1. Εδώ και πολύ καιρό, ακατάπαυστα ακούμε ή διαβάζουμε για τις δυνατότητες ή την ανάγκη ανάπτυξης. Αυτό το σύνθημα συνοδεύεται από την απαραίτητη σύντροφό του, βέβαια, την “επένδυση κεφαλαίων”. Και οπωσδήποτε επενδύσεις και ανάπτυξη θα βελτίωναν την οικονομική κατάσταση της χώρας μας. Όμως υπάρχουν και μερικοί που, συχνά σωστά, εκδηλώνουν ανησυχίες διότι φοβούνται διάφορες αρνητικές παρενέργειες.
Στην πραγματικότητα λίγη παρατήρηση δείχνει πως οποιαδήποτε πράξη γίνει για κάποιο περιορισμένο συμφέρον και όχι για το ευρύτερο σύνολο έχει μακρόχρονα τοξικές παρενέργειες. Αλλά την παράμετρο αυτήν ας την αφήσουμε για το μέλλον.
Σήμερα στη χαρισάμενη χώρα μας, από τη μια έχουμε ανίκανους κυβερνήτες και οπαδούς να εύχονται και να ελπίζουν για επενδύσεις (ξένων κυρίως) και αξιοποιήσεις αναξιοποίητων πόρων, αλλά χωρίς σταθερή πολιτική, σχεδιασμό κι ένα απλουστευμένο νομικό πλαίσιο (δίχως δηλαδή γραφειοκρατία και μίζες) κι ένα απλό φορολογικό σύστημα που να ελκύει. Από την άλλη έχουμε μια λυσσασμένη για εξουσία αντιπολίτευση που απειλεί με φυλακίσεις όσους τολμήσουν να παραχωρήσουν τους εθνικούς πόρους “αντί πινακίου φακής” (ο κ Τσίπρας και οι πρωτοκλασάτοι του δεν έχουν άλλη φράση), να διαλύσουν ή να κρατικοποιήσουν όποιες νέες ή παλιές ιδιωτικές επενδύσεις – βιομηχανίες, επιχειρήσεις, τράπεζες. (Αυτό που δεν λένε αλλά μάλλον σκέφτονται είναι πως θα ήθελαν και αυτοί να εισέλθουν δυναμικά στο πεδίο της μεγάλης μίζας.)
2. Αμφιβάλλω αν θα γίνουν επενδύσεις σύντομα. Όχι τόσο διότι ενδεχόμενοι επενδυτές τρομάζουν από τις απειλές των Συ ριζιτών, όσο από την ανικανότητα, την αστάθεια πρακτικής πολιτικής και την ανευθυνότητα της θλιβερής κυβέρνησης.
Αμφιβάλλω επίσης αν ο κ Τσίπας και οι ατσίδες του τσίρκου του θα πραγματοποιήσουν τα μισά από όσα απειλητικά προπαγανδίζουν. Και αυτοί ανάπτυξη θέλουν κατά βάθος – και πλάτος, αν είναι να πλουτίσουν μερικοί ακόμα Νεοέλληνες.
Ο αναρχοαριστερός λεβέντης μας προσπαθεί πυρετικά μα ειλικρινά να μιμηθεί σε όλα τον Μέγα Αείμνηστο και σε κάποιο βαθμό το έχει καταφέρει – κι ας κακογλωσσούν οι εχθροί του. Του λείπουν οι σπουδές στο εξωτερικό, η κοσμοπολίτικη καλλιέργεια και η δηλητηριώδης ευφροσύνη του Μακαριζόμενου Μέγα Ηγέτη, αλλά παρά τη δική του αμήχανη αυτοπεποίθησή, οργώνει τώρα χώρες και χώρες συνομιλώντας με πολλούς πολιτικούς κι έχει ασκηθεί όχι μόνο σε κακόγουστα αστεία αλλά και σε γλυκύτητα και ψυχραιμία.
