1. Αυτό το απόσπασμα είναι από το 1ο κεφάλαιο (αρχές) του Τζουάνγκ Τζου – γνωστό ως “Αμέριμνη Εκδρομή” ή “Χαρούμενη περιπλάνηση”. Εδώ πάλι, όπως στο 347 Φιλοσοφία: Λάο Τσε και το Απόλυτο (§2), ο Κινέζος σοφός δείχνει πως όλη μας η πληροφόρηση και το σύνολο των επιστημονικών “γνώσεων”, είναι ατελής διότι εμμένει σε ένα μόνο πλαίσιο, το υλικό, της πλάσης και, ούτως ή άλλως, δεν καλύπτει ούτε αυτό συνολικά, οπότε, τελικά, δεν είναι ορθή απόλυτα!
Είναι και το γεγονός που έχω επισημάνει πολλές φορές σε πολλά άρθρα προκαλώντας την οργή επιστημόνων και φιλοσόφων (ή τουλάχιστον αυτών που έτσι αυτοαποκαλούνται) πως δεν γνωρίζουμε κανένα αντικείμενο πέρα από τις σκέψεις και συγκινήσεις μας καθεαυτό, όπως όντως είναι. Το γνωρίζουμε μόνο όπως εμφανίζεται στη νοητική μας οθόνη, που φωτίζεται από τη συνειδησία μας. Αρχίζει το κείμενο με ερωτήσεις.
2. Είναι το γαλάζιο του ουρανού το αρχικό του χρώμα; Όσο και αν εκτείνεται ο ουρανός, είναι δίχως όριο; Άραγε θα φαινόταν ίδιος αν τον κοιτούσαμε (όχι από κάτω μα) από πάνω;
Αν το νερό δεν συσσωρευτεί να έχει μεγάλο βάθος, δεν θα μπορέσει να στηρίζει μεγάλο πλεούμενο. Χύσε όμως ένα φλυτζάνι νερό σε μια σχισμή στο πάτωμα και ένα σουσάμι θα πλέει σαν καράβι! Βάλε να πλεύσει, τώρα το φλυτζάνι και αυτό θα κολλήσει καθώς είναι μεγάλο και το νερό λιγοστό. Ομοίως με τον αέρα: Αν δεν μαζεύεται με δύναμη πολλή, δεν θα στηρίξει τα φαρδιά φτερά. Το μεγάλο πουλί Πενγκ πετάει πολύ ψηλά όπου υπάρχει χώρος και ρεύματα ισχυρά.
Ένα τζιτζίκι κι ένα περιστεράκι γελούν μαζί και ομοφωνούν:
“Πετάμε κάποτε με όλη τη δύναμή μας εξερευνώντας τα πιο ψηλά κλαδιά των δέντρων. Δεν πετυχαίνουμε πάντα και πέφτουμε στο έδαφος. Γιατί να ταξιδεύουμε, όπως το Πενγκ, μακριά στον Νότο;”
Αν πας για σύντομο περπάτημα, 2-3 χιλιόμετρα στο δάσος, δεν θα πεινάσεις. Αν όμως πας για 30, θα χρειαστείς λίγο έστω φαγητό. Αν ταξιδέψεις για 1.000, σίγουρα θα πρέπει να έχεις προμήθειες για τρεις μήνες.
Τι ξέρουν ο τζίτζικας και το περιστεράκι;
3. Η περιορισμένη γνώση δεν έχει τόση έκταση όσο η ευρεία. Η λιγοστή εμπειρία δεν είναι τόσο επαρκής όσο η μεγάλη. Εύκολα το γνωρίζουμε.
Το πρωινό μανιταράκι δεν γνωρίζει τις φάσεις του φεγγαρίσιου κύκλου. Η ακρίδα των λίγων ημερών δεν γνωρίζει την αλλαγή των εποχών. Η εμπειρία τους [της ζωής, του κόσμου] είναι λιγοστή.
Στα νότια της χώρας Chu ζει ένα ξωτικό που η άνοιξή του διαρκεί για 500 χρόνια και το φθινόπωρο το ίδιο. Υπάρχουν και άλλα όντα με μακρόχρονη εμπειρία. Ο δε Πενγκ Ζου έζησε 800 έτη και είναι πάντα, δυστυχώς, αντικείμενο φθόνου κι αιτία πολύ πόνου…
Αυτή είναι η ανοιχτή συζήτηση για τη σχετικότητα μικρού και μεγάλου.
Έτσι ένα πρόσωπο έχει την ικανότητα να διευθύνει κάποιο γραφείο, ή να διευθύνει μια εταιρεία, ή να βοηθάει έναν κυβερνήτη. Πάντα σαν ένα σπουργίτι θα νιώθει, περιορισμένο.
Όμως ο Rong Zi του Sung, που δίδασκε την απλή ζωή, γελά με τέτοιους ανθρώπους. Αν όλος ο κόσμος τον εγκωμίαζε δεν θα ένιωθε πως ήταν σπουδαίος. Αν τον επέκριναν δεν θα έπαυε στο έργο του. Γνώριζε άνετα τη διαφορά μεταξύ εσωτερικής ουσίας κι εξωτερικών επιπολαιοτήτων, που έβλεπαν οι άλλοι. Κατανοούσε και δεν συζητούσε τη διαφορά μεταξύ τιμής και ατιμίας. Δεν αξιολογούσε τη ζωή με τέτοια κριτήρια. Όμως και αυτός, τόσο σπάνιος άνθρωπος, δεν θεωρείται κάποιος που έφτασε την ευστάθεια του εαυτού.
4. Ο Lieh Zi, για τον οποίο ελάχιστα διασώθηκαν, λέγεται πως ταξίδευε καβάλα στον άνεμο, σαν να οδηγούσε άμαξα, για 15 μέρες πριν επιστρέψει. Θνητοί που φτάνουν τέτοια ευδαιμονία είναι σπάνιοι. Μα ακόμα κι εκείνος, παρότι δεν χρειαζόταν να περπατά, ήταν εξαρτημένος από τον άνεμο.
Πώς θα ήταν για κάποιον που θα μπορούσε να ταξιδέψει καβάλα στη δύναμη Ουρανού και Γης, ελέγχοντας τις 6 ενέργειες (γιανγκ, γιν, άνεμο, βροχή, φως και σκοτάδι); Εκείνος, λοιπόν που θα διέσχιζε το Άπειρο δίχως κόπο, θα γνώριζε ασύλληπτη ανεξαρτησία.
Ως εκ τούτου έχει γραφτεί:-
Ο ολοκληρωμένος σοφός δεν έχει αίσθηση εγωισμού.
Ο άριστος δεν έχει αίσθηση επιτυχίας.
Ο φωτισμένος δεν έχει αίσθηση δόξας.
[Πρόκειται για τον ίδιο σοφό ανώτατης Συνειδησίας.]