1. Μαζί με τον Hermann Balck είναι οι καλύτεροι στρατηγοί στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ούτε οι Άγγλοι ούτε οι Αμερικανοί ούτε οι Ρώσοι είχαν να αντιπαρατάξουν τέτοια πολεμική δεξιότητα.
Ο Μάνσταϊν (1887 – 1973) ήταν γόνος αριστοκρατικής Πρωσικής οικογένειας με μακρά στρατιωτική υπηρεσία. Τέλειωσε τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο ως λοχαγός και ως στρατάρχης τον 2ο ΠΠ – αφού μαζί με τον Guderian (και άλλους) ανοικοδόμησαν τον γερμανικό στρατό στην περίοδο του μεσοπολέμου.
Μετά τον πόλεμο δικάστηκε (με την πίεση των Ρώσων που γνώριζαν καλά τις εκτελέσεις αιχμαλώτων και Εβραίων από την Πολωνία ως την Κριμαία) και δικαίως καταδικάστηκε σε 18 ετών φυλάκιση που μειώθηκε σε 12 έτη μα τελικά ελευθερώθηκε το 1953.
Στα 2 βιβλία του γράφει πως διαφώνησε με τον Χίτλερ μα, ως φαίνεται, μόνο για θέματα στρατηγικής και όχι τις ανήθικες πολιτικές των Ναζί.
Εδώ εγώ τον εξετάζω μόνο ως στρατηγό.
2. Για να μην υπάρχουν αμφιβολίες παραθέτω αποσπάσματα της Διαταγής του 20 Νοεμβρίου 1941: «Το σύστημα των Εβραίων Μπολσεβίκων [δηλ. «κομμουνισμός»] πρέπει να σαρωθεί δια παντός και να μην αφεθεί να εισβάλει πάλι στον Ευρωπαϊκό ζωτικό μας χώρο… Είναι η ίδια Εβραϊκή τάξη πλασμάτων που προκάλεσαν τόση βλάβη στη δική μας πατρίδα.. και προωθούν αντι-γερμανικές τάσεις σε όλο τον κόσμο… Η εξόντωσή τους είναι απαίτηση για την επιβίωσή μας».
Μια επιστολή που δείχνει πως γνώριζε για τις δολοφονίες Εβραίων (και αμάχων) από τις φοβερές, εγκληματικές μονάδες των Einsatzgruppen που έκαναν αυτή τη δουλειά παράλληλα με τον κανονικό στρατό μα έχοντας δική τους ανεξάρτητη διοίκηση. Σε αυτή ζητά από τον Otto Ohlendorf (που διοικούσε τη μονάδα D και σφαγίασε χιλιάδες στη Μολδαβία, Ουκρανία και Κριμαία και δικαίως καταδικάστηκε κι εκτελέστηκε το 1951) να δοθούν ρολόγια από δολοφονημένους Εβραίους στους δικούς του στρατιώτες!
3. Η στρατηγική και τακτική ιδιοφυΐα του Μάνσταϊν διαφαίνεται σε κάθε μάχη την οποία διοικούσε ή είχε σχεδιάσει, μα θα μείνω με την εισβολή στην Πολωνία, τη μάχη της Γαλλίας και δυο στο Ανατολικό Μέτωπο στην ΕΣΣΔ – Σεβαστούπολη και Κουρσκ.
Ο Μάνσταϊν ήταν (μαζί με τον Guderian) ο μεγάλος προωθητής του κεραυνοβόλου πολέμου Blitzkrieg που σάρωσε την Πολωνία, Γαλλία και μετά την ΕΣΣΔ μέχρι την κατάληψη της Σεβαστουπόλεως στην Κριμαία. Εδώ, σε κάθε περίπτωση, μαζί με την κεραυνοβόλα επίθεση πήγαινε και η περικύκλωση και αχρήστευση (ή εξόντωση) της εχθρικής μονάδας.
