1. Ήταν τέλη της δεκαετίας 1950. Ήμουν νεαρός φοιτητής στο Λονδίνο και προπαρασκευαζόμουν για το University College (όπου μπήκα το 1960).
Υπήρχαν τότε και αρκετοί νεαροί Ούγγροι που κατόρθωσαν να διαφύγουν από τα τανκς του Χρουτσόφ που είχαν εισβάλλει στην Βουδαπέστη για να αποκαταστήσουν την κομμουνιστική ευταξία ισοπεδώνοντας κάθε όρθιο Ούγγρο που διατάραζε την τάξη και την επικυριαρχία της Σοβιετίας. Είχαμε έναν Ούγγρο στην τάξη μας στο μάθημα της Νεότερης Ευρωπαϊκής Ιστορίας.
Ο Ούγγρος εξεμάνη όταν ο καθηγητής ξαφνικά με αφορμή την 25η Μαρτίου επεκτάθηκε στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 λέγοντας ανάμεσα σε άλλα πως η επανάσταση είχε ξεκινήσει νωρίτερα και οι οπλαρχηγοί ναι μεν πολέμησαν γενναία μα ήταν, οι περισσότεροι, πρώην κλέφτες και ληστές και συχνά επιδίδονταν σε πλιάτσικο.
«Έπρεπε να διαμαρυρηθείς,» μου είπε όταν βγήκαμε.
«Ναι,» απάντησα. «Τους μάθαμε ως ήρωες, μα δεν ξέρω λεπτομέρειες για τον αγώνα.»
2. Λεπτομέρειες έμαθα πολύ αργότερα και είδα πως ο καθηγητής δεν είχε πολύ άδικο στις γενικεύσεις του.
Το θυμήθηκα καθώς διάβαζα για την δημοσκόπηση «Πως βλέπουν οι έλληνες την Επανάσταση του 1821».
Πρώτα πρώτα οι ερωτήσεις είναι οργανωμένες έτσι που να οδηγήσουν σε ένα στημένο πλαστό αποτέλεσμα. Μα ας το αφήσουμε αυτό.
Μετά, οπωσδήποτε κατανοείς πως όλοι νιώθουμε θαυμασμό κι ευγνωμοσύνη για τον ηρωισμό και τις θυσίες όχι μόνο των πολεμιστών μα και του απλού κόσμου και των γυναικών που δεν δίστασαν να συμμετάσχουν.
Η Μπουμπολίνα ήρθε 3η στις προτιμήσεις μα υπήρξαν, βέβαια, και άλλες που προσέφεραν όπως η Μαντώ Μαυρογένους και οι γυναίκες (σύζυγοι, μητέρες, κόρες) κάθε αγωνιστή.
3. Οι προτιμήσεις μας δείχνουν το χαμηλό επίπεδο μόρφωσης και, φυσικά, το εκ γενετής ανάπηρο σύστημα εκπαίδευσης των 2 αιώνων ελευθερίας.
Το 42,5% πιστεύει πως η Ρωσία ήταν η Μεγάλη Δύναμη με τη μεγαλύτερη συμβολή στον αγώνα. Στην πραγματικότητα η Μεγάλη Δύναμη ήταν η Αγγλία. Μα μόλις 17,1% το γνωρίζει αυτό. Χωρίς τον αγγλικό στόλο του Κόδριγκτον στο Ναυαρίνο, ο αγώνας θα αργούσε πολύ να επιτύχει.
Πρώτος είναι ο Κολοκοτρώνης με 92% (όπως ο μεγαλύτερος/σπουδαιότερος Έλληνας είχε αναδειχθεί πριν από χρόνια ο Μεγαλέξανδρος). Τα τερτίπια και ο νεποτισμός του σπάνια αναφέρονται. Και ακολουθούν άλλοι πολεμιστές από την τάξη των κλεφτών και αρματολών. Ο Ρήγας Φεραίος είναι 15ος και ο Καποδίστριας που έφτιαξε το κράτος είναι 17ος, και μετά ο Μαυροκορδάτος 18ος. Ο λόρδος Βύρων έρχεται 25ος. Δεν αναφέρεται καθόλου ο Οθωμανός θρησκευτικός ηγέτης Χατζή Χαλίλ Εφέντης που θανατώθηκε από τους δικούς του διότι αρνήθηκε να δώσει διαταγή να σφαχτούν άμαχοι Έλληνες.
Δυστυχώς, το σύστημα Παιδείας θα σέρνεται ες αεί – όπως και της Δικαιοσύνης και, φυσικά, της Δημοκρατίας…