1. Σε μια από τις πρώτες του μελέτες για τη Γαία, ο Sir James Lovelock παρομοίασε τον άνθρωπο με το νευρικό σύστημα της Γαίας κι έτσι αυτή έχει επίγνωση του εαυτού της μα και του κόσμου (306β. Φιλοσοφία: Η νοόσφαιρα της Γαίας (2) § 2).
Συνέχισε μετά: “Μέσω του ανθρώπου, έχει [η Γαία] μια στοιχειώδη ικανότητα, που μπορεί να αναπτυχθεί, να προκαταλαμβάνει και να προστατεύεται από απειλές στην ύπαρξή της. Ο άνθρωπος, π.χ., μπορεί να διαθέτει αρκετή περίπου δύναμη να αποτρέψει τη σύγκρουση με έναν μικρό πλανήτη … Είναι δυνατόν, λοιπόν, ο άνθρωπος να έχει, στην πορεία της εξέλιξης μέσα στη Γαία, αποκτήσει τη γνώση και τις κατάλληλες δεξιότητες να εξασφαλίσει την επιβίωση [της Γαίας];” (1975, New Scientist “The Quest for Gaia”).
Στο προηγούμενο 306. Φιλοσοφία: Η νοόσφαιρα της Γαίας υπέδειξα πως δεν υπάρχει αληθινή αναλογία μεταξύ της ανθρωπότητας στη Γαία και νευρικού συστήματος. Υπάρχει μια κοντινή σχέση, φυσικά, μα όχι τέτοια. Μετά, ποια είναι η πορεία εξέλιξης του ανθρώπου μέσα στη Γαία;…(Είναι μια κοινή μα ομιχλώδης αναπόδεικτη αντίληψη εξέλιξης.)
2. Πολλοί άλλοι συγγραφείς, όπως η Anodea Judith, υιοθετούν αβασάνιστα τη γνώμη του Λάβλοκ. Δηλαδή θεωρούν την ανθρωπότητα ως τον εγκέφαλο της Γαίας (και το νευρικό της σύστημα) και ως stewart ‘επιστάτη, οικονόμο, φροντιστή’ του πλανητικού οικοσυστήματος – καθώς είναι το νοοσφαιρικό όργανο. Ο σκοπός ύπαρξης της ανθρωπότητας, το καθήκον και λειτούργημά της σε αυτή τη φάση της εξέλιξής της είναι να εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή λειτουργία του σύνολου πλανητικού οργανισμού και να μην αφήσει κάποιο ζωτικό σύστημα να χαλάσει ή να εξασθενίσει.
Αυτός ο ρόλος, αυτό το λειτούργημα θυμίζει το 2ο κεφάλαιο στη Γένεση όπου ο Θεός “έβαλε τον άνθρωπο μέσα στον παράδεισο της τρυφής [= απόλαυση, καλοπέραση] για να τον φροντίζει και να τον φυλάει” (2.15).
Σε αυτό το λειτούργημα επιστασίας και φροντίδας ο άνθρωπος έχει αποδειχτεί πολύ ανεπαρκής καθώς ρυπαίνει τρομερά το περιβάλλον και καταστρέφει πολλά οικοσυστήματα, πολλά ζώα και φυτά.
3. Μερικοί άλλοι χωρίς να απορρίπτουν το λειτούργημα επιστάτη και φροντιστή βλέπουν άλλη ενασχόληση του ανθρώπου ως πρέπουσα λειτουργία του: τον θεωρούν όργανο για την αναπαραγωγή της Γαίας. Πώς;
Ανάπτυξη και ωρίμανση, λένε, συνίσταται στην απόκτηση της αναπαραγωγικής ικανότητας μέσω της ανάπτυξης σεξουαλικών συνέργων. Το τελευταίο σύστημα που ολοκληρώνεται στον άνθρωπο είναι το σεξουαλικό.
Η αναπαραγωγή θα γίνει με την αποίκιση άλλων πλανητών είτε μετατρέποντας σε γήινο το περιβάλλον σε άλλους πλανήτες στο δικό μας ηλιακό σύστημα (Αφροδίτη, Άρης) είτε ταξιδεύοντας ακόμα πιο μακριά σε πλανήτες άλλου ηλιακού συστήματος.
Πολλοί συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, αρχίζοντας μετά τον Ιούλιο Βερν στη μοντέρνα μας περίοδο, έγραψαν για ταξίδια κι εποικίσεις άλλων πλανητών όπου οι άνθρωποι ανάπλασαν σε γήινες συνθήκες το ντόπιο περιβάλλον. Μα και πανεπιστημιακοί, όπως ο αστροφυσικός Fred Hoyle, έγραψαν τέτοια μυθιστορήματα ή προώθησαν την ιδέα εξωγήινων ταξιδιωτών. Ο Freeman Dyson (1923 – 2020: καθηγητής Φυσικής στο Cornell από το 1951, μετά στο Princeton και από το 2003 πρόεδρος του Space Studies Institute) επίσης προωθούσε με πάθος την εξωγήινη μετοίκηση.
