Πολλές μικρότερες βιομηχανίες έχουν μεταναστεύσει στην Καμπότζη και στο Βιετνάμ όπου τώρα οι μισθοί είναι χαμηλότεροι!
Μερικοί αναλυτές εξακολουθούν να παρουσιάζουν την Κίνα ως μεγάλη υπερδύναμη και οικονομικά και στρατιωτικά, μα άλλοι έχουν αρχίσει να βλέπουν μια κατολίσθηση προς παρακμή και τέλμα, όπως συνέβη με την Ιαπωνία το 1991 και τη Νότιο Κορέα το 2000. Η Κίνα εξακολουθεί να παράγει τεράστιες ποσότητες και ν’ ανεβάζει τα νούμερα του ΑΕΠ μα τα κέρδη είναι λιγοστά ως ανύπαρκτα. Επίσης ξοδεύει τεράστια ποσά σε υποδομές (γέφυρες, δρόμους, φράγματα κ.λπ.) μα κι αυτές ενώ έχουν κάποια χρηστική αξία, δεν αποδίδουν εμπορικά.
Εδώ και μερικά έτη τα κεφάλαια πάνε σε επενδύσεις στο εξωτερικό όπου θα δείξουν αύξηση λόγω πληθωρισμού τουλάχιστον.
Αναμφίβολα πάνω από 700εκμ Κινέζοι ανυψώθηκαν πάνω από την απόλυτη φτώχεια τα τελευταία 40 έτη. Το 1978 το ποσοστό που ζούσε σε φτώχεια στην αγροτοκτηνοτροφική Κίνα ήταν 97% μα έπεσε στο 3% το 2017. Το 2018 μόνο 16,6εκμ ζούσαν σε φτώχεια. Αυτή η τάση έχει ανακοπεί τώρα.
Υπάρχουν παράδοξα και αντιφατικά φαινόμενα, μα το βάλτωμα είναι πολύ προφανές. Η υπογεννητικότητα τώρα δεν υποχωρεί ενώ πριν 4 δεκαετίες υπήρχαν περιορισμοί στην υπερ-γεννητικότητα. Έτσι ακολούθησε μεγάλη πτώση στη ζήτηση διαμερισμάτων στις αυξανόμενες πολυκατοικίες. Και ακόμα περισσότερο μειώθηκε η εργατική δύναμη!
Όπως οι Γιαπωνέζοι παλαιότερα, και οι Κινέζοι προσπάθησαν (και προσπαθούν ακόμα) να ξεπεράσουν ως οικονομική δύναμη τις ΗΠΑ. Μα όπως απέτυχε η Ιαπωνία, φαίνεται τώρα ν’ αποτυχαίνει και η Κίνα. Ρίσκαραν με την τεχνολογία και πέτυχαν να έχουν 9 από τις 20 μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου. Μα τα παιδιά των Κινέζων που εργάστηκαν στα εργοστάσια και γραφεία τα οποία έκαναν την Κίνα ευημερούσα και μεγάλη, δεν βρίσκουν πλέον αντίστοιχες καλοπληρωμένες δουλειές, παρότι έχουν σπουδάσει κι έχουν ταξιδέψει στη Δύση. Επίσης πολλές μικρότερες βιομηχανίες έχουν μεταναστεύσει στην Καμπότζη και στο Βιετνάμ όπου τώρα οι μισθοί είναι χαμηλότεροι!
Ο Σι Τζινπίνγκ μετέφερε την έμφαση από τον ιδιωτικό στον κρατικό τομέα – χωρίς όμως να υπάρχει προφανής βελτίωση. Η κτηματαγορά έχει πέσει. Η μηδενική ανοχή σε κρούσματα Κόβιντ-19 και τα απανωτά λοκ-ντάουν προκάλεσαν έντονες ταραχές που στα τέλη Νοεμβρίου απέκτησαν και πολιτική χροιά με συνθήματα ενάντια στο ΚΚΚ.
Μεγάλες εργασιακές ταραχές εκδηλώθηκαν στα τέλη Νοεμβρίου (2022) μαζί με πολλά κρούσματα πανδημίας στο μεγαλύτερο εργοστάσιο i-phone στη Zhengzhou που ανέκοψαν τις προμήθειες στην αμερικανική Apple! Για πρώτη φορά υπήρξαν βίαιες συγκρούσεις μεταξύ εργατών και αστυνομικών!
Η οφθαλμαπάτη της συνεχούς ανάπτυξης κι ευημερίας διαλύθηκε και η κυβέρνηση την αντικαθιστά τώρα με ανανεωμένο εθνικισμό και μιλιταρισμό μα δεν μπορεί ν’ αποφύγει την αυξανόμενη κι έντονα θορυβώδη κριτική. Μερικοί όμως βλέπουν αργή ανάκαμψη….
Πάντως είναι σχεδόν βέβαιο πως τέτοιες ταραχές δεν θα μπορέσουν να προκαλέσουν καμιά σοβαρή ανατροπή στο καθεστώς.
Από την άλλη, πρέπει να αναρωτηθούμε τι θα επέλθει στη συνέχεια, αν όχι άμεσα, μετά την αποχώρηση του Σι Τζινπίνγκ.
