Νικόδημος: από το Wen Tzu “Κατανοώντας τα Μυστήρια”, 108.
Στην πορεία της ανθρώπινης ζωής η προσοχή θα πρέπει να είναι οξεία· η πνευματική βλέψη ευρεία· η γνώση βαθιά· η δράση ευθεία· η ικανότητα πολύπλευρη· οι ασχολίες λιγοστές. Τι σημαίνουν αυτά πρακτικά;
Οξεία προσοχή σημαίνει να εξετάζεις προβλήματα προτού εγερθούν. Έτσι προφυλάσσεσαι από συμφορά προσέχοντας και για μικρά και λεπτά ζητήματα ώστε να μην ενδίδεις στις επιθυμίες σου αν δεν τις εξετάσεις πρώτα.
Ευρεία πνευματική βλέψη σημαίνει να μπορείς να αγκαλιάσεις χίλια έθνη και να συνενώσεις διαφορετικούς τρόπους ζωής σε μια ενιαία ροή, μα και να βρίσκεσαι στο κέντρο μιας συλλογής κρίσεων για ορθό και λάθος.
Βαθιά γνώση σημαίνει πως δεν έχει περιορισμό αρχινήματος και τέλους αλλά απλώνεται σε όλες τις κατευθύνσεις ξεπηδώντας από μια κεντρική ανεξάντλητη πηγή.
Ευθεία δράση σημαίνει να υπάρχει ευθύτητα στη σκέψη, ομιλία και δράση σου, να παραμένεις σε αγνότητα και αυτοέλεγχο ακόμα και όταν πιέζεσαι και να συγκρατείσαι από εκδηλώσεις έπαρσης στην επιτυχία.
Πολύπλευρη ικανότητα σημαίνει να δείχνεις επιδεξιότητα στην αυτοπροστασία μα και στην αυτοκαλλιέργεια. Να κάνεις το ορθό με ακρίβεια σύμφωνα με την αρμοδιότητά σου σε δράση και ανάπαυση, σε ό,τι είναι κατάλληλο να πράξεις και τι όχι, σε ό,τι πρέπει να οργανώσεις και τι να διαλύσεις.
Λιγοστή ασχολία σημαίνει να κατανοείς τι είναι ουσιώδες για να καταλάβεις το πολυποίκιλο, να παραμένεις με το ελάχιστο για να ελέγχεις το μέγιστο και να ζεις ήσυχα για να συντηρείς την αναγκαία δράση.
Συνεπώς όσοι ασκούν οξεία προσοχή ελέγχουν το λεπτό· όσοι έχουν ευρεία πνευματική βλέψη συναισθάνονται όλες τις μεγάλες αξίες· όσοι κατέχουν βαθιά γνώση γνωρίζουν όλα όσα χρειάζεται ο άνθρωπος· όσοι δρουν με ευθύτητα εκτελούν όλα όσα τους παρουσιάζονται· όσοι ασκούν πολύπλευρη ικανότητα διεκπεραιώνουν επιτυχώς κάθε έργο· όσοι μένουν με λιγοστές ασχολίες κρατούν τα ελάχιστα που χρειάζονται.
Γιαυτό οι σοφοί πάντα προωθούν το καλό όσο μικρό κι αν φαίνεται, ενώ διορθώνουν το λάθος όσο ελάχιστο κι αν είναι. Δεν χρησιμοποιούν μαντείες και όμοιες μεθόδους για να κατευθύνουν τη δράση τους ούτε απευθύνονται σε πνεύματα ή φαντάσματα. Είναι όμως πάντα σε επαγρύπνηση και σε επιφυλακή και φροντίζουν δεόντως την κάθε μέρα. Κι έτσι βρίσκονται σε αυθόρμητη ενότητα.
Η γνώση των μικρών, κοινών ανθρώπων είναι λιγοστή και όμως αυτοί επιδίδονται σε πάμπολλες ασχολίες – με τούτο και με κείνο. Σαν συνέπεια, οι δραστηριότητές τους κάποια ώρα χάνονται.
Γιαυτό είναι απαραίτητο να βελτιωθούν τα πράγματα με ορθή διαπαιδαγώγηση: αυτή σίγουρα καρποφορεί, μακροπρόθεσμα έστω. Είναι δύσκολο να βελτιωθούν τα πράγματα αν η διαπαιδαγώγηση είναι λαθεμένη: αυτή αναπόφευκτα αποτυχαίνει. Και όμως λόγω σύγχυσης και βαθιάς άγνοιας, οι άνθρωποι προτιμούν το δύσκολο, πολύπλοκο και λαθεμένο που επανειλημμένα έχει αποτύχει αντί το απλό κι εύκολο που φέρνει επιτυχία.
Η απαρχή της καλοτυχίας είναι λεπτή, δυσδιάκριτη. Η απαρχή της συμφοράς είναι μπερδεμένη, σκέτη σύγχυση. Οι σοφοί βλέπουν και τα δυο.
1 Comment
Χρήστος Αδαμόπουλος
Μου κάνει τρομερή εντύπωση πως συνδέεται η 2η παράγραφος του παρόντος:
"Οξεία προσοχή σημαίνει να εξετάζεις προβλήματα προτού εγερθούν. Έτσι προφυλάσσεσαι από συμφορά προσέχοντας και για μικρά και λεπτά ζητήματα ώστε να μην ενδίδεις στις επιθυμίες σου αν δεν τις εξετάσεις πρώτα."
με την προτελευταία παράγραφο από το άρθρο με τίτλο "Ο Μ.Φιτσίνο προς το γένος του Άνθρωπου(1)" (http://www.vigla.gr/2021/12/1.html) :
"Από το παρελθόν μάθαινε το παρόν. Στο παρόν, όσο μπορείς, να κοιτάζεις γύρω τα συγκεκριμένα πράγματα και να διακρίνεις το τέλος τους. Δεν πρέπει ποτέ να ξεκινάς κάτι στο παρόν είτε με λόγια είτε με πράξεις, ωσότου μπορέσεις, όσο είναι δυνατόν, να διακρίνεις το μέλλον του. Μήτε να λες ή να κάνεις κάτι για το όποιο δεν μπορείς να δώσεις έγκυρες αιτιάσεις."