Πέτυχε με το Λευκό Σχέδιο Fall Weiss στην Πολωνία όπου ο Μάνσταϊν ήταν αρχηγός του Επιτελείου των Στρατιών Νότου που διοικούσε ο στρ. φον Ρούντστεντ. Ο πολωνικός στρατός διασπάστηκε και αποδεκατίστηκε.
Ας σημειωθεί όμως πως ο Μάνσταϊν παρότι εκπόνησε το σχέδιο, ήταν ενάντια στην εισβολή της Πολωνίας διότι διέβλεπε πως οι Βρετανο-Γάλλοι θα επιτίθονταν εναντίον της Γερμανίας δημιουργώντας δεύτερο μέτωπο, και ούτως ή άλλως, αντίθετα με τον Χίτλερ θεωρούσε πως η Πολωνία έπρεπε να μείνει ανεξάρτητη ως προφυλακτήρας ανάμεσα στη Γερμανία και την ΕΣΣΔ, που ήταν ο πραγματικός και μεγάλος εχθρός.
4. Τα σχέδια για την εισβολή στη Γαλλία (Fall Gelb «Κίτρινο Σχέδιο») που εκπόνησαν στην Ανώτατη Διοίκηση Στρατού υπό τον στρ. Φ. Χάλντερ δεν ικανοποίησαν τον φον Ρούντστεντ διότι αντέγραφαν το Σχέδιο Schlieffen που είχε εφαρμοστεί στον 1ο ΠΠ με την εισβολή μέσω Βελγίου. Ούτε ο Φύρερ ήταν ικανοποιημένος.
Μα ο Χάλντερ, λέγεται, μπλόκαρε το Σχέδιο του Μάνσταϊν που συνυπέγραφε ο φον Ρούντστεντ και ο Χίτλερ άργησε να το δει. Όταν το είδε το ενέκρινε μα ο ίδιος όρισε τις τελικές λεπτομέρειες κι έκοψε ένα δεύτερο κύμα επίθεσης που είχε ο Μάνσταϊν.
Το σχέδιο του Μάνσταϊν (σε άτυπη συνεργασία με τον Γκουντέριαν) χρησιμοποιούσε την εισβολή στις Κάτω Χώρες, όπως στο σχέδιο Σλίφεν, μα μόνο παραπλανητικά. Η κύρια ώθηση θα δινόταν από το σώμα των πάντσερ μέσω του δάσους των Αρδενών (κάτι που ως τότε θεωρούνταν αδιανόητο) κι έτσι, παρακάμπτοντας την αμυντική γραμμή Μαζινό που δεν είχε συμπληρωθεί και αχρηστευόταν, θα χτυπούσαν την κωμόπολη Σεντάν και θα κινούνταν νοτιοδυτικά σε σχήμα δρεπάνου, θα περικύκλωναν τον γαλλικό στρατό και τη Βρετανική Εκστρατευτική Δύναμη και θα τους αιχμαλώτιζαν ή εξόντωναν.
Το σχέδιο πέτυχε κατά 90% και μόνο η διαταγή του Χίτλερ να σταματήσουν οι Γερμανοί και τα τεθωρακισμένα τους, επέτρεψε στους Βρετανούς να μεταφέρουν το Εκστρατευτικό Σώμα και Γάλλους και Πολωνούς από τη Δουνκέρκη στη Βρετανία.
5. Όταν πέθανε ο στρ. von Schobert, διοικητής της 11ης Στρατιάς, διορίζεται στη θέση του ο Μάνσταϊν που την οδηγεί στην Κριμαία και καταλαμβάνει τον Ισθμό Perekop.
Παρά τις φοβερές χειμερινές αντεπιθέσεις των Σοβιετικών και την έλλειψη κάλυψης από τη Λουφτβάφε, ο Μάνσταϊν διατηρεί τις δυνάμεις και θέσεις του (εκτός από μικρή υποχώρηση της 46ης Μεραρχίας πεζικού υπό τον von Sponeck) ως και τον Απρίλιο 1942, αναγκασμένος όμως να διακόψει την επίθεση κατά της Σεβαστούπολης.
