1. Υπάρχει μια γενική αντίληψη πως οι (πλείστες) αφρικανικές χώρες είναι φτωχές λόγω αποικιοκρατίας. Αυτό δεν ευσταθεί.
Πρώτα πρώτα υπάρχουν μερικές χώρες (εξαιρώ πάντα τις αραβικές ή μουσουλμανικές χώρες στη βόρεια ακτή, Αίγυπτος κλπ.) που δεν έγιναν αποικίες ευρωπαϊκών κρατών όπως ήταν το Κονγκό, η Ουγκάντα κλπ. Ένα καλό παράδειγμα είναι η Λιβερία που ξεκίνησε ως αποικία Αμερικανών Μαύρων (ελεύθερων και πρώην σκλάβων) τη δεκαετία 1820 μα κήρυξε ανεξαρτησία το 1847 κι έγινε η πρώτη ανεξάρτητη Δημοκρατία. Μα είναι φτωχή και από τη δεκαετία 1980 ως το 2005 βρισκόταν σε μεγάλη αναταραχή με δυο εμφύλιους και κάπου 250.000 νεκρούς. Το 85% του πληθυσμού μετά το 2013, οπότε ξέσπασε ο ιός Ebola, βρίσκεται κάτω από τη διεθνώς αναγνωρισμένη γραμμή στέρησης.
Άλλο καλό παράδειγμα είναι η Αιθιοπία που κατακτήθηκε για λίγο από τους Ιταλούς φασίστες του Μουσολίνι στη δεκαετία 1930 στις αρχές του 2ου ΠΠ. Μετά την ανατροπή του Χαϊλέ Σελασιέ και την κομμουνιστική περίοδο ως το 1991, η χώρα ξαναγύρισε σε κάποια σταθερότητα ως Δημοκρατία για να πέσει πάλι σε εμφύλιες συγκρούσεις και μεγάλη φτώχεια. Μόνο τον τελευταίο χρόνο δείχνει κάποια οικονομική ανάπτυξη.
2. Στην πραγματικότητα, η αποικιοκρατία βοήθησε κατά κάποιο τρόπο καθώς έγιναν πολλά έργα υποδομών και αναπτυξιακής παραγωγής: κατασκευάστηκαν δρόμοι και γέφυρες και ανακαλύφθηκαν και σε μεγάλο βαθμό αξιοποιήθηκαν πολλοί φυσικοί πόροι – ορυκτά, πολύτιμοι λίθοι, καουτσούκ κλπ.
Επίσης, οι Ευρωπαίοι δεν λεηλάτησαν όλους τους φυσικούς πόρους της αφρικανικής γης.
Το πρόβλημα είναι σύνθετο. Υπάρχουν ακόμα και μέσα στην ίδια τη χώρα (όποια κι αν είναι αυτή) φυλετικές διαφορές και συγκρούσεις: στην Αιθιοπία, στην Ουγκάντα, στη Νιγηρία κλπ. Υπάρχουν επίσης συγκρούσεις μεταξύ κρατών όπως Σομαλία – Αιθιοπία.
Μετά είναι η δυσκολία να αφομοιώσουν και να εφαρμόσουν οι διάφορες χώρες ορθές οικονομικές πρακτικές ανάπτυξης. Δεν αγοράζουν, για παράδειγμα, κεφαλαιακά αγαθά (βιομηχανικά μηχανήματα που θα προωθήσουν την παραγωγή και ανάπτυξη). Επίσης, δεν προωθούν την τεχνολογία. Αντί να εισάγουν ή να χρησιμοποιούν εκσκαφείς, τόρνους, τρακτέρ κι άλλα σύγχρονα μηχανήματα, προτιμούν να χρησιμοποιούν παιδική εργασία. Στη φωτογραφία είναι παιδιά που δουλεύουν σε ορυχείο:
Και φυσικά κανείς ξένος δεν θα επενδύσει σε τέτοια επιχείρηση όσο επικρατούν τέτοιες συνθήκες.
3. Όπως παντού, η τελική ή πρώτη αιτία βρίσκεται στη νοοτροπία.
Πώς μπορούν να επιτρέπουν σύγχρονα κράτη παιδική εργασία σε ορυχεία, φάρμες, εργοστάσια;
Υπάρχουν οι ελίτ, οι πολέμαρχοι των φυλών, άνθρωποι δίχως ηθικές αρχές ανθρωπισμού, αλληλεγγύη, συμπόνια, δικαιοσύνη κλπ., που ενδιαφέρονται μόνο για τον δικό τους πλουτισμό και τη δική τους (και των δικών τους) καλοπέραση. Αφού υπάρχει φτηνή εργασία, υπολογίζουν, γιατί να ξοδεύουν για μηχανές;
Καταφανώς δεν υπάρχει μια ευρύτερη και λεπτότερη αντίληψη για την ανάπτυξη κι ευημερία των συμπολιτών και συνανθρώπων τους.
