1. Δεν είδα κανέναν ιστορικό (και διάβασα πολλούς) να κάνει την ολοφάνερη κι εύκολη σύγκριση μεταξύ της εξόντωσης των Εβραίων (του φοβερού Ολοκαυτώματος) από τους Ναζί και της εξολόθρευσης των «κουλάκων» από τους μπολσεβίκους.
Τα κίνητρα διέφεραν σε μια άποψη. Ο Χίτλερ και οι Ναζί οπαδοί του μισούσαν τους Εβραίους
ως ακάθαρτη ράτσα και για αυτό τους θεωρούσαν εχθρούς ενώ οι Λένιν, Στάλιν και μπολσεβίκοι θεωρούσαν τους κουλάκους εκμεταλλευτές που ξεζούμιζαν τους φτωχότερους (και λιγότερο ικανούς) χωρικούς.
Κατά τα άλλα όμως τα κίνητρα ήταν ίδια. Και στις δύο περιπτώσεις, οι ανεπιθύμητοι ήταν εχθροί του κράτους που απεργάζονταν την καταστροφή του και είχαν πλούτη που το κράτος ήθελε για τον εαυτό του. Και στους Ναζί και στους μπολσεβίκους τα κίνητρα ήταν μίσος και απληστία σε μια παρατεταμένη πράξη λεηλασίας και εξολόθρευσης.
Μία σημαντική διαφορά ήταν πως η εξόντωση των κουλάκων δεν ήταν τόσο καθολική όσο των Εβραίων παρότι πολλοί εκτελέστηκαν και πολλοί πέθαναν από τις κακουχίες στις εκτοπίσεις.
2. Όλες οι οικογένειες, υποτίθεται, θα έπαιρναν κατά τη μεταφορά τους τρόφιμα για δύο μήνες. Μπορούσαν επίσης να έχουν μαζί τους τσεκούρια, φτυάρια, πριόνια και τα άλλα εργαλεία, ζεστά ρούχα και παπούτσια, κουβέρτες και άλλα οικιακά σκεύη – μα όχι πάνω από 1.000 λίβρες. Επίσης μπορούσαν να έχουν έως και 500 ρούβλια.
Μα οι σκληρές συνθήκες της αλλοτρίωσης, η απληστία των ασφαλιτών και φρουρών τους, πολύ σπάνια επέτρεπε σε κουλάκους να μεταφέρουν τόσα πράγματα και χρήματα. Οι πιο πολλοί μετατοπίζονταν χωρίς τίποτα.
Από τα σημεία μαζώξεων στους σταθμούς έμπαιναν στα τρένα.
Κάθε βαγόνι θα δέχονταν, υποτίθεται, 40 άτομα και θα υπήρχαν βαγόνια για τις βαλίτσες και τους μπόγους με τα πράγματα τους. Τα βαγόνια ήταν, υποτίθεται, θερμαινόμενα (teplushki) με μια θερμάστρα και καπνοδόχο και τρεις τουλάχιστον κουβάδες, δύο για νερό ζεστό και κρύο, κι ένα για τις ανάγκες τους! Κάθε βαγόνι θα είχε δύο παράθυρα, υποτίθεται, και 24 πάγκους-κρεβάτια.
3. Γράφω «υποτίθεται» διότι έτσι φαινόταν στα χαρτιά, μα η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική.
Το ταξίδι μπορούσε να διαρκέσει δύο και τρεις και περισσότερες βδομάδες. Οι συνθήκες ήταν συνήθως φρικιαστικές – παρότι μήνα με μήνα στο 1930 εκδίδονταν οδηγίες που διέταζαν τους διοικητές να φροντίσουν οι κουλάκοι να έχουν αρκετά τρόφιμα. Στην πραγματικότητα η «αποκουλακοποίηση» γίνονταν τόσο αποτελεσματικά που είναι πλείστες οικογένειες δεν είχαν τίποτα!
