1. Οι πλείστοι διανοούμενοι (άνθρωποι του “πνεύματος”, όπως αλλιώς λέγονται) δεν είναι πολιτικά και φιλοσοφικά ούτε στα άκρα δεξιάς ή αριστερής νοοτροπίας, ούτε σε κάποια θρησκεία. Στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολο να καταλάβεις πάνω σε τι στηρίζεται η διανοούμενη δραστηριότητά τους.
Οι ίδιοι επικρίνουν – και καλώς – κάθε πολίτευμα ιδίως το τρέχον δημοκρατικό. Δεν έχουν άδικο, βέβαια, αφού παντού η δήθεν “λαϊκή αντιπροσωπεία” δεν είναι παρά μια φάρσα.
Στο ελλαδικό κράτος φυσικά η δήθεν δημοκρατία, για την οποία τόσο κόπτονται τα κόμματα και δη ο Σύριζα και η ΝΔ, έχει τραγική διάσταση. Η όποια κυβέρνηση δεξιάς ή αριστεράς, παρά τις κορώνες ορισμένων περί ανεξαρτησίας, αξιοπρέπειας, εθνικής κυριαρχίας και παρόμοια, τελεί υπό καθεστώς ξένης κατοχής και περνά με τη μορφή του “κατεπείγοντος” μέτρα που υπαγορεύουν οι ξένοι δανειστές μας.
2. Στη δική μας περίπτωση χαώδους χρεοκοπίας η κατάσταση δεν θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετική. Ωστόσο δύο σχετικές παρατηρήσεις πρέπει να διατυπωθούν.
Πρώτον τα κόμματα και οι κομματάρχες δεν έχουν πάρει χαμπάρι πως είμαστε χρεοκοπημένοι και πως ο κύριος υπαίτιος είναι οι επιθυμίες και απαιτήσεις του λαού γενικά για υψηλό εισόδημα δίχως αντίστοιχη εργασία. Οι πολιτικάντηδες επιδίδονται σε στείρες αντιπαραθέσεις και κοκορομαχίες για να νέμονται την εξουσία προς ίδιον όφελος, αντί να ενώσουν τις δυνάμεις όλων και να υλοποιήσουν ένα σχέδιο απόδρασης από την κρίση που μας βασανίζει επτά χρόνια τώρα. Άλλες χώρες το κατόρθωσαν σε 2 ή 3 έτη (Ιρλανδία, Ισπανία, Κύπρος).
Δεύτερον, παντού η δημοκρατία είναι μια φάρσα ή παντομίμα, αφού στην πράξη ο πρωθυπουργός έχει σχεδόν δικτατορική δύναμη και ο ίδιος τελικά αποφασίζει για τα πάντα. Δεν υπάρχει ουσιαστικά καμιά λαϊκή αντιπροσωπεία ή κυριαρχία όπως ψευδώς ισχυρίζονται οι πολιτικάντηδες και ιδίως οι αναρχοαριστεροί και σοσιαλιστές.
3. Ακολουθώντας έναν γλυκανάλατο μαρξισμό, από τον οποίο έχουν αφαιρεθεί τα πιο βίαια χαρακτηριστικά, όπως η πάλη των τάξεων και η επανάσταση των προλετάριων, οι διανοούμενοι στρέφονται κατά της παραγωγής και της τεχνολογίας – και του καπιταλισμού – ως αυτόνομες διαδικασίες.
Και στις αρχές του 19ου αιώνα στη Βρετανία, όταν η αυτοματοποίηση και μαζική παραγωγή προχωρούσαν στις βιομηχανίες, πολλοί αγωνιούσαν για το μέλλον των εργαζομένων και μερικοί εργαζόμενοι (οι Luddites) έφτιαξαν το κίνημα αγανακτισμένων και κατέστρεφαν τα νέα μηχανήματα. Μα όπως βλέπουμε η βιομηχανική παραγωγή προόδευσε και οι εργαζόμενοι έβρισκαν νέες θέσεις εργασίας. Το ρεύμα ήταν, όπως είναι και τώρα, αναπότρεπτο.
Κι εδώ πρέπει να παρατηρήσω πως ο καπιταλισμός (η τεχνολογική ανάπτυξη και η αυξανόμενη αυτοματοποίηση στην παραγωγή) δεν φταίνε σε τίποτα αφού είναι αποτελέσματα των ανθρώπινων επιθυμιών.
Οι ανθρώπινες επιθυμίες είναι η κινητήρια δύναμη. Οι αιτίες για όλα τα φαινόμενα και τεκταινόμενα στον υλικό κόσμο βρίσκονται στο σχεδόν αόρατο πεδίο των επιθυμιών μας.
4. Η σύνολη οικονομική δραστηριότητα (παραγωγή, κατανάλωση, τεχνολογία, αυτοματοποίηση, καπιταλισμός) ούτε αυτονομία έχει ούτε ανεξαρτησία ούτε ευταξία, όπως διατείνονται οι διανοούμενοι.
Οπωσδήποτε το καπιταλιστικό σύστημα της οικονομίας, ακόμα και στις προηγμένες χώρες με εύρωστη κρατική πρόνοια, είναι, όπως το πολίτευμα, ανάπηρο και λειτουργεί, πάλι όπως το πολίτευμα, μεροληπτικά υπέρ ορισμένων κοινωνικών στρωμάτων διευρύνοντας το χάσμα μεταξύ πλουσίων και στερημένων. Παρά τις όποιες προσπάθειες για κοινωνική μεταρρύθμιση τα τελευταία 200 έτη το χάσμα δεν γεφυρώθηκε διόλου.
Αλλά η φύση, δομή και λειτουργία του εν λόγω συστήματος, εξαρτώνται από τις επιθυμίες και την κατανόηση των ίδιων των πολιτών. Οι επιθυμίες και η κατανόηση των πολιτών δεν αλλάζουν με νομοθετήματα: αλλάζουν μόνο με καλή παιδεία που απαιτεί χρόνο.
Δυστυχώς και η παιδεία μας είναι σακατεμένη όπως το πολίτευμα και η οικονομία λόγω της βαθύτατης άγνοιας, της αλαζονείας και της απληστίας.
Δυστυχώς ούτε οι διανοούμενοι αποδέχονται πια τις πανάρχαιες αρχές πάνω στις οποίες οικοδομείται μια υγιής, ευνομούμενη Πολιτεία.
