Ο παραδοσιακός Ρώσος της σύγχρονης Ρωσική Ομοσπονδίας κάποτε ήταν γνωστός ως homo sovieticus. Δεν είναι όλοι οι Ρώσοι του ίδιου αυτού τύπου. Υπάρχουν οι μορφωμένοι, φιλοδυτικοί, φιλελεύθεροι Ρώσοι, πολύ διαφορετικοί, μα αυτός είναι ο τύπος της μεγάλης πλειοψηφίας.
Αυτός γίνεται μεγάλος κακοποιός, μαφιόζος καριέρας. Έχει πανουργία και ικανότητα να δει την ευκαιρία για να ληστέψει ή και να σκοτώσει. Δεν έχει την ηθική του Χριστιανού ή του Δυτικού. Ο κόσμος χωρίζεται σε “εμείς” κι “εκείνοι, οι άλλοι”. Το “καλό” είναι ό,τι είναι καλό για “μας”. Το “εμείς” έχει εύρος που συμπεριλαμβάνει όλη τη Ρωσία, μα συχνά είναι μόνο “εγώ και οι κολλητοί μου”. Αυτή είναι η βάση όλης της ηθικής του παραδοσιακού.
Ομοίως η αλήθεια είναι σχετική στη νοοτροπία του παραδοσιακού. Δεν υπάρχει αντικειμενικά εδραιωμένη αλήθεια: υπάρχουν μόνο γνώμες, γωνίες υποκειμενικής θεώρησης.
Σε συνδυασμό με τη σχετική ηθική, δεν υπάρχει απάτη και κλοπή. Μπορεί όλοι να κλέβουν μα δεν υπάρχει έγκλημα. Αν όμως κάποιος κλέψει από μένα (ή εμάς), αυτό είναι έγκλημα και απαιτεί σκληρή τιμωρία. Εμείς μπορούμε να επιδιδόμαστε στην κλοπή άνετα. Επιπλέον είμαστε καχύποπτοι, αφού η απάτη είναι αποδεκτή. Αν κάποιος μας προσφέρει ένα ντιλ με αμοιβαίο κέρδος, αμοιβαίο όφελος, θα προσπαθήσουμε να τον ξεγελάσουμε για να είμαστε σίγουροι πως εμείς δεν χάνουμε! (Αν η Ουκρανία είναι ελεύθερη, πετυχημένη χώρα σαν άλλες Δυτικές, η Ρωσία χάνει!)
Η θρησκευτική πλευρά τους είναι φαταλιστική/μοιρολατρική. Όλα είναι γραφτά και ό,τι είναι να γίνει θα γίνει – διότι οι άνθρωποι είμαστε μικρά πλάσματα σε ένα τεράστιο σύμπαν και μόνο με τη βοήθεια των αγίων και αγγέλων και της ίδιας της Θείας Οικογένειας, μπορούμε να ευημερήσουμε και να προοδεύσουμε. Αυτή δε η θρησκεία είναι γεμάτη δεισιδαιμονία, πίστη σε αγγελικές και διαβολικές δυνάμεις και θαύματα με τη βοήθεια λατρείας και προσευχής, άσχετα με το αν είσαι επαγγελματίας κακοποιός. Κι έτσι, χρειάζεται και προστάτη, στις σχέσεις του στην κοινωνία και στις συναλλαγές του. Κι έτσι η διαφθορά διεισδύει παντού.
Ο Θεός είναι ο Παντοδύναμος, άγιος ισχυρός, ο αγαθός, ο δίκαιος, ο τιμωρός, ο ευεργέτης! Όπως εκείνος είναι σεβαστός και λατρευτός, έτσι ο ισχυρός με ωμή, αδιαμφισβήτητη δύναμη εδώ στη γη, στη χώρα, είναι σεβαστός, λατρευτός! Ο Πατερούλης!
Κατ’ επέκταση το κράτος πρέπει να είναι πανίσχυρο και, συνεπώς, οι Ένοπλες Δυνάμεις. Η στρατιωτική θητεία, την οποία αποφεύγουν οι γόνοι της ελίτ, είναι απαραίτητη για τον παραδοσιακό. Αφανίζει οποιαδήποτε τάση για σκέψη και κρίση και τον καθιστά υπάκουο, εντελώς πειθήνιο. Είναι παιδάκι που χρειάζεται πατέρα, ηγέτη, τον Τσάρο ή τον Πρόεδρο! Ο Πατερούλης!
Ταυτόχρονα ο παραδοσιακός περιφρονεί τον αδύναμο, τον ηττημένο, τον εξαπατημένο, τον χαμένο. Περιφρονεί και τον ανεκπαίδευτο στον στρατό έστω κι αν ο ίδιος δεν έχει μάθει κάτι ουσιαστικό άλλο από υποταγή. Ο νταής και ο πετυχημένος κακοποιός εξηγεί πως κάνει αυτά που κάνει – απλά επειδή μπορεί.
Μα λείπει από τις μάζες η ατομική πρωτοβουλία. Έχοντας μάθει να υπακούν, να αφήνονται στον Πατερούλη (ουράνιο ή γήινο), να ακολουθούν εντολές και υποδείξεις, δεν παίρνουν εύκολα προσωπικές αποφάσεις. Σε αυτό βοηθάει μια έντονη απέχθεια προς την παιδεία και νέα πληροφόρηση. Μισούν τη Δύση επειδή μισούν την επίτευξη και την αριστεία – και κάθετι ξένο.
Από την άλλη θαμπώνονται από τα μεγαλεία της ρωσικής ελίτ (που είναι “εμείς”) – τα μέγαρα, τα γιοτ, τα αμάξια, τα χρυσαφικά, τη χλιδή. Είναι και αυτή η χλιδή των ελίτ μέρος της “δικής μας” δόξας και περηφάνειας.
Ο 2ος ΠΠ υπάρχει για τους παραδοσιακούς ως ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος μόνο, όπου νίκησαν τους φασίστες με τη λαμπρή καθοδήγηση του πατερούλη Στάλιν. Κι εδώ έχουν δόξα και περηφάνεια. Επίσης ως Τρίτη και τελευταία Ρώμη, μετά το Βυζάντιο το οποίο ξεπέρασαν.
Είναι τέτοιο το μεγαλείο γενικά που τους δίνει το δικαίωμα να διεκδικούν κάθε περιοχή που ανήκε ποτέ στη Ρωσία. Μπορεί να ήταν κάποτε μεγάλες ανεξάρτητες χώρες, μπορεί να περιήλθαν στη ρωσική επικράτεια μόνο για λίγο με βίαιη κατάκτηση. Δεν έχει σημασία. Εφόσον ανήκαν κάποτε, θα πρέπει να ανήκουν πάντοτε.
Και είτε για να εορτάζουν τη μεγάλη δόξα είτε για να θρηνούν την απώλειά τους, το ρίχνουν στο δυνατό ποτό, το αφροδίσιο αλκοόλ.
Οι Σουηδοί πίνουν τη βότκα με νερό, λέγεται. Στη Φινλανδία την πίνουν δίχως νερό. Οι παραδοσιακοί Ρώσοι την πίνουν όπως οι άλλοι πίνουν το νερό. Και την ενισχύουν όσοι μπορούν με κάποια πρόσθετη ουσία…
Αυτός πάνω κάτω, περισσότερο κάτω, είναι ο παραδοσιακός Ρώσος, ο μουζίκος, ο μαφιόζος, ο μεγιστάνας, ο πότης, ο Πούτιν.