Επιπλέον, μοιάζει να έχει μάθει καλά πως χωρίς Ευρώπη και το καταραμένο καπιταλιστικό Ευρώ δεν θα μπορέσει να νέμεται την πολυπόθητη εξουσία για πολύ – ούτε βέβαια και τα παρδαλά παλικάρια του. Διότι χωρίς τη χάρη του φθηνού Δυτικού κεφαλαίου θα επέλθει τέτοια εξαθλίωση στη χώρα που η μόνη Επανάσταση την οποία θα προκαλέσει ο κ Τσίπρας θα στραφεί ολότελα εναντίον του δικού του γκουβέρνου! Οπότε, όπως το μοντέλο του, ο Αείμνηστος, όλο έδιωχνε τις ξένες βάσεις (που απειλούσαν τις ανύπαρκτες δημοκρατίες των Αράβων γειτόνων μας) και το καταπιεστικό “συνδικάτο” της Ευρώπης, μα όλο δενόταν μαζί τους σφιχτότερα, έτσι και ο μιμητής θα δεθεί με τους Ευρωπαίους και θα καλοπιάσει το κακούργο Κεφάλαιο για να υπάρξουν λιγότεροι φτωχοί στη χώρα καθώς, μένοντας στην εξουσία, θα μπορέσουν να πλουτίσουν και οι Συριζίτες “ημέτεροι”.
Κι εδώ θα ακολουθήσει τα βήματα του μεγάλου Οδηγητή, με τη σημαντική παραλλαγή ότι δεν θα μπορεί να δανείζεται φθηνά από τις “αγορές”, κι έτσι εξ ανάγκης θα εναγκαλίζεται τους άσπονδους εταίρους μας – πάντα με βοερές βρισιές.
3. Υπάρχει μια πολύ διαφορετική ανάπτυξη την οποία λίγοι γνωρίζουν – αλλά πολλοί νομίζουν πως με τους τρόπους τους ακολουθούν. Πρώτα όμως ας αναρωτηθούμε – Πού οδηγεί μια οικονομική ανάπτυξη?
Το αποτέλεσμα είναι πρόδηλο παντού. Η χώρα πλουτίζει και δυναμώνει. Αργότερα βέβαια οι φτωχοί αυξάνονται και σε αριθμό και σε φτώχεια, ενώ αρκετοί πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι. Επίσης, περιοδικά, κάθε λίγα χρόνια έρχεται κάποιο κραχ ή μια εφιαλτική ύφεση, οπότε εκατοντάδες χιλιάδες ή κι εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη δουλειά, το σπίτι, τις αποταμιεύσεις, την περιουσία γενικά και την ασφάλειά τους. Αυτός είναι ένας κύκλος που επαναλαμβάνει με μονότονη κανονικότητα. (βλ. Αρχές Διακυβέρνησης:16. O Oικονομικός Κύκλος)
Στην πραγματικότητα τέτοια ανάπτυξη, όπως έχουμε δει επαναληπτικά, δεν οδηγεί πουθενά – σε κάτι φρέσκο, σταθερό, μόνιμο, σε κάτι όντως καλύτερο.
4. Ένα άλλο είδος ανάπτυξης διαφαίνεται στην εξέλιξη του Ανθρώπου. Παρότι αρκετοί στοχαστές (και βιολόγοι) δεν συμφωνούν με τη (νέο-)Δαρβινική θεωρία περί εξέλιξης των ειδών, ας τη δεχτούμε για χάρη της συζήτησής μας.
Ο πρώτος οργανισμός που εμφανίστηκε στην αρχέγονη σούπα της θάλασσας (ή άλλων υδάτων ή και υποχθόνιους υγρότοπους) αναπτύχθηκε σε πολυκυτταρικό πλάσμα, ψάρι ή κάτι τέτοιο, μετά αμφίβιο κι ερπετό και θηλαστικό, μετά σε πίθηκο και τελικά σε “γνωστικό άνθρωπο” homo sapiens sapiens – δηλαδή εμάς!
