Για τη Γαλλική Επανάσταση 1789 έχει αναπτυχθεί στις κοινές μάζες μια μεγάλη μυθολογία.
Το πρώτο στοιχείο είναι πως οι ευγενείς, οι αριστοκράτες ήταν σκληροί και καταπιεστικοί κάνοντας τον λαό να υποφέρει αφάνταστα. Η κατάσταση συνοψίζεται στην ιστορία της Μαρίας Αντουανέτας της βασίλισσας, που όταν την πληροφόρησαν πως ο λαός δεν είχε ψωμί να φάει, φέρεται να είπε: «Τότε ας φάει κέικ». Το περιστατικό δεν έγινε!
Ο λαός επαναστάτησε, επιτέθηκε στη φυλακή της Βαστίλης κι ελευθέρωσε τους κρατούμενους που ήταν, έλεγαν, άδικα φυλακισμένοι, ενώ οι πιο πολλοί ήταν κοινοί κακοποιοί. Έτσι το Συμβούλιο των επαναστατών αφού αποκεφάλιζαν τους καταπιεστές και όσους δεν συμφωνούσαν μαζί τους, εδραίωσαν, υποτίθεται, δημοκρατικές αρχές βασισμένες στο σύνθημα «ισότητα, ελευθερία, αδελφότητα» – égalité, liberté, fraternité.
Αναμφίβολα το πολυπληθέστερο τμήμα του πληθυσμού, ο λαός, υπέφερε και υπήρχε φτώχεια, ενώ οι ανώτερες τάξεις των τιτλούχων αριστοκρατών, γαιοκτημόνων, ζούσαν σε χλιδή. Μερικοί τιτλούχοι, οι Φυσιοκράτες, έκαναν νωρίτερα προσπάθειες να φέρουν βελτιώσεις μα δεν εισακούστηκαν από τους άλλους, και μόνο λίγες μεταρρυθμίσεις πραγματώθηκαν. Ο ίδιος ο Λούις 16ος δεν ήταν τύραννος καθόλου σαν τους Λούις 14ος και Λούις 15ος : ήταν ήπιος, φιλικός μα όχι πολύ αποφασιστικός. Και οπωσδήποτε δεν έκανε πολέμους ή ζούσε στην προκλητική πολυτέλεια των προηγούμενων.
Η Επανάσταση γέννησε μια Δικτατορία Τρόμου (του Ροβεσπιέρου) και αυτή ανατράπηκε. Οι μεγάλοι ηγέτες της Ροβεσπιέρος, Νταντόν, Μαρά, επίσης εκτελέστηκαν! Ήρθε ο λυτρωτής ήρωας, ο Ναπολέων που έγινε ο νέος δικτάτορας και αυτοκράτορας – και αιματοκύλησε την Ευρώπη. Όταν ηττήθηκε τελικά από του συμμάχους, Βρετανία, Γερμανία, Ρωσία, στο Βατερλώ το 1815, επανήλθε το καθεστώς των Βουρβόνων που, ως βασιλείς, ήταν πολύ χειρότεροι από τον Λούι 16ο, και κράτησαν σχεδόν ως το τέλος του 19ου αιώνα.
Αλλά ο μύθος της μεγάλης δήθεν αλλαγής παραμένει. Η ημέρα της πτώσης της Βαστίλης, 14 Ιουλίου, είναι Εθνική Εορτή των Γάλλων!
(Από του Stephen Clarke – The French Revolution.)
