Δεν έχουν εντελώς άδικο αυτοί που κατηγορούν την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας για αλαζονεία. Μα όταν το κάνουν πρώην πρωθυπουργοί σαν τον Α. Σαμαρά, αυτοί δείχνουν μια τσιπρική έλλειψη αυτογνωσίας και αδιαφορία και αναλγησία για τα δικά τους πεπραγμένα. Η αλαζονεία τους είναι εξίσου μεγάλη και τυφλωτική.
Αυτή η αλαζονεία (εγώ ξέρω καλύτερα!) και η τρυφηλότητα της καλοπέρασης στα μέλη κάθε κυβέρνησης είναι οι βασικές αιτίες που εμποδίζουν την πραγματική πρόοδο της χώρας και την κρατούν βυθισμένη στον βάλτο της βαλκανικής καθυστέρησης.
Παντού, σε κάθε τομέα, έλλειψη μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Και ταυτόχρονα αύξηση του κρατικού όγκου, μια παχυσαρκία του Δημόσιου τομέα. Ό,τι χειρότερο.
Στην έλλειψη σχεδιασμού αποδίδει και ο καθηγητής Συγκοινωνιακών Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λουκάς Δημητρίου, την αυξανόμενη συμφόρηση στους δρόμους της ευρύτερης Αθήνας – και του λεκανοπεδίου (άρθρο του Μ. Σταυρόπουλου, Καθημερινή, 15/11/24).
Σαν μια πρώτη αιτία για την “ασφυξία” στη μετακίνηση βρίσκει την αυξανόμενη οικονομική δραστηριότητα και τη συνακόλουθη πρόσβαση σε εταιρικά αυτοκίνητα.
“Η βασική γενεσιουργός αιτία της εντονότερης κυκλοφορίας στους δρόμους είναι η αυξημένη οικονομική δραστηριότητα.... Η εύκολη πρόσβαση σε εταιρικά αυτοκίνητα αλλά και η παροχή επιπλέον κινήτρων από τις εταιρείες προς τους υπαλλήλους τους, όπως δωρεάν καύσιμα και διόδια, οδηγούν συχνά σε μείωση της χρήσης των δημόσιων συγκοινωνιών, επιδεινώνοντας τη συμφόρηση…. Αν καταφέρναμε να στρέψουμε, να προσελκύσουμε στα ΜΜΜ ένα 10% των πολιτών που μετακινούνται με αυτοκίνητα, τότε η βελτίωση στην κυκλοφορία και στους αντίστοιχους χρόνους μετακίνησης θα ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από το συγκεκριμένο ποσοστό…. Για παράδειγμα ας υποθέσουμε πως έχουμε περίπου 5 εκατομμύρια ημερήσιες μετακινήσεις με αυτοκίνητο στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Αν μπορούσαμε να τις περιορίσουμε κατά 500.000, ο χρόνος μιας ημίωρης διαδρομής δεν θα περιοριζόταν κατά 10%, δηλαδή στα 27 λεπτά, αλλά θα μπορούσε να πέσει ακόμα και κάτω από τα 20′. Οπότε πρέπει εκεί να δοθεί μια μάχη για αυτή τη μείωση του 10%…. Εννοείται πως ένα τέτοιο μέτρο θα προκαλέσει αντιδράσεις, όπως έφερε και η εφαρμογή του Δακτυλίου, ο οποίος ξεκίνησε να λειτουργεί το 1982. Η εφαρμογή του είχε ως στόχο τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο κέντρο της πόλης με την καθιέρωση του συστήματος των «μονών-ζυγών». Κατά πολλούς ο Δακτύλιος δημιούργησε περισσότερα προβλήματα, μεταφέροντας το πρόβλημα στην περίμετρό του. Αν και το κέντρο, για μερικά χρόνια, έγινε πιο ανθρώπινο, το νέφος είμαστε σίγουροι πως δεν φρέναρε στην Αλεξάνδρας, στη Χαμοστέρνας ή στην Υμηττού”.
Αλλά η βασική αιτία είναι η έλλειψη σχεδιασμού.
“Η Κηφισίας μεταμορφώθηκε σε έναν εμπορικό και επιχειρηματικό διάδρομο με ψηλά κτίρια και ένταση δραστηριοτήτων, μια αναμενόμενη εξέλιξη για μια πόλη 5 εκατομμυρίων κατοίκων. Ομως είναι πραγματικά παράλογο το γεγονός πως ο εν λόγω διάδρομος δεν θα εξυπηρετείται ούτε από τη νέα γραμμή του μετρό
“Η αλήθεια είναι πως ποτέ στην Αθήνα δεν έγινε στα σοβαρά χωροταξικός, πολεοδομικός και συγκοινωνιακός σχεδιασμός” σχολιάζει ο κ. Δημητρίου. “Ποτέ δεν σχεδιάσαμε χωροταξία και μεταφορές μαζί, καθώς άλλοι ήταν υπεύθυνοι για τη χωροταξία και άλλοι για την κινητικότητα παρότι πρόκειται για δύο τομείς που έχουν άμεση σύνδεση μεταξύ τους. Η απουσία του σχεδιασμού έδωσε τον χώρο στην άναρχη ανάπτυξη να επικρατήσει, καταλήγοντας στην πλήρως απρογραμμάτιστη, πρακτικά μονοκεντρική, κακότεχνη, χωρίς φαντασία Αττική. Για παράδειγμα το γεγονός ότι η Κηφισίας μεταμορφώθηκε σε έναν εμπορικό και επιχειρηματικό διάδρομο με ψηλά κτίρια και ένταση δραστηριοτήτων είναι μια αναμενόμενη εξέλιξη για μια πόλη 5 εκατομμυρίων κατοίκων. Αυτό όμως που είναι πραγματικά παράλογο έχει να κάνει με το γεγονός πως ο εν λόγω διάδρομος δεν θα εξυπηρετείται ούτε από τη νέα γραμμή του μετρό.”
“Οι μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις έλυσαν σε μεγάλο βαθμό αυτά τα θέματα στην πρώτη ενεργειακή κρίση”, καταλήγει ο κ. Δημητρίου. “Αλλαξαν τα κέντρα, τα οποία έκλεισαν για τα αυτοκίνητα, ενώ κατασκευάστηκαν νέες υποδομές και εκτεταμένα δίκτυα πεζοδρόμων. Αποθάρρυναν δηλαδή τη χρήση του Ι.Χ., εξασφαλίζοντας στους πολίτες τη δυνατότητα μετακίνησης με άλλα μέσα, όπως το Τραμ, το Μετρό. Εμείς είμαστε 50 χρόνια πίσω και όλα αυτά θα έλεγα, χωρίς κανέναν πολιτικό χρωματισμό, πως είναι ασυγχώρητα. Εχουμε μια αδυναμία στο να κάνουμε σωστούς σχεδιασμούς. Κάνουμε πολιτική, μικροπολιτική και δεν κάνουμε engineering”.
Ίσως να υπερβάλλει κάπως ο καθηγητής με τα 50 έτη καθυστέρησης στην ελληνική επικράτεια. Ίσως είναι μόνο 40 ή 30 έτη καθυστέρησης.
Μα υπάρχει συμφόρηση και στα ύδατα που πέφτουν από τον ουρανό στα ελληνικά (και άλλα) εδάφη, Κι εδώ υπάρχουν σχέδια για 158 αντιπλημμυρικά έργα, μα εκκρεμεί η υλοποίηση για 104 στην Αττική (Τάνια Γεωργιοπούλου, Καθημερινή, 17/11 ): λείπει το engineering!