Τώρα, όπως από σπέρμα ελαφιού δεν θα προκύψει ελέφαντας κι από αυγό φιδιού φάλαινα, ή όπως ένα ψήγμα μετάλλου από μόνο του δεν θα εξελιχθεί σε αεροπλανοφόρο αφού μόνο έμφυτες δυνατότητες πραγματώνονται στο δικό μας γνωστό σύμπαν, έτσι και ο πρώτος ζωικός σπόρος πρέπει εξ αρχής να εμπεριείχε τη δυνατότητα ζωής και νοημοσύνης, αλλιώς ποτέ δεν θα εξελισσόταν στον γνωστικό άνθρωπο που εκδηλώνει νόηση και λογική, έστω και σπάνια.
Η εξέλιξη εκείνου του σπόρου προχώρησε ίσως με τυχαία περιστατικά και συμπτώσεις, ίσως με κάποιον αρχικό, για μας άγνωστο, σχεδιασμό, σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, ωσότου έφθασε στο γνωστικό ον. Εκτός από τους ιούς που εύκολα μεταλλάσσονται σε ισχυρότερες και για τον άνθρωπο τοξικότερες μορφές, αυτή η γραμμή εξέλιξης σταμάτησε. Τουλάχιστον έτσι μοιάζει για την ώρα.
5. Πολλοί πιστεύουν πως η εξελικτική πορεία συνεχίζεται και ο άνθρωπος θα αναπτυχθεί σε ον ανώτερο – σοφότερο, μακροβιότερο, ικανότερο, δυνατότερο. ‘Ίσως να έχουν δίκιο.
Αλλά γιατί να συνεχιστεί η ανθρώπινη εξέλιξη, όπως έγινε ως τώρα, και προς τα πού? Προς τα πού θα τον οδηγήσουν οι δυνάμεις της Φύσης, όπως έκαναν στο παρελθόν?
Δεχτήκαμε τα προηγούμενα ζωικά στάδια της καταγωγής μας. Τώρα τι επίκειται?… Θα αποκτήσουμε περισσότερη ρώμη? Ο ελέφαντας και η φάλαινα μας ξεπερνούν. Θα μπορέσουμε να πετάμε? Ο αετός και το γεράκι πετούν καλύτερα. Μήπως θα έχουμε μακροζωία? Υπάρχουν δέντρα που ζουν αιώνες πολλούς. Μήπως διανόηση και στόχαση? Κι εδώ μας ξεπερνούν σε ακρίβεια, εύρος και ταχύτητα οι υπολογιστές, εφόσον έχουν τροφοδοτηθεί με ορθά δεδομένα.
Αλλά γιατί να συνεχίσει να μας ωθεί σε ανάπτυξη η Φύση;… Ο άνθρωπος είναι πλέον ένα καλοφτιαγμένο πλάσμα με νόηση κι αίσθηση για να γνωρίζει τον κόσμο γύρω του, τις δυνάμεις, τους νόμους και τα μυστήρια της ίδιας της Φύσης. Μπορεί να γνωρίζει και τις δυνάμεις και τα μυστήρια της δικής του φύσης.
Η Φύση τον ντάντεψε αρκετά. Μπορεί τώρα ο ίδιος με κατάλληλη μελέτη και πρακτική να προωθήσει την ανάπτυξη του στη διάσταση της νοημοσύνης ή συνειδήσεως.
Δεν χρειάζεται ο άνθρωπος να αλλάξει εξωτερική μορφή, όπως έγινε στο απώτερο παρελθόν. Αλλά θα χρειαστεί να εγκαταλείψει συνήθειες που τον αποκοιμίζουν σε μηχανικότητα, να διανοίξει τους περιορισμούς που εμποδίζουν τη διεύρυνση της νοημοσύνης του, να μειώσει τις επιθυμίες του που μονοπωλούν το ενδιαφέρον του κρατώντας τον συνεχώς σε κίνηση, να καταστείλει τις αρνητικές διαθέσεις του (φθόνο, φιλοδοξία, φόβο, θυμό κλπ ) που καίνε την ενέργειά του. (Όποιος ενδιαφέρεται ας τηλεφωνήσει στον Όμιλο Μελετών 210 7015472)
Μόνο μια τέτοια ανέλιξη μπορεί να διασφαλίσει πραγματική ανάπτυξη και στην οικονομία.
