1. O Giorgio Agamben (22/4/1942) θεωρείται γενικά αξιόλογος φιλόσοφος και ο ίδιος θεωρεί εαυτόν φιλόσοφο. Όπως πάρα πολλοί ακαδημαϊκοί που γράφουν άρθρα και βιβλία. Μα δεν λένε τίποτα που να σχετίζεται με τη σοφία και τη φιλοσοφία, τουλάχιστον έτσι όπως την όρισαν οι πρώτοι που ασχολήθηκαν με το θέμα – Πλάτων, Ξενοφών και νωρίτερα ο Ηρόδοτος, ίσως και ο Πυθαγόρας αν δεχθούμε όσα λένε ο Κικέρων και ο Διογένης Λαέρτιος, καθώς και ο Ηράκλειτος (αποσπ. 35).
Σοφία δε σε κείνη την παράδοση θεωρούνταν η Αυτογνωσία με την οποία γνωρίζεις τον Εαυτό σου να είναι θεϊκός, πάνω από τις συνηθισμένες μικρότητες που βλέπουμε ως εαυτόν.
O Giorgio Agamben έκανε τη διατριβή του πάνω στη Simone Weil, κι αυτή “φιλόσοφος” και πολιτική ακτιβίστρια που κανείς πλέον δεν διαβάζει. Επηρεάστηκε από πολλούς άλλους νεωτερικούς – Χάιντεγκερ, Μπένγιαμιν, Τάουμπες, Ντεριντά, Ντεμπόρ και άλλους/άλλες μα κυρίως τον Μισέλ Φουκώ, για τον οποίο έχω γράψει παλαιότερα, όπως και για τον Ντεριντά.
2. Παρότι, σαν κι εμένα, έχει γράψει για πολλά θέματα και πηδά από μια ιδέα σε άλλη έστω κι αν δεν έχουν σχέση, τελευταία χρησιμοποίησε το θέμα της “βιοπολιτικής” το οποίο δανείστηκε από τον Φουκώ (Ιστορία της Σεξουαλικότητας 3ο τόμος). Μα “βιοπολιτική” είναι ένας πιο σοβαροφανής και δήθεν “επιστημονικός” όρος για την απλή γνωστή μας «πολιτική». Αυτή, ισχυρίζεται ο Αγκάμπεν, χρησιμοποιεί βιοτεχνολογικές και βιοϊατρικές εξελίξεις για να μετατρέψει τη ζωή των μαζών σε …”γυμνή ζωή”!
Και τι είναι αυτή η «γυμνή ζωή»;
Η “γυμνή ζωή” ανήκει στον homo sacer. Έγραψε μάλιστα ο Giorgio Agamben ένα βιβλίο Homo sacer – Κυρίαρχη Εξουσία (Homo Sacer Sovereign Power & Bare Life, Stamford Univ. 1995). Η λατινική λέξη sacer σημαίνει “άγιος, όσιος”, μα homo sacer ήταν επίσης ο “καταραμένος άνθρωπος” που εξοριζόταν και μπορούσε να σκοτωθεί από οποιονδήποτε κατά τον νομικό κώδικα της αρχαίας Ρώμης.
3. Για να καταλάβετε κάτι από την αναλυτική σκέψη του Giorgio Agamben: “Η ζωή δεν είναι πλέον εντοπισμένη σε έναν ιδιαίτερο και απομονωμένο τόπο, ούτε περιορίζεται σε μια ειδική κατηγορία, μα κατοικεί στο βιολογικό σώμα κάθε έμβιου όντος”. Πότε ήταν η ζωή εντοπισμένη σε ιδιαίτερο και απομονωμένο τόπο; Μετά, θα μπορούσε το έμβιο ον να μην έχει βιολογικό σώμα;
Και συνεχίζει: “Κυρίαρχος είναι στη νεωτερική βιοπολιτική εκείνος που αποφασίζει για την αξία ή και τη μη αξία της ζωής”!
Αυτές είναι πολύ παράξενες σκέψεις – παράξενα διατυπωμένες και μάλλον άσχετες με τις πολιτικές των σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων της πολιτισμένης ΕΕ.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του έθεσε το βαρύγδουπο ερώτημα “Τι είναι μια κοινωνία της οποίας η μόνη αξία είναι η επιβίωση;” Ζωντανή, θα απαντούσα εγώ.
Μα ο Αγκάμπεν επικρίνει με ψευτοφιλοσοφικό ύφος τις κοινωνίες που προσπαθούν απεγνωσμένα με περιορισμούς στην κίνηση να ανακόψουν την πανδημία με τις εκατοντάδες χιλιάδες αρρώστους και δεκάδες χιλιάδες νεκρούς. Δεν θέλει να καταλάβει πως σε μια πανδημία η κοινωνία που δεν δίνει αξία στην επιβίωση σύντομα θα είναι νεκρή!
Μετά συμπληρώνει με τη βαρύγδουπη αμπελοφιλοσοφία “Ο εχθρός δεν είναι εκεί έξω, είναι μέσα μας”. Κι έχει δίκιο από μια άποψη. Ο εχθρός είναι μέσα μας στη μορφή βλακείας κι εξυπνακισμού.
Το θλιβερό δεν είναι «φιλόσοφοι» σαν τον Αγκάμπεν, που θα υπάρχουν πάντα, μα το ότι υπάρχουν τόσοι πολλοί που δέχονται τέτοια στρεβλωτικά κλισέ, όπως ότι ο εχθρός είναι μέσα μας, ως σοβαρές φιλοσοφικές ρήσεις.
