Ο Πόρτερ ήταν Αμερικανός δικηγόρος και ήρθε με την ειδική αποστολή που θα έκανε εισήγηση για οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στην ελληνική κυβέρνηση. Η Έκθεση γράφτηκε μετά από 2 μηνών έρευνα κι εστάλη στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ. Ο αναγνώστης διαπιστώνει πως αναφορικά με τους πολιτικάντηδες, το κράτος κι επιχειρηματίες τίποτα δεν εχει αλλάξει από τότε.
Εδώ δεν υφίσταται κράτος σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα. Αντ’ αυτού υπάρχει μια χαλαρή ιεραρχία ατομιστών πολιτικών, μερικοί από τους οποίους είναι χειρότεροι από άλλους, που είναι τόσο απασχολημένοι με τον προσωπικό τους αγώνα για εξουσία, ώστε δεν έχουν τον χρόνο να αναπτύξουν οικονομική πολιτική, ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι είχαν την ικανότητα.
Υπάρχει μεγάλη ανομοιομορφία εις το βιοτικόν έπίπεδον και τα εισοδήματα ανά την Ελλάδα. Οι κερδίζοντες, δηλαδή οι βιομήχανοι, οι έμποροι, οι κερδο-σκόποι και οι μαυραγορίται, διάγουν έν πλούτω και χλιδή, το πρόβλημα δε αυτό ουδεμία κυβέρνησις το αντιμετώπισεν αποτελεσματικώς.
Εν τω μεταξύ αι λαϊκαί μάζαι περνούν μιαν αθλίαν ζωή. Οι κερδίζοντες είναι σχετικώς ολίγοι τον αριθμόν και ο συνολικός πλούτος των, περιερχόμενος εις τό σύνολον του πληθυσμού θα έπέφερεν ελάχιστην βελτίωσιν των γενικών συνθηκών διαβιώσεως. Αλλ’ ο πολυτελής τρόπος ζωής των εν μέσω της πτώχειας συντείνει εις το να εξοργίζη τας μάζας και να υπογραμμίζη την δυστυχίαν των πτωχών.
Η δημόσια διοίκηση είναι υπερβολικά εκτεταμένη. Οι χαμηλοί μισθοί προσαυξάνονται βάσει ενός εντελώς συγκεχυμένου συστήματος επιδομάτων, χάριν των οποίων τινές δημόσιοι υπάλληλοι κερδίζουν μέχρι και τέσσερις φορές περισσότερο από τον βασικό μισθό τους.
Υπάρχει εις την χώραν σημαντικόν ποσοστόν συγκεκαλυμμένης ανεργίας, δεδομένου ότι τα 20% του πληθυσμού χρησιμοποιούνται υπό του κράτους ή εξαρτώνται εξ αυτού. Τα χαμηλότατα επίπεδα ζωής των δημοσίων υπαλλήλων, των συνταξιούχων και των άλλων μισθοβιώτων αποτελούν ένα σημαντικό παράγοντα, ο οποίος συμβάλλει εις την πολιτικήν και κοινωνικήν έντασιν που χαρακτηρίζει σήμερον την Ελλάδα.
Ουδέν μέτρον ελήφθη από της απελευθερώσεως δια να δοθή χρήσιμος εργασία εις τους δυναμένους να εργασθούν από το ευρύ αυτό στρώμα του πληθυσμού.
… Δύο και ήμισυ έτη μετά την άπελευθέρωσιν η Ελλάς ευρίσκεται εις μίαν κατάστασιν νεκρώσεως παρά την ουσιαστικήν εξωτερικήν βοήθειαν και την αρμοδίαν εξωτερικήν καθοδήγησιν. Εις ολόκληρον την χώρα, απ΄ άκρου εις άκρη, κυριαρχεί μία γκρίζα ανυπεράσπιστη, βαθιά έλλειψη πίστης για το μέλλον – μία έλλειψη πίστης που οδηγεί σε πλήρη απραξία προς το παρόν. Οι άνθρωποι έχουν παραλύσει από την αβεβαιότητα και τον φόβο, οι επιχειρηματίαι δεν επενδύουν, οι καταστηματάρχαι δεν αποθηκεύουν προμήθειες.
… Σημαντικά ποσά ξένου συναλλάγματος εσπαταλήθησαν κατά τό παρελθόν έτος [1945] εις εισαγωγάς ειδών πολυτελείας, εις πώλησιν χρυσών λιρών από το κράτος και εις πράξεις επί του νομίσματος εις την μαύρην άγοράν.
Ένας τρόπος αντιμετωπίσεως των προβλημάτων θα ήτο να υπάρξουν, εκτός από μίαν συμβουλευτικήν αποστολήν αντιπροσωπεύουσαν τας Ηνωμένας Πολιτείας, αρκετοί Αμερικανοί και άλλοι ξένοι τεχνικοί, χρησιμοποιούμενοι ως άτομα από την ελληνικήν κυβέρνησιν εις επικαίρους κρατικάς θέσεις (…καίριας εκτελεστικάς θέσεις).
Πρέπει να εγκατασταθή Διεύθυνση Εξωτερικού Εμπορίου υπό την αρχηγίαν ξένου τεχνικού… Το πρόγραμμα εισαγωγών το όποιον θα ετοιμάζεται υπό την επίβλεψιν τής Διευθύνσεως Εξωτερικού Εμπορίου θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνον μετά την έγκρισιν υπό της Αποστολής.
