Όνειρα – γλυκά!

1. Είναι παλιό τραγούδι (ελαφρό, το λέγαν τότε), δεκαετία 1950:

Όπου κι αν πας να θυμάσαι/ τον γαλανό ουρανό/

Κι ένα σπιτάκι μικρό φτωχικό/ σαν όνειρο γλυκό.

Αμφιβάλλω αν κάθε όνειρο είναι γλυκό και αν το σπιτάκι το φτωχικό είναι γλυκό σαν το γλυκό όνειρο. Αλλά τότε, καθώς ο κόσμος συνερχόταν από τον αχρείαστο αιματηρό Εμφύλιο και προσπαθούσε να οικοδομήσει μια πιο ανεκτή πραγματικότητα, αφηνόταν υποθέτω εύκολα σε τέτοιο ρομαντικό συναισθηματισμό. Η λογική σπάνια υπεισέρχεται στη σκέψη των κοινών ανθρώπων που αναζητούν εύκολη παρηγοριά.

Έτσι φαίνεται τώρα (Απρ 2018) και το ΚΚΕ διαφήμιζε το φεστιβάλ του της ΚΝΕ με την ανακοίνωση πως το όνειρο είναι δικαίωμα και η εκπλήρωση του «δικαιοσύνη»! Κοινωνικός ρομαντισμός.

2. Τα όνειρα που οι άνθρωποι επιδιώκουν να εκπληρώσουν έχουν πάντα σχέση με την ευτυχία. Νομίζουν οι ονειροπόλοι πως μόλις πραγματωθούν ορισμένες συνθήκες στο περιβάλλον, θα είναι πανευτυχείς. Μόνο που η ευτυχία τους δεν διαρκεί, διότι επέρχεται κορεσμός ευχαρίστησης κι αρχίζει νέα ονειροπόληση!

Αφενός το υλικό περιβάλλον εκ φύσεως αλλάζει. Αφετέρου εμείς αποτελούμε εύκολα θύματα της ανίας.

Αποκτάς μια όμορφη μονοκατοικία με ωραιότατο κήπο. Το όνειρο σου έγινε πραγματικότητα – ή δικαιοσύνη, κατά το ΚΚΕ!

Αλλά δεν έχεις χρόνο ή τις κηπουρικές γνώσεις να φροντίζεις τον κήπο – ούτε συ ούτε η γυναίκα σου, ενώ τα παιδιά είναι μικρά. Θα κόψεις το τσιγάρο, καφέ ή κρασί ή κάτι άλλο για να πληρώσεις κάποιον να φτιάξει και να συντηρεί τον κήπο με λιπάσματα και αυτόματο πότισμα.

Η ισορροπία της ευτυχίας σου διαταράχτηκε. Και θα διαταραχθεί περισσότερο, αν χαλάσει το αυτόματο πότισμα, όπως συμβαίνει συχνά, ή ο θερμοσίφωνας, ή η τηλεόραση κλπ.

3. Η ζωή και η δράση μας στην κοινή καθημερινότητα κινητοποιείται από το ένα όνειρο ευτυχίας μετά το άλλο. Και με αυτό συνδέεται στενά πάντα η ταυτότητα που νιώθουμε να έχουμε, το πλάσμα που νιώθουμε να είμαστε μια δεδομένη ώρα ή περίοδο.

Γνωστή μου ήταν στην εφηβεία της εξαιρετική μαθήτρια και αργότερα φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο.

Ήταν κι εξαιρετική στο κολύμπι και στο σκι με όνειρα πρωταθλητισμού. Ατυχώς (ή ευτυχώς) έσπασε το πόδι της. Έμεινε η αγάπη για το σκι μα τελείωσε το όνειρο του πρωταθλητισμού.

Έκανε μεταπτυχιακά στην Οξφόρδη και γύρισε. Ήταν η εποχή της σοσιαλιστικής αστακομακαρονάδας. Βρήκε καλή θέση σε κάποιο υπουργείο – και πήρε προαγωγές στη συνέχεια όντας, όπως μου έλεγε (και την πιστεύω), η μόνη που εργαζόταν με κάποια αίσθηση καθήκοντος κι ευσυνειδησίας. Οι κομματικοί όμως ήταν που προωθούνταν γρήγορα και συγχρόνως δημιουργούσαν το χάος της γραφειοκρατίας, ασυνεννοησίας και πίεσης.

Ερωτεύτηκε και είχε μια σχέση που όμως χάλασε. Αργότερα ερωτεύθηκε ξανά και παντρεύτηκε δίνοντας, όπως στην Αμερική, όρκους αγάπης και πίστης – και η ίδια και εκείνος. Μετά από 14 χρόνια εκείνος την άφησε με δυο κόρες για μια άλλη γυναίκα – την οποία επίσης άφησε αργότερα για μια άλλη. (Κι εκείνος έψαχνε την ευτυχία σε όνειρα αισθησιακής απόλαυσης.)

4. Συνηθέστατη, κοινότατη περιπέτεια ζωής στις μέρες μας.

Η κοπέλα νομίζει πως βρίσκει το όνειρο ευτυχίας στον έρωτα, στον γάμο, στην οικογένεια, στο όμορφο σπίτι μα και στην καριέρα. Και μετά, λόγω συνθηκών (όχι κατ’ ανάγκη της κρίσης του 2010) πιέζεται όλο και περισσότερο να εργάζεται (ή να αρχίσει να εργάζεται) για να συντηρείται το όνειρο, που όμως έχει πάψει πια να είναι η ονειρεμένη ευτυχία.

Ο άντρας το ίδιο. Έρωτας (με πολλές περιπέτειες συνηθέστερα) γάμος, δουλειά ή δουλειές, έσοδα – έξοδα, καριέρα, προαγωγή ή νέα δουλειά (ή δουλειές). Κι εδώ το όνειρο πάει για εφιάλτης.

Είναι και οι πλούσιοι που δεν πιέζονται καθόλου από εξωτερικές επιδράσεις. Μα έχουν εσωτερικές. Επιθυμίες διάφορες – για περισσότερο πλούτο, για ταξίδια, για έρωτες, για ωραία οικογένεια. Μα το ένα παιδί βγαίνει νοητικά καθυστερημένο ή ανάπηρο, ο άντρας παθαίνει αυτοκινητικό δυστύχημα, η γυναίκα πέφτει και σπάει τη λεκάνη της ή αναπτύσσει κάποιο καρκίνωμα…

5. Τα όνειρα, γλυκά ή πικρά, είναι για τον ύπνο ή μάλλον ούτε για τον ύπνο, διότι θες ύπνο βαθύ χωρίς όνειρα, να ξεκουραστεί ο νους διαλύοντας τις δικές του τοξίνες σε κείνο το θαυμαστό μυστήριο. Είσαι ήδη δυστυχής αν έχεις όνειρα (που συνήθως παρουσιάζονται λίγο πριν ξυπνήσεις). Και είσαι βαριά άρρωστος ψυχολογικά αν έχεις συχνούς εφιάλτες.

Όνειρα αντί για εγρήγορση, κυρίως στην αφύπνιση, μόνο ανία ή δυστυχία και άσχημο τέλος θα φέρουν!