Πριν από χρόνια στις αρχές της δεκαετίας 2000 φίλος ήταν καθηγητής φυσικής σε πανεπιστήμιο των ΗΠΑ. Ήταν ινδικής καταγωγής και καλός γνώστης των παραδόσεων της χώρας του και στις επιστήμες (αστρονομία, ιατρική κλπ.) και φιλοσοφικά συστήματα (Vedānta, Sārikhya, Bouddhist Mahāyana κλπ.) και συχνά εξέφραζε τον θαυμασμό του (είχε γράψει πολλά άρθρα και μερικά βιβλία) για τις επιτεύξεις των αρχαίων Ινδών και το παράπονο του που οι περισσότεροι σύγχρονοι συμπατριώτες του δεν έδειχναν σοβαρό ενδιαφέρον για την κουλτούρα τους. Μα ως επιστήμονας ο ίδιος αναρωτιόταν συχνά κατά πόσο οι παραδόσεις για αρχαιότερες, μυθικές, όπως του φαινόταν, εποχές με ανθρώπους μεγάλης αρετής, νοημοσύνης και δύναμης, όντως υπήρξαν, ιστορικά, αληθινά. Απορούσε πώς εγώ, ο γράφων, το δεχόμουν παρότι δεν είχαμε αποδείξεις άλλες από μύθους.
Πρόσφατα, στα μέσα Ιανουαρίου (2022), διάβασα το ακόλουθο άρθρο στο ίντερνετ αναρτημένο από την Maria Garcia (7/11/21), η οποία μεταφέρει την αφήγηση ενός δασκάλου στην Αυστραλία. Μπορεί να ήταν η ίδια.
Δίδασκα μια τάξη θετικών επιστημών στην αυστραλιανή έρημο. Ήταν καλή τάξη που εργαζόταν επιμελώς, και λευκοί και Αβορίγινες. Κάποια στιγμή κοίταξα έξω από το παράθυρο και λόγω αυτών που έβλεπα είπα “Μάλλον θα έχουμε κυκλώνα σε λίγες μέρες”. Μερικοί γέλασαν κι ένας δήλωσε –“Η μετεωρολογική υπηρεσία έχει ανακοινώσει πως το χαμηλό βαρομετρικό θα περάσει δίχως αναταράξεις”.
Μα οι αυτόχθονες δεν έφεραν αντίρρηση. Ένας ρώτησε: “Πώς εσύ, ευρωπαϊκής καταγωγής, γνωρίζεις αυτό που γνωρίζουν μόνο οι πρεσβύτεροί μας;” Έδειξα έξω από το παράθυρο. “Κάτι έχω μάθει κι εγώ. Ο άνεμος γύρισε στην αντίθετη κατεύθυνση. Τα σύννεφα μετακινήθηκαν στον βορρά αντί τον νότο και τα μικρά cockatoo όλα έφυγαν από την πόλη για να βρουν καταφύγιο στην οροσειρά Kivijini, εδώ κοντά.”
Οι γηγενείς εντυπωσιάστηκαν, ενώ οι άλλοι με νόμισαν ηλίθια. Μα λίγες μέρες αργότερα ο κυκλώνας χτύπησε και μια καταιγίδα έφερε πλημμύρες στους δρόμους της πόλης.
Είναι φανερό πως η νοημοσύνη δεν ασχολείται με, ή βασίζεται σε, γνώσεις που παίρνουμε από την περίπλοκη σύγχρονη τεχνολογία όπως αυτήν που χρησιμοποιούν οι μετεωρολόγοι – δορυφόροι, βαρόμετρα, χάρτες ανέμων κλπ. Αληθινή ευφυΐα είναι μια ικανότητα να ερμηνεύσεις τα δεδομένα που παρέχουν οι τεχνολογικές συσκευές, ή άλλες ενδείξεις στο φυσικό περιβάλλον και βγάζεις λογικό συμπέρασμα.
Κι εγώ είχα παρατηρήσει ορισμένα δεδομένα στο φυσικό περιβάλλον όπως έκαναν επί 50 χιλιετίες οι γηγενείς κι έβγαλα το λογικό συμπέρασμα που, όπως επί 50.000 έτη, αποδεικνυόταν στη συνέχεια να είναι ορθό.
Όχι, δεν είμαστε πιο ευφυείς, πιο έξυπνοι, από τους αρχαίους. Εκείνοι δεν ήταν λιγότερο σοφοί από εμάς. Μάλλον το αντίθετο.
Το άρθρο το είδαν 437.700 και 14.800 έκαναν λάικ με 83 κοινοποιήσεις και 505 σχόλια.
Ένας σχολιαστής θυμόταν ένα περιστατικό από τα φοιτητικά του χρόνια στο πανεπιστήμιο όπου σε ένα πείραμα στο τμήμα ψυχολογίας, ο καθηγητής τους είχε δώσει έναν πίνακα με διάφορες τρύπες, στρογγυλές, τετράγωνες κλπ και μικρές σφήνες που έπρεπε να ταιριάξουν στις τρύπες. Ενώ όλοι άρχισαν ορμητικά, ένας γηγενής καθόταν και κοίταζε τον πίνακα μπροστά του. Κάποια ώρα, χωρίς να δίνει σημασία στην προειδοποίηση στον καθηγητή πως ο χρόνος περνούσε, κινήθηκε κι έβαλε όλες τις σφήνες στις ορθές τρύπες. Τελείωσε πρώτος.
Τα μετεωρολογικά μου θύμισαν το ανέκδοτο με τους Ινδιάνους στον Καναδά. Κάποιος μετεωρολόγος έλεγε σε φίλο του πως θα έχουν βαρύ με πολλά χιόνια χειμώνα.
“Έλα βρε”, απάντησε ο φίλος. «Εσείς όλο λάθος προβλέψεις κάνετε”.
“Όχι, όχι, αλήθεια σου λέγω!” είπε ο μετεωρολόγος. “Είδαμε τους Ινδιάνους να μαζεύουν πολλά καυσόξυλα από το δάσος”.