Τον Μάιο κάνει έναν έξυπνο αντιπερισπασμό κι επιτίθεται από τα νότια στους Σοβιετικούς στην επιχείρηση Trappenjagd. Εκμηδενίζει την 44η, 47η και 51η Στρατιά των Σοβιετικών, που χάνουν 176.000 άνδρες (και γυναίκες), 347 τανκς και 3.500 πυροβόλα. Οι Γερμανοί χάνουν μόνο 3.500 άνδρες και 8 τανκς!
Αμέσως μετά στρέφεται κατά της Σεβαστούπολης με ισχυρό πυροβολικό και στις 4/7/42 καταλαμβάνει την πόλη. Ο Χίτλερ τον αποκαλεί «κατακτητή της Σεβαστούπολης» και τον προβιβάζει στέλνοντας του τη ράβδο του Στρατάρχη!
6. Στις αρχές Φεβρουαρίου 1943, οι Σοβιετικοί σε μια νέα σφοδρή αντεπίθεση έσπασαν τις γερμανικές γραμμές και ανακατέλαβαν το Κουρσκ (9/2/43).
Ο Μάνσταϊν ανασυγκροτούσε τις σχεδόν διαλυμένες γερμανικές δυνάμεις καθώς παρά τις διαταγές του Χίτλερ ο διοικητής του 11ου Σώματος Πάντσερ, Paul Hausser, εκκένωσε το Χάρκοβο 15/2/43.
Οι Σοβιετικοί πίστεψαν πως οι Γερμανοί υποχωρούσαν και αιφνιδιάστηκαν από την ξαφνική επίθεση του Μάνσταϊν. Στις 2/3/43 οι Γερμανοί είχαν αιχμαλωτίσει 9.000 Σοβιετικούς, 615 τανκς και είχαν σκοτώσει 23.000: ήταν η 3η μάχη του Χάρκοβο.
Ο Μάνσταϊν ήθελε τότε άμεση επίθεση στο Κουρσκ μα ο Χίτλερ αρνήθηκε και οι δικοί του επιτελείς σχεδίασαν την αντεπίθεση για αργότερα. Στο μεταξύ όμως οι Σοβιετικοί έφεραν μεγάλες ενισχύσεις σε άντρες, άρματα και αεροπλάνα για να αποφύγουν τον αισθητό κίνδυνο περικύκλωσης.
Στις 5 Ιουλίου οι Γερμανοί επιτέθηκαν. Οι Σοβιετικοί υπερείχαν αριθμητικά σχεδόν 3 προς 1. Η βορινή λαβίδα του W. Model η 9η Στρατιά είχε ισχυρές απώλειες και υποχώρησε προς το Ορέλ βόρεια.
Ο Μάνσταϊν κατόρθωσε να εισχωρήσει στις σοβιετικές γραμμές προκαλώντας τεράστιες απώλειες στους Σοβιετικούς.
Αλλά στις 13 Ιουλίου ο Χίτλερ σταμάτησε την επίθεση παρά την επιμονή του Μάνσταϊν να συνεχίσει.
7. Οι ιστορικοί βρίσκουν πως ο Μάνσταϊν, εκτός από τον αντισημιτισμό του, είχε το ελάττωμα να μην αντικρούει σθεναρά, όπως είχε κάνει ο Γκουντέριαν, τον Χίτλερ.
Τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, όσο ο Μάνσταϊν πολεμούσε, οι Σοβιετικοί έχασαν 1,6 εκμ άνδρες, 10.000 τανκς και βαριά πυροβόλα και 4.200 αεροσκάφη.
Ο Μάνσταϊν ικέτεψε να αφεθούν οι στρατηγοί να καταρτήσουν νέα σχέδια πολέμου και ο Φύρερ να μείνει στις πολιτικές ασχολίες του.
«Τι, εσύ ο Μάνσταϊν γνωρίζεις καλύτερα από τον Φύρερ σου;» απάντησε ο Χίτλερ.
Ο Μάνσταϊν παύτηκε από το στράτευμα στις 30 Μαρτίου 1944.
