λένε πως είναι «φέικ» και αναρωτιούνται τί γύρευε αυτός με τσάντα (ψώνια;) στη μέση της άδειας πλατείας.
Υπάρχουν αρκετά άρθρα (Κινέζων και ξένων) που μιλούν για αρκετές εκατοντάδες ως και μερικές χιλιάδες φοιτητές σκοτωμένους από πολυβόλα και κανόνια και ερπύστριες αρμάτων. Η μεγαλύτερη και βιαιότερη ταραχή εκδηλώθηκε όχι στην πλατεία μα στους γύρω δρόμους.
Οπωσδήποτε υπήρξε μια μαζική διαμαρτυρία που εξελίχθηκε σε εξέγερση φοιτητών κυρίως. Οι αριθμοί στην πλατεία φαίνονται μεγάλοι για μας, μα πρέπει να σκεφτόμαστε και τα πολλά εκατομμύρια του πληθυσμού. Είχαν έρθει και από τις επαρχίες.
Ένα άρθρο ξένου (από τον Ιούνιο 2015), που αντιγράφει παλαιότερη ανάρτηση στο Διαδίκτυο και λέει πως έχει φωτογραφίες από τη σφαγή που η επίσημη Κίνα δεν θέλει να δούμε, μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Το κείμενο είναι φτηνό, κουτσομπολίστικο κι έχει μόνο μια φωτογραφία με 4 νεαρούς πεσμένους στο έδαφος μαζί με πεσμένα ποδήλατα ενώ κάπου 20 νεαροί (μερικοί με ποδήλατα) στέκονται πλάι και χαζεύουν!
Ο αριθμός των δολοφονημένων φοιτητών και πολιτών σε άρθρα των πιστών κυμαίνεται από 5.000 ως 8.000. Της κυβέρνησης μόλις 240!
Υπάρχουν και άρθρα που υποβιβάζουν τα ζήτημα και ισχυρίζονται πως ήταν ξενοκίνητο. Ίσως. Μα ο πρωθυπουργός Zhao Ziyang ήταν υπέρ του κινήματος και ήθελε κάποια δημοκρατικοποίηση ενάντια στον Li Ping που ανέλαβε την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ ο Zhao παύτηκε κι έμεινε σε κατ’ οίκο περιορισμό.
Άλλα άρθρα αμφισβητιών κατονομάζουν ορισμένους ηγέτες φοιτητών που έδρασαν ως ξενοκίνητοι προβοκάτορες εγκαταλείποντας το σκηνικό την ώρα της κρίσης.
Μα υπάρχουν και οι μαρτυρίες ξένων ανταποκριτών σαν τον Jeff Widener του Associated Press που είδε και φωτογράφισε από το μπαλκόνι του ξενοδοχείου του την ίλη αρμάτων να κατευθύνεται προς τους διαδηλωτές.
Μένω με τρία γεγονότα από την πλευρά των αμφισβητιών. Ο Nicholas Kristof της New York Times ανέφερε (21/6/1989) πως οι έρευνές του έδειξαν πως τα θύματα ήταν από 400 ως το πολύ 800. Ο 2ος Γραμματέας της Πρεσβείας της Χιλής, Carlos Galio παρατηρούσε από το κτήριο του Ερυθρού Σταυρού κοντά στην Πλατεία και δεν είδε έφοδο στρατιωτών ή αρμάτων μα ακούγονταν σποραδικές εκπυρσοκροτήσεις στους γύρω δρόμους. Φωτογραφίες των κτηρίων γύρω από την Πλατεία και στους παρακείμενους δρόμους δεν έχουν ίχνη σφαιρών ή άλλων βολίδων!
Μένω επίσης με το γεγονός πως ένα άγαλμα από μείγμα φελιζόλ και σοβά στήθηκε στην Πλατεία – η Θεά της Δημοκρατίας που θύμιζε το άγαλμα της Ελευθερίας τη Νέα Υόρκη. Αυτό γκρεμίστηκε από τα τανκς. Είναι και το γεγονός ότι 2εκμ λογοκριτές του Κόμματος έχουν εξαλείψει κάθε αναφορά στη σφαγή ή επεισόδιο έστω στην Τιανανμέν.
Όσο για τον τανκ-μαν η μια εκδοχή λέει πως συνελήφθη και φυλακίστηκε, η άλλη πως τον βοήθησαν να ξεφύγει σε ασφαλές μέρος διαδηλωτές. Μα εξακολουθεί να παραμένει ανώνυμος και άγνωστος.
