1. Ακούσαμε τον Ερντογάν να εξαγγέλλει τρισευτυχισμένος (τουλάχιστον για τις κάμερες) πως ανακαλύφθηκε το μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου στην τουρκική υφαλοκρηπίδα στη Μαύρη θάλασσα.
Το ότι κάτι ανακαλύφθηκε είναι σίγουρο. Τι ανακαλύφθηκε και τι ακριβώς σημαίνει αυτή η ανακάλυψη δεν είναι τόσο σπουδαίο ώστε να δικαιολογεί τον θριαμβευτικό τόνο του Ερντογάν.
Τα παράκτια φρεάτια είναι πολύ πιο δύσκολα για την άντληση υδρογονανθράκων, πετρελαίου ή αερίου, από τα μεσόγεια. Αν οι τιμές πέσουν πολύ πιθανώς να χρειαστεί η άντληση να σταματήσει και όταν ξανανέβουν να ξαναρχίσει. Και οι δύο διαδικασίες είναι πιο δαπανηρές και χρονοβόρες.
Αλλά και η ίδια η γεώτρηση και άντληση είναι πολύ πιο δαπανηρή καθώς και η μεταγενέστερη συντήρηση της πλατφόρμας και του φρεατίου.
2. Το κοίτασμα αερίου, αν είναι προσβάσιμο σε συμφέρον κόστος οπωσδήποτε θα ελαφρώσει τις δαπάνες της Τουρκίας για υδρογονάνθρακες.
Αυτόν τον καιρό η χώρα ξοδεύει περίπου $ 230 δις σε εισαγωγές από διάφορες χώρες με αγωγούς και με πετρελαιοφόρα καράβια. Επειδή δεν έχει επαρκή διυλιστήρια εισάγει και καθαρό από την Ελλάδα (περίπου 10% των συνολικών εισαγωγών).
Για φυσικό αέριο ξοδεύει μόλις $ 13,8 δις, δηλ. 6% του συνόλου.
Οπωσδήποτε χρήσιμη θα είναι μια εγχώρια πηγή. Αλλά εδώ εγείρεται το ερώτημα – “Συμφέρει;”
Το κοίτασμα στη Μαύρη θάλασσα βρίσκεται σε συνολικό βάθος 3.500 μέτρων: 2.100 θαλάσσιο νερό και άλλα 1.400 θαλάσσιο υπέδαφος!
Λίγες εταιρείες αναλαμβάνουν τέτοιες γεωτρήσεις. Διότι το κόστος είναι πολύ μεγάλο. Η Κίνα π.χ. κάθεται πάνω στο μεγαλύτερο μέχρι τώρα κοίτασμα μα δεν έχει την τεχνολογία να το αντλήσει. Πολλές εταιρείες ακύρωσαν τέτοιου είδους εγχειρήματα και μερικές χρεοκόπησαν.
3. H Wall Street Journal δημοσίευσε (Μάρτης 2016) τα σχετικά κόστη για την άντληση ενός βαρελιού πετρελαίου ή αερίου: Βρετανία $ 44.33, Βενεζουέλα 27.62, ΗΠΑ 23.35 (σχιστόλιθος), Ρωσία 19.21, Ιράν 9.08, Σαουδαραβία 8.98.
Το κόστος για το κοίτασμα στη Μαύρη θάλασσα μπορεί να είναι 5 φορές πιο μεγάλο από τη Σαουδαραβία, δηλ. περίπου $ 45. Συμφέρει; Γιατί να μην αγοράζει πιο φθηνά από Ιράν;
4. Οι υπολογισμοί αυτοί γίνονται για τις επικρατούσες συνθήκες. Θα χρειαστούν πάνω από 10 έτη για να ξεκινήσει αποτελεσματική αξιοποίηση του αερίου, ίσως 15 και 20.
Αλλά ποιος ξέρει ποια θα είναι η ζήτηση πετρελαίου ή αερίου μετά από 10 έτη; Βλέπετε όλες οι χώρες στρέφονται σε βιώσιμες, φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες και μορφές ενέργειας (αιολική και ηλιακή). Η χρήση κάρβουνου, λιγνίτη και υδρογονανθράκων μειώνεται.
Μερικές εταιρείες έχουν ήδη αποσυρθεί από τις αντλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Όλες ενδεχομένως θα σταματήσουν. Οπότε τα κοιτάσματα φυσικού αερίου μπορεί να αποδειχθούν “αέρας κοπανιστός”.