Ή Αμερικανική Αποστολή πρέπει να δύναται να εξασφαλίζη δια διαφόρων τρόπων ότι γίνεται η καλυτέρα δυνατή χρήση της αμερικανικής βοηθείας. Θά πρέπει να έχη την εξουσίαν ως τελευταίον μέτρον να διακόπτη ή να περιορίζη την οικονομικήν βοήθειαν όχι μόνο γενικώς, αλλά και εις την περίπτωσιν οιουδήποτε σχεδίου ή ενεργείας, οσάκις καθίσταται προφανές ότι οι όροι της βοηθείας δεν έτηρήθησαν.
Η Αμερικανική Αποστολή θα πρέπει να συμμετέχη εις την ανάπτυξιν της πολιτικής εσόδων και εξόδων (της ελληνικής κυβερνήσεως). Θα απαιτηθή η εκ μέρους της έγκρισις του προϋπολογισμού πριν ούτος τεθή εν ισχύι.
Το πρόγραμμα εισαγωγών το όποιον θα ετοιμάζεται υπό την επίβλεψιν τής Διευθύνσεως Εξωτερικού Εμπορίου θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνον μετά την έγκρισιν υπό της Αποστολής.
Απ’ ό, τι μπόρεσα να διαπιστώσω, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει καμιάν άλλη πολιτική πρακτική από το να εκλιπαρεί για ξένη βοήθεια ώστε να διατηρηθεί στην εξουσία απαριθμώντας θορυβωδώς τις θυσίες της Ελλάδος… […….] στόχος της είναι να χρησιμοποιήσει την ξένη βοήθεια ως μέσο για τη διαιώνιση των προνομιών μίας μικρής κλίκας εμπόρων και τραπεζιτών, οι οποίοι αποτελούν την αόρατη εξουσία στην Ελλάδα.
Η κλίκα αυτή είναι αποφασισμένη να υπερασπίσει με κάθε μέσο τα οικονομικά της συμφέροντα και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το τι μπορεί να στοιχίσει αυτό στην οικονομία της χώρας. Τα μέλη αυτής της κλίκας επιθυμούν να διατηρήσουν άθικτο ένα φορολογικό σύστημα που τους ευνοεί, με αληθινά σκανδαλώδη τρόπο. Αντιτίθενται στον έλεγχο συναλλάγματος, γιατί αυτό θα τους εμποδίσει να εξάγουν τα κέρδη τους στις τράπεζες του Καΐρου και της Αργεντινής. Δεν διανοήθηκαν ποτέ να επενδύσουν τα κέρδη τους στη δική τους χώρα για να βοηθήσουν στην αναστήλωση της εθνικής οικονομίας.
Τα συμφέροντα των εφοπλιστών προστατεύονται επίσης με σκανδαλώδη τρόπο. Η ελληνική εμπορική ναυτιλία ανθεί στην εποχή μας και οι εφοπλιστές κερδίζουν τεράστια ποσά, αλλά το χρεοκοπημένο ελληνικό κράτος δεν αποκομίζει κανένα όφελος απ’ αυτό. Οι μισθοί των ναυτικών γυρίζουν στην Ελλάδα, αλλά οι εφοπλιστές ασφαλίζουν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους στις ξένες χώρες.
Κάθε επιχείρηση θα έπρεπε να πληρώνει μια σημαντική εισφορά στο κράτος, κάτω από την προστασία του οποίου λειτουργεί. Αυτό ισχύει κατά κύριο λόγο για την περίπτωση των εφοπλιστών, που τα μεγαλύτερα κέρδη τους προέρχονται από τα «Λίμπερτι», τα οποία τους παραχώρησε η αμερικανική Ναυτική Αποστολή με την εγγύηση του ελληνικού κράτους.
Η ομάδα πίεσης της καλής κοινωνίας – οι κομψοί κοσμοπολίτες που έχουν την έδρα τους στις Κάννες, στο Σαιν Μόριτς και στην αθηναϊκή πλατεία Κολωνακίου – θα ενεργοποιηθεί. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι άνθρωποι πολύ γοητευτικοί, που μιλάνε πολύ καλά τ’ αγγλικά. Είναι πάντοτε πρόθυμοι, όταν πρόκειται να εξυπηρετήσουν την αμερικανική αποστολή για τα δικά τους συμφέροντα. Θυμάμαι ακόμα ένα από τα πιο επίσημα γεύματα ενός από τους σημαντικότερους τραπεζίτες, που με είχε καλέσει στη βίλα του των Αθηνών. Είχε τρεις σερβιτόρους με λιβρέα, μια ποικιλία απ’ τα πιο φίνα κρασιά και φαγητά διάφορα, περίφημα γαρνιρισμένα. Κατά τη διάρκεια του γεύματος, ένας από τους αντιπροσώπους της κλίκας που ανέφερα άρχισε να εξυμνεί τις ομορφιές της ζωής κοντά στη θάλασσα, καθώς και τις χαρές των αριστοκρατικών σπορ.
Η αντίθεση ανάμεσα στο γεύμα αυτό και στα παιδιά που πεθαίνουν από την πείνα στους δρόμους της Αθήνας είναι πραγματικά τρομερή…
Το κείμενο, από έναν Αμερικανό που δεν τρέφει καμιά συμπάθεια προς τον κομμουνισμό, δείχνει μια ακόμα πτυχή της “κανονικής” ζωής και την έκταση της διεφθαρμένης πολιτικής του πελατειακού κρατισμού. Πώς να μη στρέφονται στον κομμουνισμό πολλοί κοινοί άνθρωποι, φτωχοί και αμόρφωτοι όπως ήταν; Και γιατί να μην είναι διατεθειμένοι να πολεμήσουν και να πεθάνουν;
Άλλα σχόλια περιττεύουν. Η “κεντροδεξιά” και δη η ΝΔ θα πρέπει να ντρέπεται.
