Σταλινισμός στην Τσεχοσλοβακία (2)

Σταλινισμός στην Τσεχοσλοβακία (2)

- in Ιστορικά
0

1. Όπως έδειξα στο προηγούμενο Σταλινισμός στην Τσεχοσλοβακία, το 1946 στην Τσεχοσλοβακία οι κομμουνιστές υπό τον Γκότβαλντ πέτυχαν την έννομη, ειρηνική, εκλογική κατάληψη της εξουσίας. Η εδραίωση της εξουσίας τους τον Φεβρουάριο 1948 δεν ήταν ούτε βουλευτική ούτε καν εκλογική, μα καθόλα νόμιμη, καθώς υπήρξε συμφωνία μεταξύ των κομματικών ηγετών.

Οι παραιτηθέντες υπουργοί των Εθνοσοσιαλιστών και Λαϊκιστών δεν είχαν εξασφαλίσει κάποια συμφωνία νωρίτερα. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν κάποια πτώση στην προτίμηση των κομμουνιστών από τους ψηφοφόρους και οι κομμουνιστές προωθούσαν ορισμένα μέτρα ευνοϊκά για τους ίδιους. Ο υπουργός Εσωτερικών προχώρησε στην εκκαθάριση αντικομμουνιστών στα σώματα ασφαλείας.

Μα ούτε οι Σοσιαλδημοκράτες τους στήριξαν (και μάλλον αναπάντεχα συμμάχησαν με τους κομμουνιστές), ούτε ο Πρόεδρος Μπένες αρνήθηκε την παραίτηση των υπουργών. Έτσι κι εδώ σε μεγάλο βαθμό η φιλελεύθερη δημοκρατική παράταξη ετοίμασε την άνοδο των κομμουνιστών και την επιβολή της σταλινικής δικτατορίας. Ο μόνος δεξιός υπουργός Εξωτερικών Μάσαρικ βρέθηκε δολοφονημένος.

2. Μερικοί θέλουν την επικράτηση των κομμουνιστών να οφείλεται κυρίως στην παρουσία του VA Zorin, σοβιετικού αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, αλλά αυτό είναι παρατραβηγμένο με δεδομένη τη δύναμη των κομμουνιστών. Όμως ο Zorin μπορεί να επίσπευσε τις εκκαθαρίσεις που ακολούθησαν.

Λίγο μετά τις 25/2/1948 άρχισαν οι εκκαθαρίσεις και καταπιέσεις.

Όλες οι αντικομμουνιστικές εφημερίδες και άλλες δημοσιεύσεις έκλεισαν. Οι μη κομμουνιστικές έκλεισαν ή περιήλθαν στον έλεγχο κομμουνιστών. Εκκαθαρίσεις προχώρησαν στα πανεπιστήμια, στα συνδικάτα, στις δημόσιες υπηρεσίες, στον στρατό, ως και σε αθλητικές λέσχες.

Τον Απρίλιο έγιναν οι κρατικοποιήσεις επιχειρήσεων, που είχαν 50 και άνω εργαζόμενους, όλων των εξαγωγών και χονδρικών πωλήσεων, φούρνων, γαλακτοκομιών και ζυθοποιών. Ήδη ήταν ντροπιαστικό για τους κομμουνιστές να βλέπουν τις κρατικοποιημένες επιχειρήσεις του 1945 να μην μπορούν να ανταγωνιστούν τις αντίστοιχες ιδιωτικές. Παράλληλα, μα πιο αργόρρυθμα, άρχισε η κολεκτιβοποίηση της αγροτοκτηνοτροφικής παραγωγής· αυτή θα ολοκληρωνόταν το 1960 με το 90%.

3. Τον Ιανουάριο 1949 εφαρμόστηκε ένα σταλινικό πενταετές πλάνο που εξάλειφε κάθε ίχνος καπιταλισμού. Αυτό έδινε ισχυρή έμφαση στη βαριά βιομηχανία φέρνοντάς την σε αρμονική ανάπτυξη και συνεργασία με τη σοβιετική.