Μιλάμε για «κουλάκους», εκμεταλλευτές, εχθρούς του κράτους. Μα ήταν άνθρωποι με σώματα εύθραυστα και ανάγκες όπως όλοι μας: άντρες, γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδάκια. Υπήρχαν ηλικιωμένοι 85 ή 90 ετών και παιδιά και νήπια!
«Είναι δύσκολο», έγραψε κάποιος διοικητής στον κάτω Βόλγα, «να καταλάβεις πως οι γέροι αυτοί αποτελούσαν κίνδυνο για την Επανάσταση και την πρόοδό της. Και ακατανόητο να μεταφέρονται οικογένειες δίχως τον πατέρα κι άλλο ικανό μέλος»! (Έτσι στο Gosudarstvennyi archiv Rossiskoi Federatsii f 9414,op1)
4. Ο A. A Bazarov παραθέτει μια περιγραφή – και άλλες – (σ 230: kulak i agrogulag, 1991, Cheliabinsk): Ήμασταν 45 άτομα στο βαγόνι και δεν μας άφηναν να βγούμε στους σταθμούς. Δεν υπήρχε αρκετό νερό να πιούμε, να βράσουμε, να πλυθούμε. Ούτε μπορούσαμε να ζητήσουμε να μας φέρουν οι φρουροί χιόνι. Μας έχουν ρίξει σε αυτό το σκοτεινό και δύσοσμο βαγόνι, χειρότερο και από κελί φυλακής… Είναι ντροπή να βάζουν νήπια στη φυλακή και το βαγόνι μας είναι χειρότερο. Δεν υπάρχει αρκετός χώρος να καθίσουμε ή να ξαπλώσουμε. Για δύο μέρες δεν είχαμε νερό και δίναμε χιόνι στα παιδιά”!
Κάποιος Παβλόφ περιγράφει με αρκετές λεπτομέρειες το ταξίδι. Το βαγόνι είχε δύο σειρές με διπλές κουκέτες. Τα παράθυρα είχαν κάγκελα και ήταν κλειστά όλη μέρα, ιδίως όταν ήταν κοντά σε πόλη. Η πόρτα επίσης ήταν κλειδωμένη. Στις πλατφόρμες στους σταθμούς υπήρχαν οπλισμένοι φρουροί. Στους κομβικούς σταθμούς οι κρατούμενοι δέχονταν φρέσκους κουβάδες νερού, κάποτε και ψωμί και σούπα νερουλή. Δεν υπήρχε χώρος για τέντωμα ή ξάπλωμα και οι κουκέτες ήταν στενές. Για τις ανάγκες τους χρησιμοποιούσαν έναν κουβά και κάποιος πάντα στεκόταν και τους κάλυπτε. Τον κουβά τον άδειαζαν στους σταθμούς και φυσικά υπήρχε δυσοσμία.
5. Αν διαβάσει κανείς τις περιγραφές της μεταφοράς των Εβραίων θα δει πως η διαφορά ήταν ελάχιστη.
Και οι χιτλερικοί στοίβαζαν τα θύματά τους σαν ζώα σε κλειστά βαγόνια όπου δεν μπορούσαν να κινηθούν οι να ξαπλώσουν. Η πόρτα άνοιγε μόνο σε σταθμούς για να αδειάσουν τους κουβάδες και ίσως να έχουν λίγο νερό. Οι οπλισμένοι φρουροί δεν άκουγαν καμιά ικεσία για νερό ή τροφή. Και οι αθώοι κρατούμενοι με τα μικρά τους υπέφεραν στο στενό χώρο πείνα, δίψα, σκοτάδι και δυσοσμία.
Υπήρχε μια μικρή διαφορά. Τα ταξίδια των Εβραίων ήταν πιο σύντομα συνήθως καθώς οι αποστάσεις στην Ευρώπη ήταν μικρότερες.