Τ116: Αξίες Ευρώπης

1. Τι ξέρουμε για την Ευρώπη εμείς οι σούπερ Έλληνες;

Όταν τον Μάιο πήρε φωτιά ο μεγάλος γοτθικός ναός της Παναγίας των Παρισίων που ακόμα και σήμερα λειτουργεί ως εκκλησία για τους χριστιανούς, πολλοί Έλληνες ανακάλυψαν με έκπληξη πως όντως υπήρχε και δεν ήταν ο φαντασιακός ναός του καλού Κουασιμόδο και της όμορφης τσιγγάνας Εσμεράλδας που ήθελε ο αμαρτωλός, κακός επίσκοπος να κάψει – κι έγινε ταινία του Ντίσνεϊ!

Εδώ και 10 έτη, από το 2010 σίγουρα, βρίζουμε την Ευρώπη και ιδίως τους Γερμανούς που νομίζουμε πως φταίνε για την οικονομική κρίση που διανύουμε ακόμα και το κολοσσιαίο χρέος που περιμένει…

Στη μεγάλη αμόρφωτη πλειοψηφία μας ξεχνάμε τα δισεκατομμύρια που αρχίσαμε να παίρνουμε από τα τέλη της δεκαετίας 1970 σε διάφορα προγράμματα – μερικά από τα οποία συνεχίζουν.

2. Στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο η Ευρώπη ρημάχτηκε κυριολεκτικά (εκτός Σουηδίας κι Ελβετίας που έμειναν ουδέτερες). Χώρες όπως η δυτική Σοβιετική Ένωση (Ρωσία, Ουκρανία, Λευκορωσία), η Γερμανία, η Πολωνία και η Ουγγαρία ήταν το καλοκαίρι του 1945 ερειπωμένες, με την οικονομία τους κατεστραμμένη (εκτός της ΕΣΣΔ λόγω της πολεμικής της βιομηχανίας που βρισκόταν σε έξαρση). Η Βαρσοβία στην Πολωνία ήταν ισοπεδωμένη κατά 90%, η Δρέσδη στη Γερμανία βομβαρδισμένη, η Κόβεντρι στη Βρετανία διαλυμένη, η Αθήνα μας κατεστραμμένη πρώτα από τους χιτλερικούς, μετά από τα Δεκεμβριανά 1944.

Σε όλες τις χώρες από βορρά ως νότο, οι γυναίκες εκπορνεύονταν για λίγο φαγητό ή τσιγάρα. Μόνο οι μαυραγορίτες καλοπερνούσαν και οι αδίστακτοι δυνατοί που μπορούσαν με τη βία να πάρουν ό,τι ήθελαν.

Ναι, οι Σύμμαχοι, Αμερικανοί, Βρετανοί, Γάλλοι, Σοβιετικοί είχαν κατατροπώσει τους Ναζί, μα οι χώρες ζούσαν, παρά τη νίκη, έναν εφιάλτη.

Δεν υπήρχε δικαιοσύνη, δεν υπήρχε ηθική. Η κυρίαρχη αξία ήταν η επιβίωση μετά από την απώλεια (50) εκατομμυρίων!

3. Οι δικτάτορες Μουσολίνι, Φράνκο, Χίτλερ, Στάλιν εκδήλωναν τον εγωισμό και την κακοήθεια που αυξάνονταν μετά τον Πρώτο Πόλεμο στον φασισμό που ήθελε να σκλαβώσει όλη την ήπειρο.

Σήμερα, άγνωστο πώς για τους περισσότερους, ζούμε σε μια Ευρώπη που προσπαθεί σε αργό ρυθμό, με παλινωδίες και λάθη, να γίνει μια ενιαία χώρα όπου όλοι ζούμε ειρηνικά. Ο φασισμός δείχνει αρκετά απειλητικά σημάδια επανάκαμψης. Μα για την ώρα είναι πολύ περιορισμένος.

Η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης δεν είναι όραμα των λαών, όπως ισχυρίζονται οι αμόρφωτοι αναρχοαριστεροί λαϊκιστές σαν τον κ. Τσίπρα, μα ορισμένων οραματιστών σαν τον Ουίνστον Τσώρτσιλ. Και θα προχωρούσε αρχίζοντας με την ενοποίηση Αγγλίας και Γαλλίας υπό τον Reynod το 1940, στην απαρχή του Πολέμου, αν ο στρ. Πεταίν και οι αγγλόφοβοι δειλοί συμπολιτευόμενοί του δεν λάκιζαν για να συνθηκολογήσουν και να παραδώσουν προδοτικά τη Γαλλία στους Ναζί.

Μετά τον πόλεμο παρουσιάστηκαν πρόσθετοι διορατικοί πολιτικοί, όπως οι Σουμάν, Ντε Γκάσπαρι, Σπινέλι, Σπάακ, Αντενάουερ, Μπέγιεν κ.λπ.

4. Η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης υπήρχε στα μυαλά αυτών των πολιτικών, όχι των λαών, ούτε καν όλων των πολιτικών.

Η ενοποίηση ξεκίνησε πρακτικά με την ίδρυση της Κοινότητας Ευρωπαϊκού Άνθρακα και Χάλυβα (European Coal and Steel Community) που απαρτιζόταν από έξι χώρες – Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Γερμανία.

Το 1957 με την Συνθήκη της Ρώμης ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (= ΕΟΚ = European Economic Community = Common Market = Κοινή Αγορά). Και η πρόοδος συνεχίστηκε, παρά τις αντιξοότητες, εχθρότητα και σκεπτικισμό, που συνεχίζουν χάρη στην πονηριά ορισμένων και την ηλιθιότητα πολλών άλλων πολιτικάντηδων.

Και η πρώτη μεγάλη αξία που αργόρρυθμα και βαθμιαία αποκτά αισθητή οντότητα είναι η ενότητα τόσων διαφορετικών λαών. Η ώσμωση μεταξύ τόσων εθνικών παραδόσεων σιγά σιγά, σχεδόν ανεπαίσθητα, φέρνει τους λαούς πιο κοντά. Ταξιδεύουμε στις 28 χώρες της ΕΕ με την εθνική μας αστυνομική ταυτότητα μόνο. Και όλοι συνομιλούμε σε μια γλώσσα, την Αγγλική.

Το αν και πόσο θα προχωρήσει αυτή η ενοποίηση εξαρτάται από μας τους πολίτες.

Αλλά ας αντιληφθούμε τι προσφέρει αυτή η ενότητα εκτός της μεταφυσικής της ιδιότητας: ελευθερία μετακίνησης, ευκολία συναλλαγών, ανταλλαγή τεχνογνωσίας και κουλτούρας κλπ. Τελικά, όμως, και πολύ αποφασιστικά, μας δίνει δύναμη σε έναν κόσμο όπου οι αδύναμοι (μικροί, χωριστοί, σουπερεθνικιστές λαοί) μένουν στο περιθώριο, στην εξάρτηση κι εκμετάλλευση από τους δυνατούς.

Το τίμημα είναι να μάθουμε να συμβιώνουμε με άλλους: αυτή είναι η ενότητα.