1. Στο Παιδεία απαίδευτων έμεινα με την ιδέα της επανενσωμάτωσης ή μετεμψύχωσης (ή όπως αλλιώς: υπάρχουν πολλές ονομασίες). Αυτή είναι μια ιδέα που πρέπει να χωνέψει ο νους αν θέλει καλύτερη κατανόηση.
Η επανάληψη ή ανακύκληση στα φυσικά φαινόμενα είναι γεγονός ρουτίνας για όποιον εξετάζει ενδελεχώς τη ζωή. Η ανάσα μας επαναλαμβάνει. Ο κύκλος της διατροφής μας επίσης καθημερινά. Επαναλαμβάνει το ημερονύκτιο και η εποχική διαδοχή του έτους. Υπάρχουν μεγαλύτεροι κύκλοι, όπως της γήινης ταλάντωσης σε 28.000 έτη.
Δεν υπάρχει λόγος να αποκλείουμε τη μετενσάρκωση απλώς και μόνο επειδή δεν την καταλαβαίνουμε. Ούτε την τηλεπάθεια την καταλαβαίνουμε, κι ας είναι κάτι πιο απλό και προσβάσιμο.
2. Εξίσου αναγκαίο μάθημα είναι η «θεία» ή φυσική δικαιοσύνη.
Παίρνοντας τα 80 τόσα έτη της ύπαρξης μας στον κόσμο αυτό ως τη συνολική ζωή μας, πολύ φυσικά εγείρονται απορίες και ο νους απορρίπτει την ιδέα του φυσικού Δικαίου καθώς βλέπει εγκληματίες να ζουν σε πολυτέλεια ενώ αθώοι κι έντιμοι ζουν συχνά σε στέρηση και δυστυχία.
Μόνο η ιδέα της μετενσωμάτωσης δίνει μια λογική εξήγηση. Οι τωρινές συνθήκες είναι αποτέλεσμα πράξεων σε παρελθοντικές ενσωματώσεις. Οι δυνάμεις της φυσικής δικαιοσύνης συχνά καθυστερούν μα ποτέ δεν λησμονούν. Κακές παρελθοντικές πράξεις θα παράγουν σε δυσμενείς συνθήκες (αρρώστια, καταπίεση, φτώχεια) ενώ καλές οδηγούν σε ευνοϊκές συνθήκες.
Η ίδια δίνει μια λογική εξήγηση για τις διαφορές στον χαρακτήρα των ανθρώπων. Και κυρίως στα τάλαντα. Πως γεννιούνται τόσα παιδιά θαύματα στις τέχνες και τις επιστήμες;
Χιλιάδες παιδιά χιλιάδων μουσουργών μεγαλώνουν ως μετριότητες ή χάνονται σε άλλα ρεύματα της ζωής ενώ ένας Μότσαρτ συνθέτει συμφωνίες πριν την εφηβεία. Διότι ιδιοφυίες σαν τον Μότσαρτ ασκήθηκαν τόσο πολύ σε προηγούμενες ενσωματώσεις που φέρνουν μαζί τους τις ανεπτυγμένες δεξιότητές τους.
3. Κι ένα τρίτο μάθημα αφορά τη βαθμιαία παρακμή των ανθρώπων και του πολιτισμού. Πολλοί πιστεύουν ακράδαντα, φανατικά, στην πρόοδο. Κι έχουν δίκιο από πολλές απόψεις. Χάρη στην αλματώδη ανάπτυξη των επιστημών και της τεχνολογίας, πατάς ένα κουμπί κι έχεις φως ή ενέργειαˑ ανοίγεις τη βρύση κι έχεις κρύο ή καυτό νερόˑ ενώ με λίγα χρήματα και σε λίγο χρόνο ταξιδεύεις στην άλλη άκρη του κόσμου. Οι ασθένειες έχουν μειωθεί και μερικές εξαφανίστηκαν. Οι άνθρωποι ζουν περισσότερο και σε μεγαλύτερη άνεση – ακόμα και οι άστεγοι και στερημένοι.
Μα ο άνθρωπος είναι ον κατ’ εξοχή με νοημοσύνη και ηθική. Τις άλλες ιδιότητες του τις έχουν και άλλα όνταˑ γρηγοράδα, δύναμη, ευρωστία, μακροζωία. Μερικά όντα μάλιστα μας ξεπερνούν κατά πολύ σε ένα ή άλλο χαρακτηριστικό. Υπάρχουν δέντρα που ζουν πολλές εκατοντάδες χρόνια, για παράδειγμα.
4. Στην καθαρά ανθρώπινη σφαίρα τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Αιώνες τώρα και παρά τις εντατικές πανεπιστημιακές μελέτες τα τελευταία 150 χρόνια, οι Πολιτείες αρνούνται να εφαρμόσουν ένα σύστημα οικονομίας που θα διανέμει τον πλούτο ισότιμα. Στην πραγματικότητα η απληστία έχει φουντώσει παντού και το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών διευρύνεται.
Η εκμετάλλευση ανθρώπων από ανθρώπους έχει αυξηθεί και δεν περιορίζεται μόνο στην καθαρά οικονομική σφαίρα. Απαγωγές, εκβιασμοί, ληστείες και πειρατείες συνεχίζονται και η εγκληματικότητα αυξάνεται παντού.
Το εμπόριο των γυναικών και παιδιών επίσης συνεχίζεται σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη – συχνά προαγόμενο και προστατευόμενο από ανώτατα κυβερνητικά στελέχη αν όχι τις ίδιες τις κυβερνήσεις. Παράλληλα αυξάνεται η χρήση ναρκωτικών που διαβρώνει την νεολαία σε πρωτόγνωρη κλίμακα.
Η διαφθορά διείσδυσε στις κρατικές υπηρεσίες σε όλες τις χώρες. Λίγοι άνθρωποι πλέον τηρούν τον λόγο τους κάνοντας αυτό που λένε.
Από την άλλη, η μνημοσύνη και άλλες νοητικές δυνάμεις εξασθενούν καθώς οι άνθρωποι προτιμούν να τις αντικαθιστούν από κομπιούτερ και παρόμοιες συσκευές.
Ειρωνικά, ενώ η τεχνολογία σήμερα συρρίκνωσε τον κόσμο και αποστάσεις, τα Έθνη αγωνίζονται όλο και πιο φανατικά για χωριστότητα αντί για ενότητα.
Υπάρχει αργό ίσως μα αναπότρεπτο βύθισμα στη βαρβαρότητα του Κάλι γιούγκα – ή της μαύρης Σιδερένιας Εποχής του Ησιόδου.