Η βιομηχανία μέχρι τότε παρήγαγε αγαθά για εξαγωγή στις Δυτικές χώρες. Τώρα η οικονομία συντονίστηκε με τις οικονομίες των άλλων κομμουνιστικών χωρών και ενώ προπολεμικά οι εξαγωγές προς τη Σοβιετία ήταν μόλις 10%, τώρα οι εξαγωγές ανήλθαν το 1954 στο 80%.

4. Στο πολιτικό μέτωπο οι εκκαθαρίσεις επεκτάθηκαν στα άλλα, τα μικρά κόμματα και στην εκκλησία με τον γνωστό σταλινικό τρόπο.

Όλα τα κόμματα μετετράπηκαν σε συνεργάσιμα σχήματα και λειτούργησαν ως βιτρίνες για τη δήθεν ελευθερία έκφρασης ιδεών και πολιτικών τάσεων. Το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, που είχε ήδη ευνουχιστεί στο αναίμακτο πραξικόπημα, αναγκάστηκε τον Ιούνιο 1948 να συγχωνευθεί με το ΚΚΤσ. Στις εκλογές μόνο μια λίστα υποψηφίων υπήρχε.

Τον Οκτώβριο ξαμολήθηκε ο αστυνομικός τρόμος.

Τότε άρχισε η καταπίεση της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας – πολύ νωρίτερα από την Πολωνία. Πολλοί ιερωμένοι συνελήφθησαν ως εχθροί του λαού και καταδικάστηκαν, ενώ οι αρχές προχώρησαν και σε δημεύσεις της εκκλησιαστικής περιουσίας. Ο Αρχιεπίσκοπος της Πράγας Joseph Bouran μετατέθηκε βίαια (εξορίστηκε) σε ένα μοναστήρι και μόνο το 1965 αφέθηκε να πάει στο Βατικανό, όταν χρίστηκε Καρδινάλιος.

Ο Χριστιανισμός διδασκόταν ως ένα μίγμα χριστιανικής ηθικής και μαρξιστικής ιδεολογίας.

5. Το επεισόδιο με τον Rudolf Slansky καταδείχνει τον γνωστό χαρακτήρα του κομμουνιστικού καθεστώτος.

“Μοσχοβίτης” και Γενικός Γραμματέας του ΚΚ από το 1945, ο Εβραίος αυτός ψυχρός και καχύποπτος κομμουνιστής, ήταν δεύτερος σε δύναμη μετά τον Γκότβαλντ, Πρόεδρο του κόμματος και από τον Ιούνιο 1948 της χώρας.

Στη διετία 1949-50 προχώρησε σε εκκαθαρίσεις “τιτοϊκών” στη χώρα, όπου συμπεριλαμβάνονταν πολλοί στρατιωτικοί και κυρίως Σλοβάκοι πολιτικοί.

Μα το 1951 το κλίμα άλλαξε καθώς ο Γκότβαλντ είχε υποψίες και φόβο δικής του υπονόμευσης, ενώ ο Στάλιν ενθάρρυνε τη δίωξη Εβραίων ως υπαίτιων για την οικονομική ύφεση εκείνη τη χρονιά στην Τσεχοσλοβακία.

Αφού πρώτα φυλακίστηκαν αρκετοί άνθρωποι του Σλάνσκι και διανοούμενοι Εβραίοι του ΚΚΤσ τον Νοέμβριο 1952, ο ίδιος και 13 άλλοι δικάστηκαν ως “τροτσικιστές, σιωνιστές, τιτοϊστές”. 11 εκτελέστηκαν στην αγχόνη (μαζί και ο Σλάνσκι) και 3 φυλακίστηκαν ισοβίως.

Εκκαθαρίσεις συνεχίστηκαν και μετά τον Μάρτη 1953, οπότε πέθανε ο Στάλιν.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *