Μια διχασμένη Ευρώπη είναι μια συνταγή καταστροφής όχι μόνο για χώρες της περιφέρειας όπως η Ελλάδα, αλλά ακόμη και για το πολιτικό κέντρο της, τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Παντού σε όλο το φανερό σύμπαν υπάρχουν δυο φανερές τάσεις – ανάπτυξης και παρακμής. Υπάρχει και μια τρίτη, όχι φανερή, η διαμορφωτική.
Υπάρχουν δυο τάσεις και στην ΕΕ: μια προς πρόοδο, ενοποίηση και ανάπτυξη και μια που εμμένει στο παρελθόν, τον επαρχιωτισμό του εθνικού συμφέροντος. Η πρώτη εκδηλώνεται σε λόγια πολλά μα κενά πραγματικού ενδιαφέροντος από τους πάντες. Η δεύτερη σε λίγα λόγια μα τσεκουράτα και ορισμένες πράξεις καθοριστικές με πρωταγωνιστή τη Γερμανία που φαίνεται να έχει λησμονήσει πως έγινε χώρα ηγέτιδα χάρη στη βοήθεια άλλων χωρών και δη των ΗΠΑ μετά το 1945 και χάρη στην ενοποίησή της μετά το 1989. Τις δύο τάσεις τις συνοψίζει ο Β.Νέδος σε άρθρο του στην Καθημερινή (15/10/24
Οι κυβερνώσες πολιτικές ελίτ αναδεικνύονται εκλογικά από κοινά στις ΗΠΑ, στη Γαλλία, στη Γερμανία ή όπου αλλού στον δυτικό κόσμο, ωστόσο, η ιδεολογία αλλά και συγχρόνως τα ευρύτερα συμφέροντα που εκπροσωπούν είναι προϊόντα μιας παγκοσμιοποίησης. Σε αυτήν την παγκοσμιοποίηση το κέντρο του κόσμου δεν είναι πια ο άξονας Παρίσι–Λονδίνο–Ουάσιγκτον, αλλά μάλλον το τρίγωνο Πεκίνο–Σαγκάη–Σιγκαπούρη. Και αν για τις πολιτικές ελίτ κάθε χώρας αυτό δεν είναι πρόβλημα, για τους πολίτες τις οποίες κυβερνούν αποτελεί παράγοντα που επηρεάζει τις ζωές τους καθοριστικά. Πώς σταματά κανείς αυτή τη μεταφορά πλούτου, γνώσης, ισχύος, που εκ των πραγμάτων συμβαίνει τις τελευταίες δύο δεκαετίες και πλέον επιταχύνεται, θα διερωτηθεί οποιοσδήποτε καλοπροαίρετος και θα έχει απόλυτο
Στον εθνικό θυρεό του Βελγίου, της χώρας που φιλοξενεί στο έδαφός της τους δύο κατεξοχήν θεσμούς-πυλώνες της Ευρώπης, το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, αναγράφεται ότι «η δύναμη βρίσκεται στην ενότητα» και, βεβαίως, παραπέμπει στο μωσαϊκό ταυτοτήτων που έπρεπε το 1830 να ενωθεί υπό μία κρατική οντότητα. Την ίδια ενότητα οφείλουν να βρουν και να σφυρηλατήσουν οι Ευρωπαίοι, χωρίς να υπονομευθεί η εθνική ταυτότητα, που κάθε χώρα –ούτως ή άλλως– δεν παζαρεύει. Μια ενωμένη Ευρώπη είναι μια οιονεί αυτοκρατορία, ικανή ν’ ανταγωνιστεί κατ’ αρχάς εκείνες που έχουν εκ των πραγμάτων αναδυθεί στην Ανατολή, αλλά και να έχει μια πιο ισότιμη σχέση με τον μεγάλο αδελφό, τις ΗΠΑ. Μια διχασμένη Ευρώπη είναι μια συνταγή καταστροφής όχι μόνο για χώρες της περιφέρειας όπως η Ελλάδα, αλλά ακόμη και για το πολιτικό κέντρο της, τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Δεν γίνεται όμως να έχουμε ενότητα χωρίς να απεμπολήσουμε κάτι από την εθνική μας ταυτότητα. Ήδη η Αγγλική γλώσσα είναι η διεθνής αν όχι απόλυτα επίσημη γλώσσα της ΕΕ. Και δεν θα πρέπει να έχουμε ευρωβουλευτές και βουλευτές που να μην τη γνωρίζουν. Μα λείπει η πραγματική βούληση για την (ομοσπονδιακή) ενοποίηση.
Στην ίδια εφημερίδα, στο ίδιο φύλλο (15/10) ο Πάσχος Μανδραβέλης εξετάζει τις δύο τάσεις όπως εκδηλώνονται στην ελληνική πολιτική που όλο και περισσότερο θυμίζει καραγκιοζιλίκι.
Σήμερα, υπάρχουν δύο αντικρουόμενες τάσεις. Από τη μία, διαφαίνεται η ολοκλήρωση της προ κρίσης κανονικότητας, με το ΠΑΣΟΚ να επαναδιεκδικεί τον ρόλο του δεύτερου πόλου. Από την άλλη, υπάρχουν τα διαλυτικά στοιχεία του πολιτικού συστήματος, που εκφράζονται με τη δημοσκοπική άνοδο ψεκασμένων ακροδεξιών κομμάτων και την προ έτους εκλογή του κ. Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ.
Το τελευταίο έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι μεν προϊόν της κομματικής και εκλογικής βάσης, που διαμόρφωσε την εποχή της εξαλλοσύνης, αλλά είναι παραπλανητικό να θεωρήσουμε ότι είναι ασθένεια μόνον αυτού του κόμματος. Σε όλη την Ευρώπη είναι ορατά τα συμπτώματα εντροπίας του κομματικού συστήματος, ασχέτως αν στην Ελλάδα πήρε την πιο ιλαρή μορφή με κάποιον παντελώς άγνωστο που ήρθε για καλοκαιρινές διακοπές και το φθινόπωρο κέρδισε την ηγεσία του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος. Το βλέπουμε στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Αυστρία· οι Ιταλοί προηγήθηκαν.
Στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή συνυπάρχουν οι δύο τάσεις. Η μία είναι η επιστροφή στην προ κρίσης κανονικότητα, με δύο πόλους να εναλλάσσονται στην εξουσία. Η άλλη είναι η σταδιακή διάβρωση του πολιτικού συστήματος, από λογής λογής αουτσάιντερ· ψεκασμένους και μη. Συνεπώς, το ερώτημα δεν είναι μόνο αν το ΠΑΣΟΚ μπορεί, αλλά και αν θα προλάβει να κάνει άλμα μεγαλύτερο από τη φθορά του πολιτικού συστήματος όπως το ξέρουμε.
Προς τα πού θα κινηθούμε, και οι Έλληνες και οι άλλοι Ευρωπαίοι; Θα μείνουμε με τον επαρχιωτικό εθνικισμό μας ή θα τον υπερβούμε με την πραγματικά “μεγάλη ιδέα” μιας πολιτικά ομόσπονδης Ευρωπαϊκής Ένωσης;….